UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozpruwać

Chronologizacja

1772, Stanisław Nałęcz Moszczeńki, Zupełny niemiecki y polski mownik, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozpruwam	rozpruwamy
2 os.	rozpruwasz	rozpruwacie
3 os.	rozpruwa	rozpruwają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpruwałem +(e)m rozpruwał	rozpruwałam +(e)m rozpruwała	rozpruwałom +(e)m rozpruwało	rozpruwaliśmy +(e)śmy rozpruwali	rozpruwałyśmy +(e)śmy rozpruwały
2 os.	rozpruwałeś +(e)ś rozpruwał	rozpruwałaś +(e)ś rozpruwała	rozpruwałoś +(e)ś rozpruwało	rozpruwaliście +(e)ście rozpruwali	rozpruwałyście +(e)ście rozpruwały
3 os.	rozpruwał	rozpruwała	rozpruwało	rozpruwali	rozpruwały

bezosobnik: rozpruwano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozpruwał będę rozpruwać	będę rozpruwała będę rozpruwać	będę rozpruwało będę rozpruwać	będziemy rozpruwali będziemy rozpruwać	będziemy rozpruwały będziemy rozpruwać
2 os.	będziesz rozpruwał będziesz rozpruwać	będziesz rozpruwała będziesz rozpruwać	będziesz rozpruwało będziesz rozpruwać	będziecie rozpruwali będziecie rozpruwać	będziecie rozpruwały będziecie rozpruwać
3 os.	będzie rozpruwał będzie rozpruwać	będzie rozpruwała będzie rozpruwać	będzie rozpruwało będzie rozpruwać	będą rozpruwali będą rozpruwać	będą rozpruwały będą rozpruwać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozpruwajmy
2 os.	rozpruwaj	rozpruwajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpruwałbym bym rozpruwał	rozpruwałabym bym rozpruwała	rozpruwałobym bym rozpruwało	rozpruwalibyśmy byśmy rozpruwali	rozpruwałybyśmy byśmy rozpruwały
2 os.	rozpruwałbyś byś rozpruwał	rozpruwałabyś byś rozpruwała	rozpruwałobyś byś rozpruwało	rozpruwalibyście byście rozpruwali	rozpruwałybyście byście rozpruwały
3 os.	rozpruwałby by rozpruwał	rozpruwałaby by rozpruwała	rozpruwałoby by rozpruwało	rozpruwaliby by rozpruwali	rozpruwałyby by rozpruwały

bezosobnik: rozpruwano by

bezokolicznik: rozpruwać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozpruwając

gerundium: rozpruwanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozpruwanie	rozpruwania
D.	rozpruwania	rozpruwań
C.	rozpruwaniu	rozpruwaniom
B.	rozpruwanie	rozpruwania
N.	rozpruwaniem	rozpruwaniami
Ms.	rozpruwaniu	rozpruwaniach
W.	rozpruwanie	rozpruwania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozpruwający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozpruwający	rozpruwający	rozpruwający	rozpruwające	rozpruwająca
D.	rozpruwającego	rozpruwającego	rozpruwającego	rozpruwającego	rozpruwającej
C.	rozpruwającemu	rozpruwającemu	rozpruwającemu	rozpruwającemu	rozpruwającej
B.	rozpruwającego	rozpruwającego	rozpruwający	rozpruwające	rozpruwającą
N.	rozpruwającym	rozpruwającym	rozpruwającym	rozpruwającym	rozpruwającą
Ms.	rozpruwającym	rozpruwającym	rozpruwającym	rozpruwającym	rozpruwającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozpruwający	rozpruwający	rozpruwające	rozpruwające
D.	rozpruwających	rozpruwających	rozpruwających	rozpruwających
C.	rozpruwającym	rozpruwającym	rozpruwającym	rozpruwającym
B.	rozpruwających	rozpruwających	rozpruwających	rozpruwające
N.	rozpruwającymi	rozpruwającymi	rozpruwającymi	rozpruwającymi
Ms.	rozpruwających	rozpruwających	rozpruwających	rozpruwających

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozpruwany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozpruwany	rozpruwany	rozpruwany	rozpruwane	rozpruwana
D.	rozpruwanego	rozpruwanego	rozpruwanego	rozpruwanego	rozpruwanej
C.	rozpruwanemu	rozpruwanemu	rozpruwanemu	rozpruwanemu	rozpruwanej
B.	rozpruwanego	rozpruwanego	rozpruwany	rozpruwane	rozpruwaną
N.	rozpruwanym	rozpruwanym	rozpruwanym	rozpruwanym	rozpruwaną
Ms.	rozpruwanym	rozpruwanym	rozpruwanym	rozpruwanym	rozpruwanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozpruwani	rozpruwani	rozpruwane	rozpruwane
D.	rozpruwanych	rozpruwanych	rozpruwanych	rozpruwanych
C.	rozpruwanym	rozpruwanym	rozpruwanym	rozpruwanym
B.	rozpruwanych	rozpruwanych	rozpruwanych	rozpruwane
N.	rozpruwanymi	rozpruwanymi	rozpruwanymi	rozpruwanymi
Ms.	rozpruwanych	rozpruwanych	rozpruwanych	rozpruwanych

odpowiednik aspektowy: rozpruć

Pochodzenie

Zob. pruć

1. szew

Definicja

rozdzielić coś zszytego, wyciągając łączące to nitki

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:

pruć

Cytaty

Ale lubiła szyć w łóżku, gdy się obudziła. Dodawała więc kliny, wstawki, falbanki. Rozpruwała zaszewki.

źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996

Zniszczone, ale szczególnie udane suknie i inne części garderoby rozpruwano i według tych kawałków krojono nowe ubrania.

źródło: NKJP: Irena Domańska-Kubiak: Zakątek pamięci: życie w XIX-wiecznych dworkach kresowych, 2004

Składnia

rozpruwać

2. karoserię

Definicja

rozcinać lub rozrywać coś odpornego na uszkodzenia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

rozpruwać asfalt; kasę, sejf

Cytaty

Dygotały mi dłonie jak tuzinkowemu złodziejowi przy rozpruwaniu sejfu.

źródło: NKJP: Kazimierz Kutz: Piąta strona świata, 2010

Napastnicy nie musieli nawet żądać wydania pieniędzy. Nie musieli rozpruwać pancernej kasy. Stosy banknotów spoczywały ułożone na biurku, w pudełku - jakby... były specjalnie dla nich przygotowane.

źródło: NKJP: T.Woicki: W biały dzień na oczach pracowników, Tygodnik Ciechanowski, 2004-03-10

Tak by za jakiś rok, gdy ruszy jej budowa, nie rozpruwać świeżo położonego asfaltu.

źródło: Internet: plus.nowosci.com.pl

Składnia

rozpruwać

CO + (CZYM)

3. brzuch

Definicja

ostrym narzędziem powodować powstanie na ciele głębokiej rany

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Połączenia

rozpruwać brzuch, pierś

Cytaty

[...] wstydzę się zajęczeć, kiedy lekarz rozpruwa mi brzuch [...]

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Nowy Świat i okolice, 19

Twardy samuraj, gdy rozpruwał sobie brzuch, miał pomocnika, który odcinał mu łeb, żeby nie konał godzinami z flakami na wierzchu.

źródło: NKJP: Blog Jakuba Kumocha – jakub-kumoch.salon24.pl, Internet

Składnia

rozpruwać

CO + (CZYM)

4. ciszę

Definicja

książk.

o dźwiękach, świetle: przemieszczać się błyskawicznie, nagle zakłócając ciszę lub ciemność

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Relacje znaczeniowe

synonimy:

rozdzierać

Cytaty

Nagle świst – drugi, trzeci – a potem już tylko jeden przeciągły, falujący, rozpruwa powietrze i bryzga kanonadą wybuchów [...]

źródło: Stanisław Stapf: Znad Odry do Bzury: opowiadanie porucznika artylerii, 1967 (books.google.pl)

Co chwilę z brunatnych chmur wyrywał się jasny, oślepiający błysk i niemal równocześnie rozpruwał powietrze przerażający grzmot.

źródło: Krzysztof Spadło: Marzyciele i pokutnicy, 2013, (books.google.pl)

Tylko ten terkot rozpruwał teraz ciszę remizy, ścieg za ściegiem pruł omotujący wszystkich zaduch.

źródło: Maciej Zenon Bordowicz: Orkiestrany, 1974 (books.google.pl)

Składnia

rozpruwać

Data ostatniej modyfikacji: 20.12.2020