Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
szczerzę |
szczerzymy |
|||
2 os. |
szczerzysz |
szczerzycie |
|||
3 os. |
szczerzy |
szczerzą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szczerzyłem +(e)m szczerzył |
szczerzyłam +(e)m szczerzyła |
szczerzyłom +(e)m szczerzyło |
szczerzyliśmy +(e)śmy szczerzyli |
szczerzyłyśmy +(e)śmy szczerzyły |
2 os. |
szczerzyłeś +(e)ś szczerzył |
szczerzyłaś +(e)ś szczerzyła |
szczerzyłoś +(e)ś szczerzyło |
szczerzyliście +(e)ście szczerzyli |
szczerzyłyście +(e)ście szczerzyły |
3 os. |
szczerzył |
szczerzyła |
szczerzyło |
szczerzyli |
szczerzyły |
bezosobnik: szczerzono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę szczerzył będę szczerzyć |
będę szczerzyła będę szczerzyć |
będę szczerzyło będę szczerzyć |
będziemy szczerzyli będziemy szczerzyć |
będziemy szczerzyły będziemy szczerzyć |
2 os. |
będziesz szczerzył będziesz szczerzyć |
będziesz szczerzyła będziesz szczerzyć |
będziesz szczerzyło będziesz szczerzyć |
będziecie szczerzyli będziecie szczerzyć |
będziecie szczerzyły będziecie szczerzyć |
3 os. |
będzie szczerzył będzie szczerzyć |
będzie szczerzyła będzie szczerzyć |
będzie szczerzyło będzie szczerzyć |
będą szczerzyli będą szczerzyć |
będą szczerzyły będą szczerzyć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
szczerzmy |
|
2 os. |
szczerz |
szczerzcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szczerzyłbym bym szczerzył |
szczerzyłabym bym szczerzyła |
szczerzyłobym bym szczerzyło |
szczerzylibyśmy byśmy szczerzyli |
szczerzyłybyśmy byśmy szczerzyły |
2 os. |
szczerzyłbyś byś szczerzył |
szczerzyłabyś byś szczerzyła |
szczerzyłobyś byś szczerzyło |
szczerzylibyście byście szczerzyli |
szczerzyłybyście byście szczerzyły |
3 os. |
szczerzyłby by szczerzył |
szczerzyłaby by szczerzyła |
szczerzyłoby by szczerzyło |
szczerzyliby by szczerzyli |
szczerzyłyby by szczerzyły |
bezosobnik: szczerzono by
bezokolicznik: szczerzyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szczerząc
gerundium: szczerzenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | szczerzenie |
szczerzenia |
D. | szczerzenia |
szczerzeń |
C. | szczerzeniu |
szczerzeniom |
B. | szczerzenie |
szczerzenia |
N. | szczerzeniem |
szczerzeniami |
Ms. | szczerzeniu |
szczerzeniach |
W. | szczerzenie |
szczerzenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: szczerzący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | szczerzący |
szczerzący |
szczerzący |
szczerzące |
szczerząca |
D. | szczerzącego |
szczerzącego |
szczerzącego |
szczerzącego |
szczerzącej |
C. | szczerzącemu |
szczerzącemu |
szczerzącemu |
szczerzącemu |
szczerzącej |
B. | szczerzącego |
szczerzącego |
szczerzący |
szczerzące |
szczerzącą |
N. | szczerzącym |
szczerzącym |
szczerzącym |
szczerzącym |
szczerzącą |
Ms. | szczerzącym |
szczerzącym |
szczerzącym |
szczerzącym |
szczerzącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | szczerzący |
szczerzący |
szczerzące |
szczerzące |
D. | szczerzących |
szczerzących |
szczerzących |
szczerzących |
C. | szczerzącym |
szczerzącym |
szczerzącym |
szczerzącym |
B. | szczerzących |
szczerzących |
szczerzących |
szczerzące |
N. | szczerzącymi |
szczerzącymi |
szczerzącymi |
szczerzącymi |
Ms. | szczerzących |
szczerzących |
szczerzących |
szczerzących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: szczerzony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | szczerzony |
szczerzony |
szczerzony |
szczerzone |
szczerzona |
D. | szczerzonego |
szczerzonego |
szczerzonego |
szczerzonego |
szczerzonej |
C. | szczerzonemu |
szczerzonemu |
szczerzonemu |
szczerzonemu |
szczerzonej |
B. | szczerzonego |
szczerzonego |
szczerzony |
szczerzone |
szczerzoną |
N. | szczerzonym |
szczerzonym |
szczerzonym |
szczerzonym |
szczerzoną |
Ms. | szczerzonym |
szczerzonym |
szczerzonym |
szczerzonym |
szczerzonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | szczerzeni |
szczerzeni |
szczerzone |
szczerzone |
D. | szczerzonych |
szczerzonych |
szczerzonych |
szczerzonych |
C. | szczerzonym |
szczerzonym |
szczerzonym |
szczerzonym |
B. | szczerzonych |
szczerzonych |
szczerzonych |
szczerzone |
N. | szczerzonymi |
szczerzonymi |
szczerzonymi |
szczerzonymi |
Ms. | szczerzonych |
szczerzonych |
szczerzonych |
szczerzonych |
Pochodzenie
psł. (dial.) *ščeriti, *ščer'ǫ 'robić grymas twarzy, pokazując, odsłaniając zęby (w uśmiechu, w złości)'
z psł. *čeriti 'rozdzierać, powodować rozdarcie, szczelinę; wyszczerzać zęby'
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | odsłaniać |
Cytaty
– To pan jest? – dziewczyna szczerzyła drobne białe ząbki w niewymuszonym uśmiechu. źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004 |
|
Niebawem zrozumiałem, co zaszło: na ścieżce leśnej na wprost Ali-Baby stał olbrzymi wilk. Szczerzył straszliwe kły i piana kapała mu z pyska. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Akademia pana Kleksa, 1946 |
|
Wyskakiwała znienacka z krzaków zapytując, o czym myśli. To znów sama udawała spłoszoną jego nadejściem. Przysuwała się blisko, usiłując dotknąć go piersiami i szczerząc białe zęby. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
|
Kamraci zarechotali, szczerząc zepsute zęby. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
Zbita z grubych bali chata miała stromy dach ozdobiony szczerzącą zęby maszkarą. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005 |
Składnia
+ | szczerzyć | + |
CO
|