UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

truciciel

Chronologizacja

1643, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	truciciel	truciciele	ndepr
M.	truciciel	truciciele	depr
D.	truciciela	trucicieli
C.	trucicielowi	trucicielom
B.	truciciela	trucicieli
N.	trucicielem	trucicielami
Ms.	trucicielu	trucicielach
W.	trucicielu	truciciele	ndepr
W.	trucicielu	truciciele	depr

Pochodzenie

Zob. truć

1. osoba

Definicja

osoba, która zabija lub zabiła jakiegoś człowieka czy zwierzę przez podanie mu trucizny - substancji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Połączenia

młody, słynny, zdolny; niebezpieczny, podstępny; domniemany, potencjalny truciciel
truciciel i królobójca; bandyta i truciciel, zabójca i truciciel

Cytaty

Moja Liwilla i jej kochanek Sejan otruli przed kilku laty twojego syna, Druzusa, dlatego wtedy zmarł, rzekomo chory. Teraz ta zbrodnicza para trucicieli, po spodziewanym zawarciu małżeństwa, na które podobno zezwoliłeś, chce uśmiercić także ciebie i przejąć władzę w Rzymie.

źródło: NKJP: Jacek Bocheński: Tyberiusz Cezar, 2009

Substancje naturalne znajdujące się w roślinach służyły w dawnych latach słynnym trucicielom. Dziś także nieodpowiednio zażywane leki pochodzenia roślinnego mogą poważnie zaszkodzić zdrowiu.

źródło: NKJP: Dorota Abramowicz: Lecząc się na własną rękę ponosisz spore ryzyko, Dziennik Bałtycki, 2011-01-28

Z przypadkami zatrucia psów z Koniuszy zetknęli się też pracownicy lecznicy zwierząt w Proszowicach. Ofiarą domniemanego truciciela nie padają psy wałęsające się, które mogłyby komuś przeszkadzać czy stwarzać zagrożenie, ale zwierzęta trzymane na podwórkach.

źródło: NKJP: Magda Huzarska-Szumiec: Kacper Ryx na tropach tajemnic starego Krakowa, Gazeta Krakowska, 2007-06-08

2. firma

Definicja

firma - przedsiębiorstwo lub grupa firm na danym terenie, która zanieczyszcza środowisko naturalne szkodliwymi dla niego substancjami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ochrona i zanieczyszczenie środowiska

Połączenia

główny, największy; przemysłowy; krajowy, lokalny, polski truciciel
truciciel atmosfery, powietrza, rzeki, środowiska, wody; miasta, Morza Bałtyckiego
truciciel w Polsce
lista trucicieli
kary, opłaty dla trucicieli

Cytaty

Jedna z brzeskich firm, w ubiegłym roku, zapłaciła bardzo wysoką grzywnę i dzięki temu udało się zdyscyplinować truciciela. Z przeprowadzanych na terenie zakładu kontroli wiemy ponad wszelką wątpliwość, że obecnie nie wypuszcza on ścieków do rzeki.

źródło: NKJP: Uszwica czysta, Dziennik Polski, 2001-06-08

Choć całe Stany Zjednoczone są jednym z największych trucicieli, to jednak Kalifornia, gospodarczo najprężniejszy stan USA, staje się światowym liderem ekologicznego sposobu życia i rozwoju nowych, proekologicznych technologii i opartych na nich przedsiębiorstw.

źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Smutne klimaty, Polityka, 2009-12-05

Nie tylko duże przedsiębiorstwa, ale także małe piekarnie i szklarnie będą płacić za zanieczyszczanie środowiska. Prace nad projektem zmian zasad egzekwowania opłat od trucicieli są już na ukończeniu.

źródło: NKJP: Leszek Michno: Każdy zakład zanieczyszczający środowisko sam będzie ustalał, ile zapłaci za jego zatruwanie, Agora S.A. Źródło: Gazeta Wyborcza, 1995-03-11

Składnia

truciciel

(CZEGO)

3. substancja

Definicja

substancja, która szkodzi zdrowiu człowieka

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

podstępny, słodki truciciel

Cytaty

Tlenek węgla jest trucicielem najbardziej podstępnym - pozbawiony zapachu, przyzwyczaja powoli organizm do coraz większych stężeń, czego mieszkańcy nie zawsze są świadomi.

źródło: NKJP: Paweł Zawadzki: O Mariensztacie inaczej, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 1998-04-01

Produkty tego typu są zwykle produktami jadalnymi lub rzekomo niezbędnymi do życia dla organizmów żywych. Natomiast bardzo często szkodzą i przyczyniają się do powstawania groźnych chorób cywilizacyjnych występujących powszechnie w społeczeństwie. Jednym z najgorszych trucicieli są tłuszcze trans.

źródło: Internet: zdrowonaturalnie.pl/2013

[...] lista szkód wyrządzanych organizmowi przez tego słodkiego truciciela w zasadzie nie ma końca. Otyłość spowodowana nadmiernym spożyciem cukru to naprawdę nie największy kłopot. Podrażnia on błony śluzowe żołądka i jelit. Blokuje przenikanie witaminy C do komórek.

źródło: Internet: hellozdrowie.pl/wyzwanie-zrezygnuj-z-cukru

4. dusz

Definicja

książk.

osoba, która ma negatywny wpływ na psychikę lub stosunki między ludźmi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

truciciel ducha (narodowego, polskiego), dusz, umysłów

Cytaty

[...] dalej będę uważał go za tego, kim naprawdę jest: truciciela polskiej młodzieży. Czy robi on to na czyjś rozkaz, czy z nienawiści do Polski, czy też tylko z chęci zysku, tego nie wiem i mówiąc szczerze, niewiele mnie to obchodzi.

źródło: NKJP: Internet

W jednej z odezw „w imieniu milionów ludzi myślących jeszcze po katolicku i szczerze po polsku” protestowano przeciwko „profanacji Wawelu”, a Słowackiego obrzucono najgorszymi epitetami: „truciciela narodowego ducha, fałszerza polskiej historii, hajdamakę polskiego Parnasu, bluźniercę i bałwochwalcę swojej sławy”.

źródło: NKJP: Polski konsul, Dziennik Polski, 1999-10-25

Są wśród nich [...] niszczyciele polskiego katolicyzmu i patriotyzmu, truciciele ducha polskiego Narodu, zniewalający, zatruwający umysł i ducha, upodlający i upokarzający Polaków w ich własnej Ojczyźnie [...].

źródło: NKJP: Internet

Składnia

truciciel

KOGO/CZEGO

Data ostatniej modyfikacji: 21.11.2017