UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

podgrzewać

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

1. wodę

Definicja

grzejąc, podwyższać trochę temperaturę czegoś

Pochodzenie

Zob. grzać

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  ogrzewać

Połączenia

  • podgrzewać bigos, kaszę, kawę, mleko, zupę; konserwy, puszki; obiad, śniadanie; jedzenie, posiłki, żywność; mieszkanie, powietrze
  • podgrzewać gazem, ogniem, parą, węglem
  • podgrzewać do iluś stopni, do jakiejś temperatury
  • podgrzewać na maśle; na patelni; na kuchence; na małym, wolnym... ogniu
  • podgrzewać przez ileś minut
  • podgrzewać w garnku, w kociołku; w kuchence mikrofalowej; w kotłowni, w kuchni
  • podgrzewać błyskawicznie, gwałtownie; lekko, powoli
  • podgrzewać i podawać jedzenie, podgrzewać i przesączać przez sito; przelewać do czegoś i podgrzewać
  • podgrzewany dach; podgrzewana murawa, płyta boiska, podłoga; podgrzewane fotele, lusterka, siedzenia, szyby w samochodzie; basen z podgrzewaną wodą

Cytaty

Otworzyła walizkę, kosz ustawiła w kuchni, podgrzewała rosół.

źródło: KWSJP: Krystyna Kofta: Wielką miłość tanio sprzedam, 2003

Co się z panem działo? Już po piątej! Ciągle podgrzewam i podgrzewam jedzenie, na pewno nie będzie już smaczne...

źródło: KWSJP: Romuald Cabaj: Trzebienie lasu, 1967

Energia słoneczna będzie podgrzewać wodę do punktu wrzenia. Uzyskana na tej drodze para kierowana będzie do turbiny o mocy 1200 kW.

źródło: KWSJP: E. S.: Siłownia słoneczna u stóp góry arki Noego, Wszechświat, 1958, nr 7-8

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podgrzewam
podgrzewamy
2 os. podgrzewasz
podgrzewacie
3 os. podgrzewa
podgrzewają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podgrzewałem
+(e)m podgrzewał
podgrzewałam
+(e)m podgrzewała
podgrzewałom
+(e)m podgrzewało
podgrzewaliśmy
+(e)śmy podgrzewali
podgrzewałyśmy
+(e)śmy podgrzewały
2 os. podgrzewałeś
+(e)ś podgrzewał
podgrzewałaś
+(e)ś podgrzewała
podgrzewałoś
+(e)ś podgrzewało
podgrzewaliście
+(e)ście podgrzewali
podgrzewałyście
+(e)ście podgrzewały
3 os. podgrzewał
podgrzewała
podgrzewało
podgrzewali
podgrzewały

bezosobnik: podgrzewano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę podgrzewał
będę podgrzewać
będę podgrzewała
będę podgrzewać
będę podgrzewało
będę podgrzewać
będziemy podgrzewali
będziemy podgrzewać
będziemy podgrzewały
będziemy podgrzewać
2 os. będziesz podgrzewał
będziesz podgrzewać
będziesz podgrzewała
będziesz podgrzewać
będziesz podgrzewało
będziesz podgrzewać
będziecie podgrzewali
będziecie podgrzewać
będziecie podgrzewały
będziecie podgrzewać
3 os. będzie podgrzewał
będzie podgrzewać
będzie podgrzewała
będzie podgrzewać
będzie podgrzewało
będzie podgrzewać
będą podgrzewali
będą podgrzewać
będą podgrzewały
będą podgrzewać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podgrzewajmy
2 os. podgrzewaj
podgrzewajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podgrzewałbym
bym podgrzewał
podgrzewałabym
bym podgrzewała
podgrzewałobym
bym podgrzewało
podgrzewalibyśmy
byśmy podgrzewali
podgrzewałybyśmy
byśmy podgrzewały
2 os. podgrzewałbyś
byś podgrzewał
podgrzewałabyś
byś podgrzewała
podgrzewałobyś
byś podgrzewało
podgrzewalibyście
byście podgrzewali
podgrzewałybyście
byście podgrzewały
3 os. podgrzewałby
by podgrzewał
podgrzewałaby
by podgrzewała
podgrzewałoby
by podgrzewało
podgrzewaliby
by podgrzewali
podgrzewałyby
by podgrzewały

bezosobnik: podgrzewano by

bezokolicznik: podgrzewać

imiesłów przysłówkowy współczesny: podgrzewając

gerundium: podgrzewanie

rodzaj gramatyczny: ndk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. podgrzewanie
podgrzewania
D. podgrzewania
podgrzewań
C. podgrzewaniu
podgrzewaniom
B. podgrzewanie
podgrzewania
N. podgrzewaniem
podgrzewaniami
Ms. podgrzewaniu
podgrzewaniach
W. podgrzewanie
podgrzewania

imiesłów przymiotnikowy czynny: podgrzewający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podgrzewający
podgrzewający
podgrzewający
podgrzewające
podgrzewająca
D. podgrzewającego
podgrzewającego
podgrzewającego
podgrzewającego
podgrzewającej
C. podgrzewającemu
podgrzewającemu
podgrzewającemu
podgrzewającemu
podgrzewającej
B. podgrzewającego
podgrzewającego
podgrzewający
podgrzewające
podgrzewającą
N. podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającą
Ms. podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podgrzewający
podgrzewający
podgrzewające
podgrzewające
D. podgrzewających
podgrzewających
podgrzewających
podgrzewających
C. podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
B. podgrzewających
podgrzewających
podgrzewających
podgrzewające
N. podgrzewającymi
podgrzewającymi
podgrzewającymi
podgrzewającymi
Ms. podgrzewających
podgrzewających
podgrzewających
podgrzewających

imiesłów przymiotnikowy bierny: podgrzewany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podgrzewany
podgrzewany
podgrzewany
podgrzewane
podgrzewana
D. podgrzewanego
podgrzewanego
podgrzewanego
podgrzewanego
podgrzewanej
C. podgrzewanemu
podgrzewanemu
podgrzewanemu
podgrzewanemu
podgrzewanej
B. podgrzewanego
podgrzewanego
podgrzewany
podgrzewane
podgrzewaną
N. podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewaną
Ms. podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podgrzewani
podgrzewani
podgrzewane
podgrzewane
D. podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewanych
C. podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
B. podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewane
N. podgrzewanymi
podgrzewanymi
podgrzewanymi
podgrzewanymi
Ms. podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewanych

odpowiednik aspektowy: podgrzać

Składnia

bez ograniczeń + podgrzewać +
CO

2. atmosferę

Definicja

powodować nasilanie się gwałtownych emocji

Pochodzenie

Zob. grzać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

antonimy:  chłodzić, ostudzać

Połączenia

  • podgrzewać atmosferę, emocje, konflikty, nastroje, oczekiwania, opinie; sprawę, sytuację
  • podgrzewać gwałtownie
  • podgrzewać atmosferę i nakręcać oczekiwania

Cytaty

Odwetowe rajdy komandosów izraelskich gwałtownie podgrzewają atmosferę wewnętrzną, a bezradny libański rząd znalazł się w typowo patowej sytuacji.

źródło: KWSJP: Bogusław Sonik: Cedry Libanu, Bez dekretu, 1985, nr 8

Nocne dyżury są znakomitą okazją do wypitki, zaś trunki podgrzewają nastroje.

źródło: KWSJP: Czerwony kur, Dziennik Polski - Magazyn, 1998-02-28

Szybko udało się uzyskać wypłaty z Funduszu Świadczeń Gwarantowanych. Natomiast teraz pracownicy weszli w okres wzajemnych rozliczeń, które podgrzewają emocje.

źródło: KWSJP: Bogusław Bieńkowski: Upadek na własne życzenie, Euroregio Glacensis, 2001, nr 7 (166)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podgrzewam
podgrzewamy
2 os. podgrzewasz
podgrzewacie
3 os. podgrzewa
podgrzewają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podgrzewałem
+(e)m podgrzewał
podgrzewałam
+(e)m podgrzewała
podgrzewałom
+(e)m podgrzewało
podgrzewaliśmy
+(e)śmy podgrzewali
podgrzewałyśmy
+(e)śmy podgrzewały
2 os. podgrzewałeś
+(e)ś podgrzewał
podgrzewałaś
+(e)ś podgrzewała
podgrzewałoś
+(e)ś podgrzewało
podgrzewaliście
+(e)ście podgrzewali
podgrzewałyście
+(e)ście podgrzewały
3 os. podgrzewał
podgrzewała
podgrzewało
podgrzewali
podgrzewały

bezosobnik: podgrzewano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę podgrzewał
będę podgrzewać
będę podgrzewała
będę podgrzewać
będę podgrzewało
będę podgrzewać
będziemy podgrzewali
będziemy podgrzewać
będziemy podgrzewały
będziemy podgrzewać
2 os. będziesz podgrzewał
będziesz podgrzewać
będziesz podgrzewała
będziesz podgrzewać
będziesz podgrzewało
będziesz podgrzewać
będziecie podgrzewali
będziecie podgrzewać
będziecie podgrzewały
będziecie podgrzewać
3 os. będzie podgrzewał
będzie podgrzewać
będzie podgrzewała
będzie podgrzewać
będzie podgrzewało
będzie podgrzewać
będą podgrzewali
będą podgrzewać
będą podgrzewały
będą podgrzewać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podgrzewajmy
2 os. podgrzewaj
podgrzewajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podgrzewałbym
bym podgrzewał
podgrzewałabym
bym podgrzewała
podgrzewałobym
bym podgrzewało
podgrzewalibyśmy
byśmy podgrzewali
podgrzewałybyśmy
byśmy podgrzewały
2 os. podgrzewałbyś
byś podgrzewał
podgrzewałabyś
byś podgrzewała
podgrzewałobyś
byś podgrzewało
podgrzewalibyście
byście podgrzewali
podgrzewałybyście
byście podgrzewały
3 os. podgrzewałby
by podgrzewał
podgrzewałaby
by podgrzewała
podgrzewałoby
by podgrzewało
podgrzewaliby
by podgrzewali
podgrzewałyby
by podgrzewały

bezosobnik: podgrzewano by

bezokolicznik: podgrzewać

imiesłów przysłówkowy współczesny: podgrzewając

gerundium: podgrzewanie

rodzaj gramatyczny: ndk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. podgrzewanie
podgrzewania
D. podgrzewania
podgrzewań
C. podgrzewaniu
podgrzewaniom
B. podgrzewanie
podgrzewania
N. podgrzewaniem
podgrzewaniami
Ms. podgrzewaniu
podgrzewaniach
W. podgrzewanie
podgrzewania

imiesłów przymiotnikowy czynny: podgrzewający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podgrzewający
podgrzewający
podgrzewający
podgrzewające
podgrzewająca
D. podgrzewającego
podgrzewającego
podgrzewającego
podgrzewającego
podgrzewającej
C. podgrzewającemu
podgrzewającemu
podgrzewającemu
podgrzewającemu
podgrzewającej
B. podgrzewającego
podgrzewającego
podgrzewający
podgrzewające
podgrzewającą
N. podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającą
Ms. podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podgrzewający
podgrzewający
podgrzewające
podgrzewające
D. podgrzewających
podgrzewających
podgrzewających
podgrzewających
C. podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
B. podgrzewających
podgrzewających
podgrzewających
podgrzewające
N. podgrzewającymi
podgrzewającymi
podgrzewającymi
podgrzewającymi
Ms. podgrzewających
podgrzewających
podgrzewających
podgrzewających

imiesłów przymiotnikowy bierny: podgrzewany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podgrzewany
podgrzewany
podgrzewany
podgrzewane
podgrzewana
D. podgrzewanego
podgrzewanego
podgrzewanego
podgrzewanego
podgrzewanej
C. podgrzewanemu
podgrzewanemu
podgrzewanemu
podgrzewanemu
podgrzewanej
B. podgrzewanego
podgrzewanego
podgrzewany
podgrzewane
podgrzewaną
N. podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewaną
Ms. podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podgrzewani
podgrzewani
podgrzewane
podgrzewane
D. podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewanych
C. podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
B. podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewane
N. podgrzewanymi
podgrzewanymi
podgrzewanymi
podgrzewanymi
Ms. podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewanych

odpowiednik aspektowy: podgrzać

Składnia

bez ograniczeń + podgrzewać +
CO

3. gospodarkę

Definicja

powodować zwiększenie tempa rozwoju gospodarki lub tempa wzrostu jakiegoś wskaźnika gospodarczego

Pochodzenie

Być może kalka z ang. to warm up, to heat up (economy); zob. grzać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes funkcjonowanie firm i przedsiębiorstw

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Relacje znaczeniowe

antonimy:  ostudzać, schładzać

Połączenia

  • podgrzewać gospodarkę, koniunkturę

Cytaty

Teraz, gdy nadmuchany balon pękł, rozpoczął się odwrotny proces - delewarowania - czyli zmniejszania się rynku aktywów finansowych, głównie w drodze spadku ich cen. Nadmierne lewarowanie jest szaleństwem, ale póki trwa, podgrzewa koniunkturę w gospodarce.

źródło: NKJP: Witold M. Orłowski: Oda do przyszłości, Polityka, 2009, nr 2701

Zwolennicy podgrzewania gospodarki rozumują w sposób następujący: jeśli wydatki na inwestycje i spożycie będą rosnąć szybciej, to przedsiębiorstwa zaczną więcej sprzedawać, lepiej wykorzystają moce produkcyjne i gospodarka ruszy z kopyta.

źródło: NKJP: Witold Gadomski: Nie podgrzewać gospodarki, Gazeta Wyborcza, 1999-03-25

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podgrzewam
podgrzewamy
2 os. podgrzewasz
podgrzewacie
3 os. podgrzewa
podgrzewają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podgrzewałem
+(e)m podgrzewał
podgrzewałam
+(e)m podgrzewała
podgrzewałom
+(e)m podgrzewało
podgrzewaliśmy
+(e)śmy podgrzewali
podgrzewałyśmy
+(e)śmy podgrzewały
2 os. podgrzewałeś
+(e)ś podgrzewał
podgrzewałaś
+(e)ś podgrzewała
podgrzewałoś
+(e)ś podgrzewało
podgrzewaliście
+(e)ście podgrzewali
podgrzewałyście
+(e)ście podgrzewały
3 os. podgrzewał
podgrzewała
podgrzewało
podgrzewali
podgrzewały

bezosobnik: podgrzewano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę podgrzewał
będę podgrzewać
będę podgrzewała
będę podgrzewać
będę podgrzewało
będę podgrzewać
będziemy podgrzewali
będziemy podgrzewać
będziemy podgrzewały
będziemy podgrzewać
2 os. będziesz podgrzewał
będziesz podgrzewać
będziesz podgrzewała
będziesz podgrzewać
będziesz podgrzewało
będziesz podgrzewać
będziecie podgrzewali
będziecie podgrzewać
będziecie podgrzewały
będziecie podgrzewać
3 os. będzie podgrzewał
będzie podgrzewać
będzie podgrzewała
będzie podgrzewać
będzie podgrzewało
będzie podgrzewać
będą podgrzewali
będą podgrzewać
będą podgrzewały
będą podgrzewać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podgrzewajmy
2 os. podgrzewaj
podgrzewajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podgrzewałbym
bym podgrzewał
podgrzewałabym
bym podgrzewała
podgrzewałobym
bym podgrzewało
podgrzewalibyśmy
byśmy podgrzewali
podgrzewałybyśmy
byśmy podgrzewały
2 os. podgrzewałbyś
byś podgrzewał
podgrzewałabyś
byś podgrzewała
podgrzewałobyś
byś podgrzewało
podgrzewalibyście
byście podgrzewali
podgrzewałybyście
byście podgrzewały
3 os. podgrzewałby
by podgrzewał
podgrzewałaby
by podgrzewała
podgrzewałoby
by podgrzewało
podgrzewaliby
by podgrzewali
podgrzewałyby
by podgrzewały

bezosobnik: podgrzewano by

bezokolicznik: podgrzewać

imiesłów przysłówkowy współczesny: podgrzewając

gerundium: podgrzewanie

rodzaj gramatyczny: ndk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. podgrzewanie
podgrzewania
D. podgrzewania
podgrzewań
C. podgrzewaniu
podgrzewaniom
B. podgrzewanie
podgrzewania
N. podgrzewaniem
podgrzewaniami
Ms. podgrzewaniu
podgrzewaniach
W. podgrzewanie
podgrzewania

imiesłów przymiotnikowy czynny: podgrzewający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podgrzewający
podgrzewający
podgrzewający
podgrzewające
podgrzewająca
D. podgrzewającego
podgrzewającego
podgrzewającego
podgrzewającego
podgrzewającej
C. podgrzewającemu
podgrzewającemu
podgrzewającemu
podgrzewającemu
podgrzewającej
B. podgrzewającego
podgrzewającego
podgrzewający
podgrzewające
podgrzewającą
N. podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającą
Ms. podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podgrzewający
podgrzewający
podgrzewające
podgrzewające
D. podgrzewających
podgrzewających
podgrzewających
podgrzewających
C. podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
podgrzewającym
B. podgrzewających
podgrzewających
podgrzewających
podgrzewające
N. podgrzewającymi
podgrzewającymi
podgrzewającymi
podgrzewającymi
Ms. podgrzewających
podgrzewających
podgrzewających
podgrzewających

imiesłów przymiotnikowy bierny: podgrzewany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podgrzewany
podgrzewany
podgrzewany
podgrzewane
podgrzewana
D. podgrzewanego
podgrzewanego
podgrzewanego
podgrzewanego
podgrzewanej
C. podgrzewanemu
podgrzewanemu
podgrzewanemu
podgrzewanemu
podgrzewanej
B. podgrzewanego
podgrzewanego
podgrzewany
podgrzewane
podgrzewaną
N. podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewaną
Ms. podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podgrzewani
podgrzewani
podgrzewane
podgrzewane
D. podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewanych
C. podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
podgrzewanym
B. podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewane
N. podgrzewanymi
podgrzewanymi
podgrzewanymi
podgrzewanymi
Ms. podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewanych
podgrzewanych

odpowiednik aspektowy: podgrzać

Składnia

bez ograniczeń + podgrzewać +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 24.12.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj