UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

uzbrajać się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uzbrajam się
uzbrajamy się
2 os. uzbrajasz się
uzbrajacie się
3 os. uzbraja się
uzbrajają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uzbrajałem się
+(e)m się uzbrajał
uzbrajałam się
+(e)m się uzbrajała
uzbrajałom się
+(e)m się uzbrajało
uzbrajaliśmy się
+(e)śmy się uzbrajali
uzbrajałyśmy się
+(e)śmy się uzbrajały
2 os. uzbrajałeś się
+(e)ś się uzbrajał
uzbrajałaś się
+(e)ś się uzbrajała
uzbrajałoś się
+(e)ś się uzbrajało
uzbrajaliście się
+(e)ście się uzbrajali
uzbrajałyście się
+(e)ście się uzbrajały
3 os. uzbrajał się
uzbrajała się
uzbrajało się
uzbrajali się
uzbrajały się

bezosobnik: uzbrajano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się uzbrajał
będę się uzbrajać
będę się uzbrajała
będę się uzbrajać
będę się uzbrajało
będę się uzbrajać
będziemy się uzbrajali
będziemy się uzbrajać
będziemy się uzbrajały
będziemy się uzbrajać
2 os. będziesz się uzbrajał
będziesz się uzbrajać
będziesz się uzbrajała
będziesz się uzbrajać
będziesz się uzbrajało
będziesz się uzbrajać
będziecie się uzbrajali
będziecie się uzbrajać
będziecie się uzbrajały
będziecie się uzbrajać
3 os. będzie się uzbrajał
będzie się uzbrajać
będzie się uzbrajała
będzie się uzbrajać
będzie się uzbrajało
będzie się uzbrajać
będą się uzbrajali
będą się uzbrajać
będą się uzbrajały
będą się uzbrajać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uzbrajajmy się
2 os. uzbrajaj się
uzbrajajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uzbrajałbym się
bym się uzbrajał
uzbrajałabym się
bym się uzbrajała
uzbrajałobym się
bym się uzbrajało
uzbrajalibyśmy się
byśmy się uzbrajali
uzbrajałybyśmy się
byśmy się uzbrajały
2 os. uzbrajałbyś się
byś się uzbrajał
uzbrajałabyś się
byś się uzbrajała
uzbrajałobyś się
byś się uzbrajało
uzbrajalibyście się
byście się uzbrajali
uzbrajałybyście się
byście się uzbrajały
3 os. uzbrajałby się
by się uzbrajał
uzbrajałaby się
by się uzbrajała
uzbrajałoby się
by się uzbrajało
uzbrajaliby się
by się uzbrajali
uzbrajałyby się
by się uzbrajały

bezosobnik: uzbrajano by się

bezokolicznik: uzbrajać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: uzbrajając się

gerundium: uzbrajanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. uzbrajanie się
uzbrajania się
D. uzbrajania się
uzbrajań się
C. uzbrajaniu się
uzbrajaniom się
B. uzbrajanie się
uzbrajania się
N. uzbrajaniem się
uzbrajaniami się
Ms. uzbrajaniu się
uzbrajaniach się
W. uzbrajanie się
uzbrajania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: uzbrajający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. uzbrajający się
uzbrajający się
uzbrajający się
uzbrajające się
uzbrajająca się
D. uzbrajającego się
uzbrajającego się
uzbrajającego się
uzbrajającego się
uzbrajającej się
C. uzbrajającemu się
uzbrajającemu się
uzbrajającemu się
uzbrajającemu się
uzbrajającej się
B. uzbrajającego się
uzbrajającego się
uzbrajający się
uzbrajające się
uzbrajającą się
N. uzbrajającym się
uzbrajającym się
uzbrajającym się
uzbrajającym się
uzbrajającą się
Ms. uzbrajającym się
uzbrajającym się
uzbrajającym się
uzbrajającym się
uzbrajającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. uzbrajający się
uzbrajający się
uzbrajające się
uzbrajające się
D. uzbrajających się
uzbrajających się
uzbrajających się
uzbrajających się
C. uzbrajającym się
uzbrajającym się
uzbrajającym się
uzbrajającym się
B. uzbrajających się
uzbrajających się
uzbrajających się
uzbrajające się
N. uzbrajającymi się
uzbrajającymi się
uzbrajającymi się
uzbrajającymi się
Ms. uzbrajających się
uzbrajających się
uzbrajających się
uzbrajających się

odpowiednik aspektowy: uzbroić się

Pochodzenie

Zob. zbroić

1. w broń

Definicja

wyposażać się w broń

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Cytaty

Bundeswehra, według amerykańskiego ministerstwa, uzbraja się w ramach NATO jak inne państwa należące do paktu.

źródło: NKJP: Robert Łoś: Wschodnia polityka kanclerza Konrada Adenauera, 2003

Uzbrojona może być tylko ta część narodu, którą do tego zobowiązuje prawo. Wszyscy pozostali uzbrajając się prawo łamią.

źródło: NKJP: Były sowiecki minister spraw zagranicznych, dziś prezydent Gruzji, nie podejrzewa Rosji o neoimperializm, Gazeta Wyborcza, 1995-03-02

Śmiercionośny proszek rozpylany jest ze specjalnych samolotów, pocisków oraz rakiet i niesiony z wiatrem na tereny zajęte przez wroga. Zachodnie służby wywiadowcze podejrzewają, że od pewnego czasu Irak uzbraja się w tego typu sprzęt.

źródło: NKJP: Artur Włodarski: Broń biologiczna, Gazeta Wyborcza, 1995-06-06

Składnia

bez ograniczeń + uzbrajać się +
(w CO)

2. o pocisku

Definicja

wojsk. 
o pocisku lub zapalniku w pocisku: stawać się gotowym do wybuchu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Cytaty

Mina uzbraja się dopiero, gdy jej czujniki sygnalizują, że okręt lub statek o odpowiednim tonażu znajduje się nad nią.

źródło: NKJP: Adam Synowiec: Pułapki portu Um Kasr, Trybuna Śląska, 2003-03-27

Zapalnik uzbraja się 1, 5 s po wystrzeleniu i ma działanie uderzeniowe. W momencie wybuchu powstaje około 500 odłamków dających 100% szansę porażenia celu znajdującego się w promieniu 12 m od miejsca upadku.

źródło: NKJP: Internet

3. w miotłę

Definicja

książk. 
zaopatrywać się w narzędzia lub materiały służące do wykonywania określonych prac

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy

Cytaty

- Moim wiosennym łowiskiem jest kanał Miastko. Wyprawiając się na pierwsze płotki uzbrajam się w bardzo delikatne zestawy.

źródło: NKJP: (AG): Wędkarstwo, Gazeta Poznańska, 2005-03-31

Prawie każde szambo (jeśli nie wszystkie) były budowane w ciekawy sposób: albo nie miało dna, albo była tylko pokrywa; bogatsi uzbrajali się w pompkę, która nocą wzbogacała okoliczne potoki o nowe związki chemiczne.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + uzbrajać się +
w CO

4. w argumenty

Definicja

książk. 
zbierać dowody, które pomogą przekonać lub zwalczyć kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Cytaty

- Łatwo wygrać referendum nie będzie - mówi Rajmund. - Dlatego uzbrajamy się w argumenty.

źródło: NKJP: Maciej Węgrzyn: Unijnie w salonie, Gazeta Wrocławska, 2003-03-24

Kant boi się choroby. Uzbraja się przed nią nie tylko w teorię, choć ona wydaje się tu podstawą i najpewniejszym środkiem zabezpieczającym.

źródło: NKJP: Piotr Dehnel: Dekonstrukcja – rozumienie – interpretacja Studia z filozofii współczesnej i nie tylko, 2006

Składnia

bez ograniczeń + uzbrajać się +
w CO

5. w cierpliwość

Definicja

książk. 
przyjmować postawę osoby, którą charakteryzuje cecha wyrażona towarzyszącym rzeczownikiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Odkładamy swoje ambicje na bok i uzbrajamy się w cierpliwość, która nam się przyda do nauki pokory.

źródło: NKJP: Tadeusz Szewczyk: Prastara terapia jajem oraz konchowanie uszu, 2008

Te huczne i doroczne zjazdy podobne do pospolitego ruszenia były ciężką próbą dla matek, które mężów i młodsze dzieci zostawiwszy na wsi, uzbrajały się w męstwo, cierpliwość i wytrzymałość.

źródło: NKJP: Irena Domańska-Kubiak: Zakątek pamięci: życie w XIX-wiecznych dworkach kresowych, 2004

Początkowo sądziła, że pisarz nie może czuć się opuszczony, może jedynie akcentować swoją odrębność wobec innych ludzi. Ale on bojąc się odrzucenia uzbrajał się w samotność i zamykał w swoim pokoju, w biegłości palców sunących po klawiaturze.

źródło: NKJP: Anna Kolasińska: Żona mediewisty, Pinezka.pl, 2007-03

Składnia

bez ograniczeń + uzbrajać się +
w CO
Data ostatniej modyfikacji: 31.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj