UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gwałcić

Chronologizacja

1424, SStp

Pochodzenie

Zob. gwałt

1. kobietę

Definicja

przemocą zmuszać kogoś do stosunku płciowego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:  niewolić, zniewalać
hiperonimy:  krzywdzić, współżyć

Połączenia

  • ojciec, zwyrodnialec, żołnierz gwałci
  • gwałcić branki, córkę, dziecko, dziewczynę, kobietę, nastolatkę, nieletnią, ofiarę, żonę
  • gwałcić brutalnie, okrutnie, wielokrotnie
  • bić i gwałcić, katować i gwałcić, napadać i gwałcić, zwabiać i gwałcić, więzić i gwałcić; gwałcić i mordować, gwałcić i rabować, gwałcić i torturować, gwałcić i zmuszać do prostytucji

Cytaty

W Sudanie Arabowie mordują Murzynów, wyrżnęli już trzydzieści tysięcy, a milion przegonili z domów na pustynię, palą wioski, zatruwają wodę w studniach, gwałcą kobiety, a nawet małe dziewczynki.

źródło: NKJP: Piotr Niklewicz: Niezwykła kariera Antoniego K, 2006

Zjawiło się czterech potężnie zbudowanych Tajów i zaczęli atakować kobiety. Te młodsze gwałcili.

źródło: NKJP: Henryk Mąka: Piraci znów atakują, 1995

W wielkich poruszeniach społecznych, w tym w powstaniach zbrojnych, biorą udział ludzie o różnym stopniu uczciwości i moralności. Nawet w regularnych armiach pewien procent żołnierzy grabi, gwałci i morduje.

źródło: NKJP: Andrzej Friszke: Słowa przed zbrodnią, Gazeta Wyborcza, 1994-02-12

Rebelianci czekali na ten dzień już od dłuższego czasu i teraz idą na całość. Gwałcą kobiety, rozbijają sklepy, z biur wywlekają pracowników, którzy nie zdążyli uciec.

źródło: NKJP: Will Scully: Praca, 1998

W otoczonym ponurą sławą obozie więzionych było ponad 1500 Muzułmanów i Chorwatów - mężczyzn zdolnych do noszenia broni. Byli głodzeni, torturowani, bici, gwałceni.

źródło: KWSJP: (PAP): Trybunał rozliczy komendantów obozu, prasa, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. gwałcę
 gwałcimy
2 os. gwałcisz
 gwałcicie
3 os. gwałci
 gwałcą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. gwałciłem
+(e)m gwałcił
 gwałciłam
+(e)m gwałciła
 gwałciłom
+(e)m gwałciło
 gwałciliśmy
+(e)śmy gwałcili
 gwałciłyśmy
+(e)śmy gwałciły
2 os. gwałciłeś
+(e)ś gwałcił
 gwałciłaś
+(e)ś gwałciła
 gwałciłoś
+(e)ś gwałciło
 gwałciliście
+(e)ście gwałcili
 gwałciłyście
+(e)ście gwałciły
3 os. gwałcił
 gwałciła
 gwałciło
 gwałcili
 gwałciły

bezosobnik: gwałcono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę gwałcił
będę gwałcić
 będę gwałciła
będę gwałcić
 będę gwałciło
będę gwałcić
 będziemy gwałcili
będziemy gwałcić
 będziemy gwałciły
będziemy gwałcić
2 os. będziesz gwałcił
będziesz gwałcić
 będziesz gwałciła
będziesz gwałcić
 będziesz gwałciło
będziesz gwałcić
 będziecie gwałcili
będziecie gwałcić
 będziecie gwałciły
będziecie gwałcić
3 os. będzie gwałcił
będzie gwałcić
 będzie gwałciła
będzie gwałcić
 będzie gwałciło
będzie gwałcić
 będą gwałcili
będą gwałcić
 będą gwałciły
będą gwałcić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. gwałćmy
2 os. gwałć
 gwałćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. gwałciłbym
bym gwałcił
 gwałciłabym
bym gwałciła
 gwałciłobym
bym gwałciło
 gwałcilibyśmy
byśmy gwałcili
 gwałciłybyśmy
byśmy gwałciły
2 os. gwałciłbyś
byś gwałcił
 gwałciłabyś
byś gwałciła
 gwałciłobyś
byś gwałciło
 gwałcilibyście
byście gwałcili
 gwałciłybyście
byście gwałciły
3 os. gwałciłby
by gwałcił
 gwałciłaby
by gwałciła
 gwałciłoby
by gwałciło
 gwałciliby
by gwałcili
 gwałciłyby
by gwałciły

bezosobnik: gwałcono by

bezokolicznik: gwałcić

imiesłów przysłówkowy współczesny: gwałcąc

gerundium: gwałcenie

imiesłów przymiotnikowy czynny: gwałcący

imiesłów przymiotnikowy bierny: gwałcony

odpowiednik aspektowy: zgwałcić

Składnia

Rz osobowy + gwałcić +
KOGO

2. prawa

Definicja

w rażący sposób naruszać przyjęte normy lub prawa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  łamać, naruszać

Połączenia

  • gwałcić konstytucję, prawo, prawa człowieka, prawa obywatelskie, reguły, sojusze, suwerenność, wolność, zasady
  • gwałcić z premedytacją
  • gwałcić bezkarnie

Cytaty

Czułem się jak oskarżony, stający przed sądem kapturowym, który jeszcze przed wysłuchaniem wszystkich świadków ustalił moją winę. Mowa obrońcy stanowiła jedynie konieczny element spektaklu, w którym na wiele sposobów gwałcono sprawiedliwość.

źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008

Gdy go złapali, był czysty jak łza. Głośno protestował, że naruszają jego wolność osobistą i gwałcą prawa człowieka.

źródło: NKJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002

Gdyby nie polityka Moskwy, Osetia Południowa już dawno uznałaby zwierzchność Tbilisi w zamian za autonomię. To Rosja gwałci suwerenność niepodległego państwa.

źródło: Internet

W sobotę, gwałcąc jedno z najważniejszych założeń układu z Dayton - prawo do wolności przemieszczania się, władze tej republiki wprowadziły wizy dla Chorwatów i muzułmanów.

źródło: NKJP: Tomasz Surdel: Wybory w Bośni - 14 września, Gazeta Wyborcza , 1996-06-26

Rosja gwałci naraz kilka podpisanych przez siebie konwencji i zobowiązań.

źródło: NKJP: Włodzimierz Knap: O Czeczenii z profesorem Józefem Smagą - rusycystą i historykiem Rosji, Gazeta Wyborcza, 1995-01-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. gwałcę
 gwałcimy
2 os. gwałcisz
 gwałcicie
3 os. gwałci
 gwałcą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. gwałciłem
+(e)m gwałcił
 gwałciłam
+(e)m gwałciła
 gwałciłom
+(e)m gwałciło
 gwałciliśmy
+(e)śmy gwałcili
 gwałciłyśmy
+(e)śmy gwałciły
2 os. gwałciłeś
+(e)ś gwałcił
 gwałciłaś
+(e)ś gwałciła
 gwałciłoś
+(e)ś gwałciło
 gwałciliście
+(e)ście gwałcili
 gwałciłyście
+(e)ście gwałciły
3 os. gwałcił
 gwałciła
 gwałciło
 gwałcili
 gwałciły

bezosobnik: gwałcono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę gwałcił
będę gwałcić
 będę gwałciła
będę gwałcić
 będę gwałciło
będę gwałcić
 będziemy gwałcili
będziemy gwałcić
 będziemy gwałciły
będziemy gwałcić
2 os. będziesz gwałcił
będziesz gwałcić
 będziesz gwałciła
będziesz gwałcić
 będziesz gwałciło
będziesz gwałcić
 będziecie gwałcili
będziecie gwałcić
 będziecie gwałciły
będziecie gwałcić
3 os. będzie gwałcił
będzie gwałcić
 będzie gwałciła
będzie gwałcić
 będzie gwałciło
będzie gwałcić
 będą gwałcili
będą gwałcić
 będą gwałciły
będą gwałcić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. gwałćmy
2 os. gwałć
 gwałćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. gwałciłbym
bym gwałcił
 gwałciłabym
bym gwałciła
 gwałciłobym
bym gwałciło
 gwałcilibyśmy
byśmy gwałcili
 gwałciłybyśmy
byśmy gwałciły
2 os. gwałciłbyś
byś gwałcił
 gwałciłabyś
byś gwałciła
 gwałciłobyś
byś gwałciło
 gwałcilibyście
byście gwałcili
 gwałciłybyście
byście gwałciły
3 os. gwałciłby
by gwałcił
 gwałciłaby
by gwałciła
 gwałciłoby
by gwałciło
 gwałciliby
by gwałcili
 gwałciłyby
by gwałciły

bezosobnik: gwałcono by

bezokolicznik: gwałcić

imiesłów przysłówkowy współczesny: gwałcąc

gerundium: gwałcenie

imiesłów przymiotnikowy czynny: gwałcący

imiesłów przymiotnikowy bierny: gwałcony

odpowiednik aspektowy: pogwałcić

Składnia

Rz osobowy + gwałcić +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 16.03.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN