Chronologizacja
Pochodzenie
łac. śred. crata / grata 'krata, ogrodzenie, brama; ruszt'
z łac. crātis 'plecionka, płot, ogrodzenie'
1. w oknie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli
Połączenia
- okienna, więzienna; drewniana, metalowa, stalowa, żelazna, żeliwna, kuta (z żelaza); gęsta, gruba, potężna, solidna; ażurowa; artystyczna, ozdobna; oryginalna, piękna; dodatkowa, podwójna, specjalna, zewnętrzna; opuszczana; zardzewiała; zamknięta, wyrwana krata; krata ochronna, przeciwwłamaniowa
- krata aresztu, celi, kaplicy, śmietnika; bramy, drzwi, okna
- krata do okien, do piwnicy; z brązu
- krata na drzwiach, na oknach; na korytarzu; przy drzwiach; w drzwiach, w oknach; w pokoju, w sklepie
- kraty i alarmy, kraty i drzwi
- pręty; montaż kraty; po drugiej stronie kraty
- budynek z kratami
- kłódka od kraty
- otwór, pręty w kracie
- nie ma krat w oknach
- instalować, zainstalować, montować, zamontować, założyć/ zakładać, wstawić, wmurować; otworzyć/otwierać; oderwać, odgiąć/odginać, piłować, przepiłować, przeciąć, rozciąć, wyciąć, wyłamać, wypchnąć, wyrwać, wyważyć, usunąć; pokonać, sforsować kratę; kłódka zabezpieczająca kratę
- oddzielony kratą
Cytaty
|
Akcja ratownicza była dodatkowo utrudniona, gdyż we wszystkich oknach budynku założone były grube kraty. źródło: NKJP: Ogień w fabryce zapalniczek, Dziennik Polski, 1999-10-22 |
|
|
Sprawca wyłamał łomem kłódkę zabezpieczającą kratę od drzwi wejściowych. źródło: NKJP: Łukasz Zep: Zatrzymaliśmy podejrzanego na gorącym uczynku, Tygodnik Tucholski, 2007 |
|
|
Obsługujący kotły więźniowie spiłowali kraty i wyskoczyli przez okno. źródło: NKJP: Aniołów tu nie ma, Dziennik Polski, 2001-06-02 |
|
|
Zapewne z czasów tej przebudowy pochodzą, znajdujące się poniżej zamku, ogrody oraz ozdobna krata odgradzająca wejście na zamkowy dziedziniec, kamienne ogrodzenie otaczające obiekt oraz wspaniała sala balowa we wnętrzu. źródło: NKJP: Andrzej Nazr: Tajemnice śląskiego Wersalu, Dziennik Polski, 2002-05-25 |
|
|
Najczęściej spotykanym rozwiązaniem jest rozpinanie pnączy na lekkich konstrukcjach typu kraty i bramki. źródło: NKJP: Dławisz, powojniki, róże..., Dziennik Polski, 2002-07-03 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | krata |
kraty |
|
| D. | kraty |
krat |
|
| C. | kracie |
kratom |
|
| B. | kratę |
kraty |
|
| N. | kratą |
kratami |
|
| Ms. | kracie |
kratach |
|
| W. | krato |
kraty |
2. na tkaninie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wzory
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | wzór |
Połączenia
- angielska, szkocka; barwna, biało-czarna, ..., kolorowa; drobna, duża, szeroka krata
- czapka, garnitur, koszula, marynarka, płaszcz, spodnie; koc w kratę
Cytaty
|
Nosił garnitur w szaroliliową kratę, koszulę w amarantowe prążki i szeroki, natrętnie szafirowy krawat. źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004 |
|
|
Zaczął się ubierać. Nie żeby przedtem chodził goły – po prostu zaczął zauważać, że flanelowa koszula w kratę i jeansy nie stanowią jedynej możliwości. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008 |
|
|
Jura Kostnyj siedzi na wielkiej torbie w kratę na peronie dworca w Katowicach. Ma 26 lat. W Mińsku skończył wydział dziennikarstwa. źródło: NKJP: Dla obcych ziemia obiecana, Dziennik Polski, 2001-04-06 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | krata |
kraty |
|
| D. | kraty |
krat |
|
| C. | kracie |
kratom |
|
| B. | kratę |
kraty |
|
| N. | kratą |
kratami |
|
| Ms. | kracie |
kratach |
|
| W. | krato |
kraty |
Inne uwagi
Zwykle lp
3. piwa
Definicja
Połączenia
- krata piwa, wody mineralnej
Cytaty
|
Chyba któregoś dnia zrobię sobie trzy dni wolnego, wezmę kratę browaru i ze 3 litry wódki, 25 czystych kaset, magnetowid i wpadnę do Ogrodzieńca źródło: NKJP: Internet |
|
|
Nieopodal sklepu przy ul. Chełmińskiej na toruńskiej starówce pracownicy „spożywczaka” odbierali towar od dostawcy. Złodziej przechodził obok - wykorzystał odpowiedni moment, chwycił kratę piwa i uciekł. źródło: Internet: ototorun.pl/artykul/mezczyzna-uciekal-n1195826 |
|
|
Ponad 350 krat piwa rozbiło się na zjeździe z autostrady [...] w Niemczech wskutek wypadku ciężarówki. źródło: Internet: rmf24.pl |
|
|
A nie wiesz ile kosztuje krata napojów i czy się coś płaci za dowóz.... [...] źródło: Internet: //forum.gazeta.pl |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | krata |
kraty |
|
| D. | kraty |
krat |
|
| C. | kracie |
kratom |
|
| B. | kratę |
kraty |
|
| N. | kratą |
kratami |
|
| Ms. | kracie |
kratach |
|
| W. | krato |
kraty |