UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pika

Chronologizacja

1551, SPXVI

1. broń

Definicja

w dawnych wiekach: broń składająca się z długiego drzewca zakończonego metalowym grotem, wykorzystywana przez piechotę w walce z kawalerią

Pochodzenie

fr. pique 'pika, dzida, lanca'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  broń

Połączenia

  • długie; żelazne piki
  • pika w ręku
  • kosy i piki, szable i piki
  • końce pik
  • wyciągnięte piki

Cytaty

Przed grotą stała straż w posrebrzanych hełmach z grzebieniami i piórami, uzbrojona w piki i halabardy.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Dolina Issy, 1955

Mówiono, że biła się jak mężczyzna, rzucała jak szalona w największy wir. Skłuto ją pikami, gdy szarżowała na nilfgaarddzką piechotę. Ciężko ranną wywieziono do miasta.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

W czasie walki wręcz powinien był zająć centralne miejsce i wbić jeden koniec swej piki w ziemię. Tam musiał trwać i walczyć, a w razie porażki tylko członkowie bractwa mogli sprowadzić go z pola bitwy.

źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994

Święty Jerzy, przegięty wdzięcznie na białym rumaku, godzi piką w zieloną łapę smoka pełzającego nikczemnie po ziemi.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pika
piki
D. piki
pik
C. pice
pikom
B. pikę
piki
N. piką
pikami
Ms. pice
pikach
W. piko
piki

2. tkanina

Definicja

włók. 
dwuwarstwowa tkanina bawełniana, która z prawej strony pokryta jest wypukłym, drobnym wzorem

Pochodzenie

fr. piqué < piquer 'kłuć, stębnować, pikować'

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  tkanina

Cytaty

Bluzę można uszyć z elanolnu, elanobawełny lub piki w dowolnym kolorze.

źródło: NKJP: Szyjemy same bluzę do spodni, Kobieta i Życie, nr 20, 1972

[...] babcia Wanda miała taki piękny materiał, białą pikę w czarne wzory. Stał, zrolowany w belę, w szafie, i babcia co jakiś czas otwierała szafę i patrzyła, czy nie ubyło.

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Lala, 2008

Zakończono także dyskusje nad umundurowaniem. Co do czapek, to miały być fasonu lwowskiego, z białej piki, z opaską bordową. Bluzy i spodnie granatowe, z czarnymi rogowymi guzikami, swetry zaś kremowe, pończochy czarne.

źródło: NKJP: Katarzyna Kachel: Kraków na kole, Gazeta Krakowska, 2003-04-05

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pika
piki
D. piki
pik
C. pice
pikom
B. pikę
piki
N. piką
pikami
Ms. pice
pikach
W. piko
piki

Inne uwagi

Zwykle lp

3. lot

Definicja

lotn. 
lot samolotu pionowo w dół

Pochodzenie

Od: pikować 1

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  lot

Cytaty

Nagle wszedł w ostrą pikę w dół i runął w las, wycinając skrzydłami pas wśród drzew [...].

źródło: Internet: spotkaniaznieznanym.blogspot.onet.pl

JH-7, w trakcie wykonywania pokazu, przeszedł ze stosunkowo łagodnego zakrętu w prawo w niekontrolowaną pikę i zbliżał się szybko ku ziemi.

źródło: Internet: altair.com.pl

Kiedy samoloty startowały, podszedł do okna. - Widzę, że moja maszyna jakoś przechyla się na prawy bok i skręca. [...] Po chwili już nie widzę jej przez okno. Wtedy musieli spaść piką na ziemię. Wszyscy się spalili. Cała moja załoga i Twardowski, zamiast mnie.

źródło: NKJP: Piotr Lipiński: 80 lat lotnictwa, Gazeta Wyborcza, 1998-09-11

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pika
piki
D. piki
pik
C. pice
pikom
B. pikę
piki
N. piką
pikami
Ms. pice
pikach
W. piko
piki

Inne uwagi

Zwykle lp

Data ostatniej modyfikacji: 13.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj