UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

urywać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	urywam	urywamy
2 os.	urywasz	urywacie
3 os.	urywa	urywają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urywałem +(e)m urywał	urywałam +(e)m urywała	urywałom +(e)m urywało	urywaliśmy +(e)śmy urywali	urywałyśmy +(e)śmy urywały
2 os.	urywałeś +(e)ś urywał	urywałaś +(e)ś urywała	urywałoś +(e)ś urywało	urywaliście +(e)ście urywali	urywałyście +(e)ście urywały
3 os.	urywał	urywała	urywało	urywali	urywały

bezosobnik: urywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę urywał będę urywać	będę urywała będę urywać	będę urywało będę urywać	będziemy urywali będziemy urywać	będziemy urywały będziemy urywać
2 os.	będziesz urywał będziesz urywać	będziesz urywała będziesz urywać	będziesz urywało będziesz urywać	będziecie urywali będziecie urywać	będziecie urywały będziecie urywać
3 os.	będzie urywał będzie urywać	będzie urywała będzie urywać	będzie urywało będzie urywać	będą urywali będą urywać	będą urywały będą urywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		urywajmy
2 os.	urywaj	urywajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urywałbym bym urywał	urywałabym bym urywała	urywałobym bym urywało	urywalibyśmy byśmy urywali	urywałybyśmy byśmy urywały
2 os.	urywałbyś byś urywał	urywałabyś byś urywała	urywałobyś byś urywało	urywalibyście byście urywali	urywałybyście byście urywały
3 os.	urywałby by urywał	urywałaby by urywała	urywałoby by urywało	urywaliby by urywali	urywałyby by urywały

bezosobnik: urywano by

bezokolicznik: urywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: urywając

gerundium: urywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	urywanie	urywania
D.	urywania	urywań
C.	urywaniu	urywaniom
B.	urywanie	urywania
N.	urywaniem	urywaniami
Ms.	urywaniu	urywaniach
W.	urywanie	urywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: urywający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urywający	urywający	urywający	urywające	urywająca
D.	urywającego	urywającego	urywającego	urywającego	urywającej
C.	urywającemu	urywającemu	urywającemu	urywającemu	urywającej
B.	urywającego	urywającego	urywający	urywające	urywającą
N.	urywającym	urywającym	urywającym	urywającym	urywającą
Ms.	urywającym	urywającym	urywającym	urywającym	urywającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urywający	urywający	urywające	urywające
D.	urywających	urywających	urywających	urywających
C.	urywającym	urywającym	urywającym	urywającym
B.	urywających	urywających	urywających	urywające
N.	urywającymi	urywającymi	urywającymi	urywającymi
Ms.	urywających	urywających	urywających	urywających

imiesłów przymiotnikowy bierny: urywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urywany	urywany	urywany	urywane	urywana
D.	urywanego	urywanego	urywanego	urywanego	urywanej
C.	urywanemu	urywanemu	urywanemu	urywanemu	urywanej
B.	urywanego	urywanego	urywany	urywane	urywaną
N.	urywanym	urywanym	urywanym	urywanym	urywaną
Ms.	urywanym	urywanym	urywanym	urywanym	urywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urywani	urywani	urywane	urywane
D.	urywanych	urywanych	urywanych	urywanych
C.	urywanym	urywanym	urywanym	urywanym
B.	urywanych	urywanych	urywanych	urywane
N.	urywanymi	urywanymi	urywanymi	urywanymi
Ms.	urywanych	urywanych	urywanych	urywanych

odpowiednik aspektowy: urwać

Pochodzenie

Od: psł. *-ryvati (sę); zob. rwać

1. łańcuch

Definicja

szarpiąc, powodować, że coś odpada od jakiejś całości lub od miejsca zamocowania

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

urywać kawałek czegoś, koło; nogę, palec, rękę

Cytaty

	Orchidea o oryginalnych kwiatach kwitnie przez cały rok. Trzeba tylko urywać przekwitłe pączki. źródło: NKJP: Grażyna Zdrojewska: Tydzień solenizantów, Express Ilustrowany, 2004-01-16
	Na ul. Reymonta patrol Straży Miejskiej zauważył nocą trzech młodych ludzi, którzy urywali łańcuchy oddzielające jezdnię od chodnika. źródło: NKJP: Zerwane łańcuchy, Dziennik Polski, 2002-08-31
	Wandale niejednokrotnie urywają słuchawki, a nawet kradną całe aparaty telefonicznie. źródło: NKJP: Artur Socha: Wandale niszczą budki, Dziennik Bałtycki, 1999-09-30
	Wiele godzin w Kosowie spędziliśmy na rozmowach o bombach, granatach, minach przeciwczołgowych, bombach kasetowych. [...] Dzięki temu wiem, dlaczego jedne miny jedynie urywają nogi, inne zaś nie dają szans na przeżycie [...]. źródło: NKJP: Artur Górski: Ostatnia fotografia, Polityka, 2000-01-01

Składnia

urywać

2. kontakty

Definicja

przestawać utrzymywać z kimś jakieś relacje

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

urywać kontakty

Cytaty

Nazajutrz [...] miała się przenieść z hotelu do akademika, ale zrezygnowała z przeprowadzki, gdyż nie chciała urywać znajomości z Chińczykiem.

źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Osoba zwolniona z firmy czy zakładu przeważnie zostaje sama ze swoim problemem. Odsuwają się znajomi, urywają kontakty.

źródło: NKJP: Mariola Wiktor: Renówką po zasiłek, Dziennik Łódzki, 2001-08-25

Składnia

urywać

3. wypowiedź

Definicja

przestawać nagle mówić, śpiewać lub grać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

urywać rozmowę

Cytaty

[...] człowiek przerażony często urywa wypowiedź przed końcem.

źródło: NKJP: Internet

[...] muzykanci urywają melodię, a „publiczność” przestaje śmiać się i klaskać.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 2, 1980

- Nie będziemy tego komentować - urywają rozmowę.

źródło: NKJP: Matrix w realnym świecie, Dziennik Polski, 2003-09-19

Składnia

	+	urywać	+	CO
	+	urywać	+	MOWA WPROST

4. pieniądze

Definicja

pot.

zmniejszać coś o jakąś część tego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

urywać punkty

Cytaty

	Gospodarze lubią urywać punkty faworytom. źródło: NKJP: Znów bez bramek, Dziennik Polski, 2008-09-01
	[...] jeśli kolejne grupy zawodowe będą coś urywać dla siebie, to poziom emerytur w porównaniu do średniej płacy w Polsce będzie szybko malał. źródło: NKJP: Potrzebne lobby emerytów, Dziennik Polski, 2008-01-31
	[...] firma urywa kawał dochodu narodowego, płacąc małe podatki [...]. źródło: NKJP: Internet
	Dodatkowe źródła dochodów kapłanów to datki z tytułu święcenia lokali użytkowych, pól, mieszkań, samochodów itp. Często jednak poszczególne diecezje urywają nieco z tych dochodów na fundusz emerytalny księży, na cele dobroczynne i seminaria. źródło: NKJP: W kieszeni i na tacy, Dziennik Polski, 2001-07-06

Składnia

urywać

CO + (KOMU) + (z CZEGO)

Frazeologizmy

coś dupy nie urywa

Data ostatniej modyfikacji: 10.11.2018