Chronologizacja
Pochodzenie
może fr. opale
z łac. opalus
Forma łacińska jest zapożyczeniem z gr. opállion 'opal', które pochodzi z sankr. upala
1. kamień
Definicja
Noty o użyciu
Wyraz używany jako składnik terminów mineralogicznych, np. opal pawi, opal zwyczajny.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia minerały i pierwiastki
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | kamień |
Połączenia
- szukać opali
Cytaty
|
Do kieszeni schował zaręczynowy pierścionek: – Miał być opal, ale wybrałem niebieski szmaragd, bo taki jest kolor moich oczu... źródło: NKJP: Danuta Pawlicka: Romantyczna historia Małgorzaty i Kaja, Gazeta Poznańska, 2002-06-07 |
|
|
Jest i skamieniałe drewno z Bańskiej Bystrzycy, które na pierwszy rzut oka łatwo pomylić z opalem. Wygląda jak szlachetny kamień, ale to kawałek drewna. źródło: NKJP: (JOL): Na kamyczki, Dziennik Polski, 2005-08-06 |
|
|
Włosy puszczone luźno na ramiona okalały głowę złotomiedzianą chmurą; w ocienionej twarzy tylko oczy błyszczały jak dwa podłużne opale. źródło: NKJP: Martyna Żandarska-Ochnik: Pan wichrów i powiewów, 2008 |
|
|
Jest kilka sposobów na szukanie opali. Można odkrywkowo, tnąc skalną ścianę na plasterki. źródło: NKJP: Marta Sapała: Opal, trotyl i krokodyl, Polityka, 2005-02-19 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | opal |
opale |
|
| D. | opalu |
opali |
|
| C. | opalowi |
opalom |
|
| B. | opal |
opale |
|
| N. | opalem |
opalami |
|
| Ms. | opalu |
opalach |
|
| W. | opalu |
opale |
2. tkanina
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
Cytaty
|
Oprócz koszuli nakładają kobiety jeszcze koszulkę, tj. rodzaj bluzki uszytej z delikatnego, białego płócienka lub opalu, żorżety, której przody i tył są krojone z jednego kawałka [...]. źródło: Adam Glapa: Atlas polskich strojów ludowych, cz. 2 Wielkopolska, 1953 (pl.wiktionary.org) |
|
|
Bieżnik 45×120 cm, wykonany z tkaniny opal. źródło: Internet: dolamex.com.pl |
|
|
Odmianą batystu są etaminy, markizety, woale, opale, muśliny (cienkie, o rzadkim splocie) i inne. źródło: Jan Kryński: Towaroznawstwo dla szkół handlowych. Cz 1-2, 1951 (SJPDor) |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | opal |
opale |
|
| D. | opalu |
opali |
|
| C. | opalowi |
opalom |
|
| B. | opal |
opale |
|
| N. | opalem |
opalami |
|
| Ms. | opalu |
opalach |
|
| W. | opalu |
opale |
Inne uwagi
Zwykle lp
3. jacht
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | jacht |
Połączenia
- jacht, katamaran opal
Cytaty
|
Z naszych informacji wynika, że mimo wielu zastrzeżeń Duńczycy zaakceptowali stan techniczny katamaranu opal, który będzie zabierał turystów w zagraniczne rejsy. źródło: NKJP: (jac): Prom będzie, Dziennik Bałtycki, 2011 |
|
|
„Bieszczady”, jacht klasy opal, którego armatorem było gdyńskie Centrum Wychowania Morskiego ZHP, zatonął w niedzielę wczesnym rankiem po kolizji z tankowcem „Lady Elena”. źródło: NKJP: dybleś: Za wcześnie na wyroki, Wieczór Wybrzeża, 2000-09-13 |
|
|
Wersjami specjalnymi opali były jachty „Dar Przemyśla” i „Copernicus”, które odbyły rejsy dookoła świata. źródło: NKJP: Maciej Cnota: Tragiczny koniec żeglowania, Dziennik Bałtycki, 2000-09-12 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | opal |
opale |
|
| D. | opalu |
opali |
|
| C. | opalowi |
opalom |
|
| B. | opal |
opale |
|
| N. | opalem |
opalami |
|
| Ms. | opalu |
opalach |
|
| W. | opalu |
opale |