Chronologizacja
Współczesna postać bezokolicznika nowsza wobec śrpol. nadlatować .
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
nadlatuję |
nadlatujemy |
|||
2 os. |
nadlatujesz |
nadlatujecie |
|||
3 os. |
nadlatuje |
nadlatują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nadlatywałem +(e)m nadlatywał |
nadlatywałam +(e)m nadlatywała |
nadlatywałom +(e)m nadlatywało |
nadlatywaliśmy +(e)śmy nadlatywali |
nadlatywałyśmy +(e)śmy nadlatywały |
2 os. |
nadlatywałeś +(e)ś nadlatywał |
nadlatywałaś +(e)ś nadlatywała |
nadlatywałoś +(e)ś nadlatywało |
nadlatywaliście +(e)ście nadlatywali |
nadlatywałyście +(e)ście nadlatywały |
3 os. |
nadlatywał |
nadlatywała |
nadlatywało |
nadlatywali |
nadlatywały |
bezosobnik: nadlatywano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę nadlatywał będę nadlatywać |
będę nadlatywała będę nadlatywać |
będę nadlatywało będę nadlatywać |
będziemy nadlatywali będziemy nadlatywać |
będziemy nadlatywały będziemy nadlatywać |
2 os. |
będziesz nadlatywał będziesz nadlatywać |
będziesz nadlatywała będziesz nadlatywać |
będziesz nadlatywało będziesz nadlatywać |
będziecie nadlatywali będziecie nadlatywać |
będziecie nadlatywały będziecie nadlatywać |
3 os. |
będzie nadlatywał będzie nadlatywać |
będzie nadlatywała będzie nadlatywać |
będzie nadlatywało będzie nadlatywać |
będą nadlatywali będą nadlatywać |
będą nadlatywały będą nadlatywać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
nadlatujmy |
|
2 os. |
nadlatuj |
nadlatujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nadlatywałbym bym nadlatywał |
nadlatywałabym bym nadlatywała |
nadlatywałobym bym nadlatywało |
nadlatywalibyśmy byśmy nadlatywali |
nadlatywałybyśmy byśmy nadlatywały |
2 os. |
nadlatywałbyś byś nadlatywał |
nadlatywałabyś byś nadlatywała |
nadlatywałobyś byś nadlatywało |
nadlatywalibyście byście nadlatywali |
nadlatywałybyście byście nadlatywały |
3 os. |
nadlatywałby by nadlatywał |
nadlatywałaby by nadlatywała |
nadlatywałoby by nadlatywało |
nadlatywaliby by nadlatywali |
nadlatywałyby by nadlatywały |
bezosobnik: nadlatywano by
bezokolicznik: nadlatywać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
nadlatując
gerundium: nadlatywanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | nadlatywanie |
nadlatywania |
D. | nadlatywania |
nadlatywań |
C. | nadlatywaniu |
nadlatywaniom |
B. | nadlatywanie |
nadlatywania |
N. | nadlatywaniem |
nadlatywaniami |
Ms. | nadlatywaniu |
nadlatywaniach |
W. | nadlatywanie |
nadlatywania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: nadlatujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | nadlatujący |
nadlatujący |
nadlatujący |
nadlatujące |
nadlatująca |
D. | nadlatującego |
nadlatującego |
nadlatującego |
nadlatującego |
nadlatującej |
C. | nadlatującemu |
nadlatującemu |
nadlatującemu |
nadlatującemu |
nadlatującej |
B. | nadlatującego |
nadlatującego |
nadlatujący |
nadlatujące |
nadlatującą |
N. | nadlatującym |
nadlatującym |
nadlatującym |
nadlatującym |
nadlatującą |
Ms. | nadlatującym |
nadlatującym |
nadlatującym |
nadlatującym |
nadlatującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | nadlatujący |
nadlatujący |
nadlatujące |
nadlatujące |
D. | nadlatujących |
nadlatujących |
nadlatujących |
nadlatujących |
C. | nadlatującym |
nadlatującym |
nadlatującym |
nadlatującym |
B. | nadlatujących |
nadlatujących |
nadlatujących |
nadlatujące |
N. | nadlatującymi |
nadlatującymi |
nadlatującymi |
nadlatującymi |
Ms. | nadlatujących |
nadlatujących |
nadlatujących |
nadlatujących |
odpowiednik aspektowy: nadlecieć
Pochodzenie
Zob. latać
1.a ptak
Definicja
Warianty
- rzadziej nadlatać
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt ptaki
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny
Połączenia
- bombowiec, helikopter, maszyna, pocisk, rakieta, samolot; orzeł, sokół, wrona nadlatuje
Cytaty
Śmigłowiec nadlatuje nad miejsce wypadku [...]. źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach: wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, 1979 |
|
Nagle słyszymy terkot śmigłowca nadlatującego nad prom. źródło: NKJP: Michał Lewandowski: Terroryści atakują na Zatoce, Wieczór Wybrzeża, 2004-10-07 |
|
Wiadomo z obserwacji, że prędkość nadlatującego z kosmosu obiektu mieści się w przedziale 11-70 km/s. źródło: NKJP: Adam Zubek: Trafi, nie trafi?, Polityka, 2006-12-23 |
|
[...] dzikie kaczki nadlatują od strony lasu, widać lecą z daleka, zmęczone, bo naraz pac, pac, bryzg, bryzg, spadają niby pociski na tę rzęsę, między lilie i tatarak. źródło: NKJP: Halina Auderska: Babie lato, 1974 |
Składnia
+ | nadlatywać | + |
(DOKĄD)
|
1.b samolotem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny
Cytaty
Rozpoczyna się rutynowa procedura: pilot otrzymuje zgodę na uruchomienie silników, następnie z wieży „taxi clearence” - na wjazd na drogi kołowania. Na skraju pasa melduje wieży gotowość startową i... musi ustąpić miejsca lądującemu spóźnialskiemu, który omijał burzę, potem kolejnemu, nadlatującemu z innego rejonu i jeszcze trzem innym. źródło: NKJP: Piotr Bernabiuk: Prywatny klucz do osobistych danych „Kryptograf Ja”, Focus. Poznać i zrozumieć świat, 2003 |
|
Widząc to Gibson postanowił pomóc swoim pilotom, nadlatując nad cel z każdym kolejnym samolotem, niczym nauczyciel prowadzący za rękę swego ucznia. źródło: NKJP: Skaczące bomby doktora Wallisa, Dziennik Polski, 1998-09-11 |
|
Pozostało jeszcze opuszczenie rannego po stromym śniegu do niecki i wezwanie śmigłowca. Nadlatuje Tadeusz z Rafałem Mikiewiczem na pokładzie, opuszcza linkę, a następnie podciąga na windzie nosze z rannym - i do szpitala. źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach : wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, 1979 |
|
Gdy pojawił się pierwszy helikopter, tłum zaczął wiwatować, myśląc, że nadlatuje papież. źródło: NKJP: Anna Gronczewska: Na wałach Jasnej Góry, Dziennik Łódzki, 2006-05-29 |
Składnia
+ | nadlatywać | + |
(SKĄD) +
(DOKĄD)
|
2. człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
synonimy: | nadbiegać |
Cytaty
Ta w okularach szybciutko pazurkiem drap-drap-drap drapie. Proboszcz nadlatuje. - Co pani robi? Co za zeskrobywania? źródło: NKJP: Miron Białoszewski: Donosy rzeczywistości, 1973 |
|
[...] Weronika nadlatywała natychmiast i zabierała się pierwsza do konsumpcji. Potrafiła zjeść chyba tyle, ile sama ważyła. źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994 |
|
Jeźdźcy i konie wylatywały w górę, oszalałe ze strachu wierzchowce zawracały w miejscu lub zatrzymywały się gwałtownie przerzucając przez głowę jeźdźca. Inne zderzały się z końmi, które nadlatywały z tyłu. źródło: NKJP: Jan Dobraczyński, Słowo Powszechne, 1981 |
|
Nadlatujące z przodu wilki skręcają w prawo za nimi. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Błogosławiona wina, 1953 |
Składnia
+ | nadlatywać | + |
(SKĄD)
|
3. o chmurze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Cytaty
[...] od kopca Kościuszki lubi nadlatywać wiatr [...]. źródło: NKJP: Andrzej Kozioł: Pod nogami, Dziennik Polski, 2005-06-04 |
|
[...] na jezioro spadała niespodziewana, niczym nie zapowiedziana burza. Gwałtowny szkwał nadlatywał czort wie skąd w tamtym tempie, że nie było sposobu nie tylko przed nim uciec, ale nawet zarefować czy spuścić żagli. źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy, 1975 |
|
Moja rodzinna wieś przestała istnieć. Zrozumiałem to w chwili, kiedy wyczułem nadlatujące ku mnie z wiatrem od strony Odry woń spalenizny i trupi zaduch rozkładających się ciał. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003 |
|
[...] wiatr nadlatujący od łąk, owiewa ją zapachem łąk, jałowców, trawy leciusieńko falują jak morze, tak jasno, tak świeżo, tak przestrzennie... źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Jeżeli ze mną pojedziesz, 1993 |
Składnia
+ | nadlatywać | + |
(SKĄD)
|
4. dźwięk
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Relacje znaczeniowe
synonimy: | nadbiegać |
Cytaty
Nadlatywał basowy, jak akord organów, gwizd lokomotywy, maszynista ostrzegał z daleka. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
|
Z ciemnego krzaka nadlatuje szept [...]. źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1957 |
|
Oto nadlatuje ostre brzmienie [...]. źródło: NKJP: Janusz Ryszkowski: Oto nadlatuje ostre brzmienie, Dziennik Bałtycki, 2007-03-23 |
Składnia
+ | nadlatywać | + |
(SKĄD)
|