Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | karłowaty |
karłowaty |
karłowaty |
karłowate |
karłowata |
| D. | karłowatego |
karłowatego |
karłowatego |
karłowatego |
karłowatej |
| C. | karłowatemu |
karłowatemu |
karłowatemu |
karłowatemu |
karłowatej |
| B. | karłowatego |
karłowatego |
karłowaty |
karłowate |
karłowatą |
| N. | karłowatym |
karłowatym |
karłowatym |
karłowatym |
karłowatą |
| Ms. | karłowatym |
karłowatym |
karłowatym |
karłowatym |
karłowatej |
| W. | karłowaty |
karłowaty |
karłowaty |
karłowate |
karłowata |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | karłowaci |
karłowaci |
karłowate |
karłowate |
| D. | karłowatych |
karłowatych |
karłowatych |
karłowatych |
| C. | karłowatym |
karłowatym |
karłowatym |
karłowatym |
| B. | karłowatych |
karłowatych |
karłowatych |
karłowate |
| N. | karłowatymi |
karłowatymi |
karłowatymi |
karłowatymi |
| Ms. | karłowatych |
karłowatych |
karłowatych |
karłowatych |
| W. | karłowaci |
karłowaci |
karłowate |
karłowate |
Pochodzenie
Od: karzeł
1. skrzat
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | karzełkowaty |
Połączenia
- karłowata istota
Cytaty
|
[...] W koszmarach wielu ludzi często zjawiał się karłowaty kobold, przypominający postać ludzką [...]. źródło: NKJP: Ryszard Przybylski: Baśń zimowa. Esej o starości, 2008 |
|
|
Goblin to karłowata, człekokształtna istota o długich palcach i stopach. źródło: Internet: gmf.pl |
2. człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | niskorosły |
Cytaty
|
Lud tutejszy był nie tylko zdemoralizowany, ale i zdegenerowany, brzydki, karłowaty, skłonny do bójek, kradzieży i nożownictwa. źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Requiem dla ziemiaństwa, 2003 |
|
|
Mimo niesnasek z macochą Leszek Czarny objawiał dziwną słabość do swego karłowatego, przyrodniego braciszka i woził go wszędzie ze sobą. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004 |
|
|
[...] Mogę współżyć z karłowatą i otyłą dziewczyną z sąsiedztwa, mogę pić najtańsze sikacze. Byle żyć. Żyć! źródło: NKJP: Dawid Kornaga: Gangrena, 2005 |
|
|
Znaleziono tam szczątki karłowatych istot o długich rękach i krótkich nogach [...]. źródło: NKJP: Marcin Ryszkiewicz: Człowiek na drzewie, Polityka, 2006-10-21 |
3. królik
Definicja
Noty o użyciu
Często używane jako składnik terminów z zakresu botaniki lub zoologii, oznaczających gatunki roślin lub zwierząt, np. hipopotam karłowaty, wiśnia karłowata
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | karzełkowaty, niskorosły |
Połączenia
- karłowaty las; karłowata sosna; karłowate drzewa, drzewka; hipopotamy karłowate
Cytaty
|
Królik karłowaty rośnie szybko i jako dorosły osiąga wagę w granicach 0,7-1,5 kg. źródło: NKJP: Hanna Jurczak-Gucwińska: Zwierzęta w moim domu, 1975 |
|
|
Stoi pod ścianą kolejka dziwnych stworzeń z dziwnymi zwierzątkami, jakby z jakimiś mutantami po wojnie atomowej… Karlica z karłowatym pieskiem… źródło: NKJP: Krystian Lupa: Podglądania, 2003 |
|
|
Kiedy po długotrwałej suszy pojawiły się pierwsze opady, cieszyliśmy się, ale pozbawione wody truskawki były zbyt małe i karłowate. źródło: NKJP: (mgr): Ulewne deszcze szkodzą uprawom, Express Ilustrowany, 2002-06-01 |
|
|
Surowy krajobraz, góry z płatami śniegu, uboga roślinność z karłowatymi brzozami utwierdzają w przekonaniu, że im bardziej na północ, tym zimniej. źródło: NKJP: (Ł): Na krańcu Europy, Trybuna Śląska, 2002-07-19 |
|
|
Z kolei w małych, karłowatych galaktykach (zawierających tysiąc razy mniej gwiazd) świeci jedynie kilka procent masy. źródło: NKJP: Piotr Cieśliński: Kosmos, Gazeta Wyborcza, 1999-01-20 |
4. duchowo
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | karli, karzełkowaty |
Połączenia
- duchowo karłowaty
Cytaty
|
Człowiek doby współczesnej jest fizycznie bardziej rozwinięty, ale psychicznie słabszy, a duchowo zagubiony i karłowaty. źródło: NKJP: Jolanta Kraśniewska: Antropologia uzależnień, Wychowawca, nr 146, 2005-02 |
|
|
Najbardziej zadziwiające jest to, że on sądzi, że ta karłowata wiedza o kobietach świadczy o jego męskiej bliskości z kobietami. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Monografia grzechów z dziennika 1978-1989, 2006 |
|
|
Inicjatorzy zmian zostali nazwani karłowatymi politykami i dostali wyraźny sygnał, że w razie jakiejkolwiek próby majstrowania przy granicach gmin dostaną zdecydowany odpór. źródło: NKJP: Grzegorz Pulit: Wsi nie damy!, Gazeta Krakowska, 2004-04-07 |
|
|
Jestem spadkobiercą nawiedzonych dziwaków, świrów, narwańców, wypadkową plejady stworzeń szpetnych, duchowo karłowatych. źródło: NKJP: Tadeusz Zimecki: Ja, Franek..., 2001 |