Chronologizacja
Pochodzenie
gr. oligarchía
1.a ustrój
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | ustrój |
Połączenia
- oligarchia i demokracja, oligarchia i tyrania
Cytaty
|
Jeśli [...] mamy do czynienia z rządami mniejszości, to wówczas demokracja przeradza się w oligarchię albo wręcz w dyktaturę. źródło: NKJP: Edmund Wnuk-Lipiński: Socjologia życia publicznego, 2008 |
|
|
[...] zaufanie do natury i poszukiwanie zgody natury z Zakonem formułuje Frycz explicite w drugim rozdziale „Księgi o obyczajach”, gdzie mit pierwotnego dobra ilustruje przykładem z „Pięcioksięgu Mojżesza”, przykładem umiarkowanego a idealnego połączenia trzech typów ustroju: monarchii, oligarchii i politei [...]. źródło: NKJP: Jerzy Ziomek: Renesans, 1973 |
|
|
Wśród dzieł polskiego Oświecenia najpełniejszą wizję historii zawiera „Ród ludzki” Staszica. Wprowadzając po monteskiuszowsku socjologiczną typologię ustrojów (wyróżniał on oligarchię, despotyzm i rzeczpospolitą), autor ten przekształcił ją w teorię rozwoju społecznego [...]. źródło: NKJP: Jerzy Szacki: Historia myśli socjologicznej, 2002 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | oligarchia |
oligarchie |
|
| D. | oligarchii |
oligarchii |
neut |
| oligarchij |
char | ||
| C. | oligarchii |
oligarchiom |
|
| B. | oligarchię |
oligarchie |
|
| N. | oligarchią |
oligarchiami |
|
| Ms. | oligarchii |
oligarchiach |
|
| W. | oligarchio |
oligarchie |
Inne uwagi
Zwykle lp
1.b państwo
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | państwo |
Cytaty
|
Geruzja - rada starszych w starożytnej Sparcie, główny organ władzy w oligarchii spartańskiej. źródło: NKJP: Internet |
|
|
W polityce zewnętrznej [...] mógł tyran szukać sojuszników jedynie wśród mu podobnych. Państwa o innych ustrojach - monarchie, oligarchie, demokracje - były jedynowładcom niemal zawsze wrogie. źródło: NKJP: Jan M. Długosz: Wzór na tyrana, Polityka, 2009-02-07 |
|
|
Liga Arabska zrzesza ponad 20 państw, zdecydowana większość z nich to oligarchie [...]. źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Gra w zielone, Polityka, 2004-12-11 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | oligarchia |
oligarchie |
|
| D. | oligarchii |
oligarchii |
neut |
| oligarchij |
char | ||
| C. | oligarchii |
oligarchiom |
|
| B. | oligarchię |
oligarchie |
|
| N. | oligarchią |
oligarchiami |
|
| Ms. | oligarchii |
oligarchiach |
|
| W. | oligarchio |
oligarchie |
1.c ludzie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- rządy oligarchii
- oligarchia rządzi
Cytaty
|
Rosyjscy protektorzy grożą krajowi otwartą inwazją; miejscowa oligarchia jest upokorzona i wściekła. źródło: NKJP: Stanisław Barańczak: Jak leczyć „migrenę świata” 14, Aneks, 1983 |
|
|
Każdy obywatel, który nie był zadowolony ze swej sytuacji albo chciał polepszenia swego losu ponad możliwości, jakie miał w Atenach, mógł je opuścić i szukać szczęścia na wyspach. [...] To drastycznie zmieniło sytuację - zarówno oligarchii, jak i zwykłych, wolnych obywateli. źródło: NKJP: Wiktor Osiatyński: Społeczeństwo otwarte według Poppera, Wiedza i Życie, 1996 |
|
|
Za państwa wolne uważano także w XVII w. Wenecję, Holandię, Anglię, a potem Szwecję po obaleniu w tym kraju absolutyzmu (1719). Bez względu na formę ustrojową łączyła je zasada podejmowania decyzji dotyczących wszystkich obywateli przez suwerenne reprezentacje stanowe, a faktycznie przez oligarchie patrycjuszowskie lub arystokratyczne. źródło: NKJP: Urszula Augustyniak: Historia Polski 1572-1795, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | oligarchia |
oligarchie |
|
| D. | oligarchii |
oligarchii |
neut |
| oligarchij |
char | ||
| C. | oligarchii |
oligarchiom |
|
| B. | oligarchię |
oligarchie |
|
| N. | oligarchią |
oligarchiami |
|
| Ms. | oligarchii |
oligarchiach |
|
| W. | oligarchio |
oligarchie |
2. finansowa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- biurokratyczna, nowa oligarchia; oligarchia ekonomiczna, finansowa, medialna
- rządy oligarchii
Cytaty
|
Tworzy się oligarchia finansowa, złożona między innymi z rodzin Rockefellerów, Morganów, Mellonów. źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999 |
|
|
Zagrożeniem są rządy oligarchii biurokratycznej i finansowej bez względu na barwę. źródło: NKJP: Do strajku wyborcy mi niepotrzebni, Gazeta Wyborcza, 1993-10-14 |
|
|
Wypowiadamy totalną i absolutną wojnę rządowi, oligarchii przemysłowej i politycznej, dziennikarzom, którzy nas atakowali i znieważali [...]. źródło: NKJP: Henryk Mąka: Piraci znów atakują, 1995 |
|
|
Internet z całą pewnością zliberalizował przemysł dziennikarski. Złamał tradycyjne oligarchie medialne, ale zarazem wprowadził inteligentny konformizm rynkowy [...]. źródło: NKJP: Adam Krzemiński: Czwarta władza idzie pod młotek, Polityka, 2007-07-14 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | oligarchia |
oligarchie |
|
| D. | oligarchii |
oligarchii |
neut |
| oligarchij |
char | ||
| C. | oligarchii |
oligarchiom |
|
| B. | oligarchię |
oligarchie |
|
| N. | oligarchią |
oligarchiami |
|
| Ms. | oligarchii |
oligarchiach |
|
| W. | oligarchio |
oligarchie |