UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

domknąć

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. domknę
 domkniemy
2 os. domkniesz
 domkniecie
3 os. domknie
 domkną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. domknąłem
+(e)m domknął
 domknęłam
+(e)m domknęła
 domknęłom
+(e)m domknęło
 domknęliśmy
+(e)śmy domknęli
 domknęłyśmy
+(e)śmy domknęły
2 os. domknąłeś
+(e)ś domknął
 domknęłaś
+(e)ś domknęła
 domknęłoś
+(e)ś domknęło
 domknęliście
+(e)ście domknęli
 domknęłyście
+(e)ście domknęły
3 os. domknął
 domknęła
 domknęło
 domknęli
 domknęły

bezosobnik: domknięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. domknijmy
2 os. domknij
 domknijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. domknąłbym
bym domknął
 domknęłabym
bym domknęła
 domknęłobym
bym domknęło
 domknęlibyśmy
byśmy domknęli
 domknęłybyśmy
byśmy domknęły
2 os. domknąłbyś
byś domknął
 domknęłabyś
byś domknęła
 domknęłobyś
byś domknęło
 domknęlibyście
byście domknęli
 domknęłybyście
byście domknęły
3 os. domknąłby
by domknął
 domknęłaby
by domknęła
 domknęłoby
by domknęło
 domknęliby
by domknęli
 domknęłyby
by domknęły

bezosobnik: domknięto by

bezokolicznik: domknąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: domknąwszy

gerundium: domknięcie

imiesłów przymiotnikowy bierny: domknięty

odpowiednik aspektowy: domykać

1. drzwi

Definicja

zamknąć szczelnie coś, do czegoś pozostawał częściowy dostęp

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zamknąć

Cytaty

To cholerne światło wciąż biło z wnętrza mieszkania [...], tym razem sam Hunt nie domknął drzwi [...].

źródło: NKJP: Jacek Dukaj: Czarne oceany, 2001

Zasuwane drzwi garderoby były lekko uchylone, a ja je domknąłem [...].

źródło: Jerzy Lechita Kuszenie szpiega. Powieść erotyczno-szpiegowska, 1999 (books.google.pl)

Sylwio, domknij okno, przeszkadza mi zawodzenie wiatru, stukot okiennic.

źródło: Marian Kowalski: Przed kurtyną, 1984 (books.google.pl)

Składnia

bez ograniczeń + domknąć +
CO

2. powieki

Definicja

szczelnie zetknąć ze sobą skrajne lub rozłożone części czegoś, które wcześniej nie przylegały do siebie całkowicie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zamknąć

Cytaty

[...] spod powiek smużył się skrawek błękitu. Marta położyła palce na tych powiekach, ale nie mogła ich już domknąć.

źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996

Powieki przypominały niemogące się domknąć blizny.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Podręcznik do ludzi, 1996

Polecam szczególnie maski regeneracyjne, balsamy, odżywki zawierające kreatynę. Tylko takie mogą uzupełnić ubytki wewnątrz włosa, domknąć łuski, a oprócz tego silnie nawilżać.

źródło: NKJP: Włosy po wakacjach, Express Ilustrowany, 2003-08-30

Składnia

bez ograniczeń + domknąć +
CO

3. sprawę

Definicja

doprowadzić dane działanie, zadanie lub sprawę do końca, dzięki wykonaniu ostatnich czynności z nimi związanych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

[...] w żaden sposób nie można domknąć, czyli zrealizować, planów.

źródło: NKJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek. Życie i narodziny legendy, 2002

[...] Paryż chce domknąć negocjacje w sprawie pakietu klimatycznego [...].

źródło: NKJP: Jakub Mielnik: Pierwsza polska atomowa, Dziennik Zachodni, 2008-12-08

[...] nie argumentuj, kiedy klient jest już przekonany – domknij sprzedaż!

źródło: NKJP: Grzegorz Całek: Działamy czy czekamy?, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2000-02-01

Domknąłem w ten sposób duże projekty, prowadzone przez ECS.

źródło: NKJP: Jarosław Zalesiński: Urlop dyrektora, Dziennik Bałtycki, 2010-10-13

Składnia

bez ograniczeń + domknąć +
CO

4. aranżację

Definicja

będąc elementem kończącym coś lub kompletującym, sprawić, że stanie się to ukończone

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Cytaty

Olśniewający pokaz sztucznych ogni domknął ceremonię otwarcia igrzysk!

źródło: Internet: rmf24.pl

W Twojej szafie nie może zabraknąć ciepłego swetra [...]. Dobierz do niego granatowe legginsy lub zwykłe jeansy oraz prostą koszulkę. Sweter domknie całą stylizację.

źródło: Internet: kokoworld.pl

Trzeci budynek domknie osiedle.

źródło: Internet: bydgoszcz.pl

Składnia

bez ograniczeń + domknąć +
CO

5. plac

Definicja

wyznaczyć granicę jakiejś przestrzeni, która wcześniej była ograniczona tylko częściowo

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  ograniczyć

Cytaty

W zachodniej części parku odtworzone będą toalety i zostanie tam przeniesiony rozbudowany plac zabaw. Od tej strony park domknie istniejąca galeria Bronisława Chromego.

źródło: NKJP: Ogrody z sekretnym wejściem, Dziennik Polski, 2005-03-07

Plac zostanie domknięty od strony Słowackiego biurowcem, a od Młyńskiej - hotelem na 250 pokoi.

źródło: NKJP: Oskar Filipowicz: Trzypoziomowy dworzec, Trybuna Śląska, 2001-04-28

Na wprost wejścia lodówka, dalej płyta, pod oknem umieściliśmy zlewozmywak i zmywarkę. Domknięcie ścianką osłania niewielki kącik jadalny [...].

źródło: NKJP: Przestrzeń do działania, Dziennik Bałtycki, 2006-11-07

Składnia

bez ograniczeń + domknąć +
CO + (CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 10.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN