UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

uczulić się

Chronologizacja

1937, R. Ingarden, "O poznaniu dzieła literackiego", books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uczulę się
uczulimy się
2 os. uczulisz się
uczulicie się
3 os. uczuli się
uczulą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uczuliłem się
+(e)m się uczulił
uczuliłam się
+(e)m się uczuliła
uczuliłom się
+(e)m się uczuliło
uczuliliśmy się
+(e)śmy się uczulili
uczuliłyśmy się
+(e)śmy się uczuliły
2 os. uczuliłeś się
+(e)ś się uczulił
uczuliłaś się
+(e)ś się uczuliła
uczuliłoś się
+(e)ś się uczuliło
uczuliliście się
+(e)ście się uczulili
uczuliłyście się
+(e)ście się uczuliły
3 os. uczulił się
uczuliła się
uczuliło się
uczulili się
uczuliły się

bezosobnik: uczulono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uczulmy się
2 os. uczul się
uczulcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uczuliłbym się
bym się uczulił
uczuliłabym się
bym się uczuliła
uczuliłobym się
bym się uczuliło
uczulilibyśmy się
byśmy się uczulili
uczuliłybyśmy się
byśmy się uczuliły
2 os. uczuliłbyś się
byś się uczulił
uczuliłabyś się
byś się uczuliła
uczuliłobyś się
byś się uczuliło
uczulilibyście się
byście się uczulili
uczuliłybyście się
byście się uczuliły
3 os. uczuliłby się
by się uczulił
uczuliłaby się
by się uczuliła
uczuliłoby się
by się uczuliło
uczuliliby się
by się uczulili
uczuliłyby się
by się uczuliły

bezosobnik: uczulono by się

bezokolicznik: uczulić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uczuliwszy się

gerundium: uczulenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. uczulenie się
uczulenia się
D. uczulenia się
uczuleń się
C. uczuleniu się
uczuleniom się
B. uczulenie się
uczulenia się
N. uczuleniem się
uczuleniami się
Ms. uczuleniu się
uczuleniach się
W. uczulenie się
uczulenia się

odpowiednik aspektowy: uczulać się

Pochodzenie

Zob. czuły

1. na mleko

Definicja

stać się nadwrażliwym na działanie pewnych czynników lub substancji, reagując na nie najczęściej wysypką na skórze, obrzękiem lub katarem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zalergizować się

Połączenia

  • potomek, syn, synek uczulił się na coś; córka, mała uczuliła się na coś; dziecko uczuliło się na coś
  • uczulić się na banany, na jabłka, na mąkę, na mięso, na miód, na mleko, na pokarm mamy (matki), na pomidory, na ryby, na ryż, na soję, na ziemniaki; na antybiotyk, na leki; na barwniki, na kosmetyk, na tworzywo; na brzozę, na leszczynę; na sierść, na promienie słoneczne (ultrafioletowe); na wszystko
  • można uczulić się

Cytaty

Stosując farby do włosów, możemy się uczulić na barwniki - to dość powszechne alergeny. Alergia na farby objawia się tak samo jak na kremy: zaczerwienienie może pojawić się na skórze głowy, nawet na szyi i na czole.

źródło: NKJP: Katarzyna Montgomery: Drażniące mazidła, Gazeta Wyborcza, 1996-05-17

Wśród moich pacjentów jest kilkudziesięciu piekarzy, młynarzy, ciastkarzy, którzy po wielu latach pracy uczulili się na mąkę pszenną, żytnią, jęczmienną lub owsianą. Nawet wejście na teren piekarni, nie mówiąc o przygotowywaniu ciasta, wywoływało u nich napad astmy.

źródło: NKJP: Danuta Myłek: Alergie, 2001-04

Pamiętaj, aby owoce nie były pryskane środkami chemicznymi. Jeżeli nie jesteś pewna, lepiej zrezygnuj z zabiegu. Możesz się uczulić lub na twarzy wystąpią czerwone plamy, świadczące o podrażnieniu skóry.

źródło: NKJP: (zuz): Truskawkowe maseczki, Dziennik Bałtycki, 1999-07-03

Mój synek też ma skazę białkową, ale nie uczulił się na żadne mięso i ryby. Uczulił się za to na mleko sojowe i ma nietolerancję jajka.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + uczulić się +
na CO

2. na problem

Definicja

stać się bardziej uważnym i nieobojętnym na coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  uwrażliwić się

Połączenia

  • społeczeństwo uczuliło się na coś
  • uczulić się na kwestie kogoś/czegoś, na potrzeby kogoś, na problem kogoś/czegoś

Cytaty

- Mamy nadzieję, że władze samorządowe uczulą się na problemy środowiska, że zaczną interesować się stanem ekologicznym.

źródło: NKJP: Andrzej Plęs: Strażnicy przyrody, Gazeta Krakowska, 2003-06-04

Po to, aby dzieci uświadomiły sobie skalę nieznanego przeciętnym Europejczykom pojęcia skrajnej biedy oraz uczuliły się na potrzeby innych, pani Beata nawiązała kontakt z misją w Peru.

źródło: NKJP: UG: Z naszą panią w świat!, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, nr 43 (879), 2008-10-23

Do kolegów z dwóch Izb - Sejmu i Senatu - apeluję o większe otwarcie i uczulenie się na kwestie niepełnosprawnych.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 15.12.1995

- Zdarza się, że w pojemnikach na szkło znajdujemy skóry zwierząt, kineskopy czy świetlówki, ale najważniejsze, że społeczeństwo uczuliło się na problem segregacji, a na wysypisko nie trafiają nieczystości, których proces rozkładu trwa bardzo długo.

źródło: NKJP: (ditt.): Szkło i plastik to nie śmieci, Dziennik Bałtycki, 2001-03-22

Składnia

bez ograniczeń + uczulić się +
na CO
Data ostatniej modyfikacji: 04.06.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj