Chronologizacja
Pochodzenie
ukr. odéža, ódiž
z psł. *odedja 'okrycie; to, co służy do okrycia; odzież, ubranie, strój'
Polską rodzimą postacią było dawne (XVI-XVII w.) odziedza 'okrycie, powłoka, pokrywa; błona okrywająca coś na ciele'; forma prasłowiańska oparta na temacie czasu teraźniejszego *oded-; postać fonetyczna formy współczesnej z -ž wskazuje na zapożyczenie z ukraińskiego (Bor); zob. odziać
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | garderoba, odzienie, przyodziewek, ubiór, ubranie |
Połączenia
- damska, dziecięca, męska; bawełniana, gumowa, skórzana, wełniana; biała, czarna..., jasna; brudna, czysta; wierzchnia; duża, gruba, lekka, ciepła, przewiewna; indyjska, polska, zachodnia, zagraniczna; specjalistyczna, specjalna, sportowa, zwykła; ekologiczna, firmowa; letnia, zimowa; dodatkowa; hurtowa, atrakcyjna, dobra, ekskluzywna, elegancka, luksusowa, markowa, oryginalna; niepotrzebna, najpotrzebniejsza, niezbędna; odpowiednia; droga, tania; modna; nowa, stara; podarta, zabrudzona, zniszczona, własna; niekompletna; mokra, sucha; importowana, sprowadzana, przekazana komuś; podrobiona; rozrzucona, używana odzież; odzież ciężka, lekka; młodzieżowa; wojskowa; ochronna, robocza; gotowa
- odzież dziecka; jakiejś firmy, marki; Benettona...
- odzież dla dzieci, dla niemowląt, dla pań, dla pracowników, dla powodzian; z Chin, z Turcji, z Zachodu, z zagranicy, z importu, ze sklepu; z darów; ze skóry
- odzież na zimę; na wagę; na zmianę; na eksport, na jakiś rynek
- odzież z jakąś metką
- odzież i akcesoria, odzież i jakieś artykuły; odzież i bielizna, odzież i buty, odzież i dodatki, odzież i dokumenty, odzież i kosmetyki, odzież i leki, odzież i lekarstwa; odzież i obuwie; odzież i jakiś sprzęt, odzież i środki czystości, odzież i tekstylia, odzież i jakieś wyroby; odzież i zabawki, odzież i żywność
- sztuka; warstwy; zakamarki; części, element, fragment, kawałki, mieszanina, resztki, skrawki, strzępy; komplet; partia; ilość, jakość, rodzaj, rozmiar, typ; sterta; ceny, katalog, kolekcja, pokaz, model; marka; podróbka; brak, dystrybucja, import, produkcja; fabryka, hurtownia, magazyn, pralnia, wytwórnia; czystość; przeróbka, reperacja; czyszczenie, dezynfekcja, konserwacja, odkażanie; importer, krawiec, producent, projektant, projektantka, sprzedawca; rynek, sprzedaż, transport, wymiana, zakup; zbiórka; zmiana; technologia odzieży
- handel, obrót odzieżą
- dodatki, suszarka do odzieży
- pojemnik, szafa; wydatki na odzież
- budka, butik, magazyn, sklep, stoisko, stragan; katalog; regał; kontener, paczka, plecak, reklamówka, torba, walizka, worek z odzieżą
- odzież trafia do kogoś
- nosić; zmienić, zrzucać; kupić/kupować, zakupić, sprzedawać; dostać, otrzymać; niszczyć, zniszczyć; dostarczać, przekazywać, rozdawać, wydać/wydawać, zebrać/zbierać, przydzielić; czyścić, prać; szyć, produkować, wytwarzać; przechowywać; przeszukać; skraść, ukraść, zabrać odzież; pranie, projektowanie odzieży
- handlować odzieżą; (torba, worek...) wypełniony odzieżą
- ubrany w jakąś odzież; wyposażenie, zaopatrzenie w odzież
Cytaty
Zapewnienie osobie bezdomnej schronienia, ciepłej odzieży, posiłku jest zadaniem własnym i obligatoryjnym gminy. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 05.12.2002 |
|
Pracodawca może także ustalić stanowiska pracy, na których dopuszcza się używanie przez pracowników, za ich zgodą, własnej odzieży i obuwia roboczego, spełniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 2377 par. 2 k.p.). źródło: NKJP: Katarzyna Wrońska-Zblewska: Praca i Zdrowie: Odzież robocza, prasa, 2007-12-07 |
|
Dzięki tym akcjom możliwy był zakup ciepłej odzieży dla wychowanków, wysyłanie ich na kolonie i do sanatorium. źródło: NKJP: (ZS): Człowiek schronieniem dla człowieka, Echo Dnia, 2006-02-13 |
|
Dzieci, które do nas trafiają, często nie mają na sobie nic poza jedną zmianą odzieży, która nadaje się jedynie do wyrzucenia. źródło: NKJP: (IB): Kwestowi zawodowcy, Echo Dnia, 2004-12-11 |
|
Oprócz salonów z luksusową odzieżą powstaną wielobranżowe supermarkety (pierwsze otwarto już w Warszawie, Wrocławiu i Krakowie). źródło: NKJP: Anna Gąsiorowska: Pewex story, Gazeta Wyborcza, 1993-02-23 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | odzież |
odzieże |
|
D. | odzieży |
odzieży |
|
C. | odzieży |
odzieżom |
|
B. | odzież |
odzieże |
|
N. | odzieżą |
odzieżami |
|
Ms. | odzieży |
odzieżach |
|
W. | odzieży |
odzieże |
Inne uwagi
Zwykle lp