UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

psikus

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. psikus
psikusy
D. psikusa
psikusów
C. psikusowi
psikusom
B. psikusa
psikusy
N. psikusem
psikusami
Ms. psikusie
psikusach
W. psikusie
psikusy

Pochodzenie

Zob. psi, kęs

1. żart

Definicja

coś, co ktoś powiedział lub zrobił, aby kogoś rozbawić lub zażartować z niego

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  facecja, figiel, żart, żarteczek, żartek

Połączenia

  • złośliwy psikus
  • zrobić psikusa
  • cukierek albo psikus, słodycze albo psikus

Cytaty

Andreas Herbiger popatrzył na nią szczęśliwy jak dziecko, któremu udał się psikus.

źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007

Pozwala sobie na paskudne drwiny, dzikie psikusy, bawi ją przedrzeźnianie innych.

źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006

Aż korci, żeby mu spłatać jakiegoś figla, żeby mu zrobić jakiegoś psikusa, żeby przypomnieć, że przecież jego samego się figle trzymały.

źródło: NKJP: Krzysztof Bilica: Telefony z Eufonii: felietony wygłaszane 1991-1992 w programie II Polskiego Radia, 1995

2. niespodzianka

Definicja

coś, co kogoś nieprzyjemnie zaskoczyło lub postawiło w kłopotliwej sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  figiel

Połączenia

  • spłatać, sprawić psikusa

Cytaty

A skąd te podane fakty? W części zapewne pochodzą z książki, ale recenzent mógł je też wziąć z błędnej informacji dystrybutora, który niniejszym uczynił mu paskudnego psikusa.

źródło: NKJP: Popkuriozum Miesiąca: Październik 2007, Esensja, 09 (LXXI), 2007

Jego postać mogła być zwyczajnym przywidzeniem, psikusem rozkojarzonej wyobraźni.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Światło i lęk, 2003

Potrzebujemy was jako zakładników, przeciw ewentualnym głupim psikusom władz holenderskich w stolicy.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Biały Jaguar, 1980

Data ostatniej modyfikacji: 29.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj