UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

autonomiczny

Chronologizacja

1848, Jutrzenka, books.google.pl

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. autonomiczny
autonomiczny
autonomiczny
autonomiczne
autonomiczna
D. autonomicznego
autonomicznego
autonomicznego
autonomicznego
autonomicznej
C. autonomicznemu
autonomicznemu
autonomicznemu
autonomicznemu
autonomicznej
B. autonomicznego
autonomicznego
autonomiczny
autonomiczne
autonomiczną
N. autonomicznym
autonomicznym
autonomicznym
autonomicznym
autonomiczną
Ms. autonomicznym
autonomicznym
autonomicznym
autonomicznym
autonomicznej
W. autonomiczny
autonomiczny
autonomiczny
autonomiczne
autonomiczna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. autonomiczni
autonomiczni
autonomiczne
autonomiczne
D. autonomicznych
autonomicznych
autonomicznych
autonomicznych
C. autonomicznym
autonomicznym
autonomicznym
autonomicznym
B. autonomicznych
autonomicznych
autonomicznych
autonomiczne
N. autonomicznymi
autonomicznymi
autonomicznymi
autonomicznymi
Ms. autonomicznych
autonomicznych
autonomicznych
autonomicznych
W. autonomiczni
autonomiczni
autonomiczne
autonomiczne

Pochodzenie

Zob. autonomia

1. obszar

Definicja

związany z autonomią - niezależnością jakiejś społeczności, regionu lub instytucji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny typy terytoriów, podział administracyjny

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

  • autonomiczny budżet, charakter, element, kraj, obszar, okręg, region, rząd, system, świat, układ, urząd; Śląsk; autonomiczna całość, część, forma, grupa, instytucja, organizacja, prowincja, republika, sekcja, społeczność, stacja, strefa, struktura, uczelnia; Galicja; autonomiczne królestwo, miasto, państwo, terytorium; autonomiczne władze
  • autonomiczny i niezależny, autonomiczny i suwerenny

Cytaty

Rzeczpospolita zaczęła przekształcać Śląsk w autonomiczne województwo.

źródło: NKJP: Jan Dziadul: Więcej Zachodu, Polityka, 2002-06-22

Duńczycy lansują tezę, że święty Mikołaj zamieszkuje Grenlandię (autonomiczne terytorium zamorskie Danii), popadając w ten sposób w konflikt z innymi Skandynawami.

źródło: NKJP: Piotr Cegielski: Tradycja w dobie rewolucji informacyjnej, Gazeta Wyborcza, 1996-12-06

Od 1948 roku Wyspy Owcze tworzą autonomiczną społeczność w ramach Królestwa Danii.

źródło: NKJP: Tomasz Kabat: Deszczowa krawędź Europy, Gazeta Wyborcza, 1997-11-28

Czy autonomiczna Ukraina zechce w przyszłości zerwać więzy łączące ją z Rosją i przyjąć status niepodległego państwa, zależeć będzie jedynie od woli narodu ukraińskiego

źródło: NKJP: Mieroszewski Juliusz: Finał klasycznej Europy, 1997

Z wojną pomiędzy zaborcami wiązano nadzieje na odbudowę autonomicznej państwowości polskiej pod protektoratem Wiednia lub Petersburga.

źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002

2. wybór

Definicja

związany z autonomią - niezależnością przejawiająca się w decydowaniu o sobie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • autonomiczny człowiek, podmiot moralny; byt, cel, dialog, status, wybór; autonomiczna istota, jednostka, osoba; decyzja, pozycja, wolność; autonomiczne dążenie, działanie, dzieło, prawo; autonomiczne wartości

Cytaty

Każdy człowiek ma prawo być wolną, autonomiczną istotą. Jesteśmy tym bardziej wolni, im bardziej rozumiemy, co się z nami dzieje, im lepiej potrafimy podejmować decyzje i brać za nie odpowiedzialność.

źródło: NKJP: Wojciech Eichelberger: Zatrzymaj się Wojciech Eichelberger w rozmowach z Renatą Dziurdzikowską, 2009

Drugi człowiek to niezależna i autonomiczna jednostka, która sama musi odnaleźć siebie.

źródło: NKJP: Agnieszka Kozak; Aneta Pietrzak: W poszukiwaniu siebie bajki terapeutyczne dla dorosłych, 2009

Odrodzenie i Reformacja wystąpiły z aktem wiary w autonomiczną moralność, w ziarno prawdy, tkwiące w każdym człowieku, wystąpiły z pochwałą naturalnego rozumu.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Legendy nowoczesności : eseje okupacyjne, 1996

W filozofii tradycyjnej akcentowano przede wszystkim zdolność dokonywania autonomicznych wyborów.

źródło: NKJP: Józef Tischner: Świat ludzkiej nadziei : wybór szkiców filozoficznych 1966-1975, 1975

3. pojazd

Definicja

taki, który działa lub odbywa się bez osoby prowadzącej, dzięki zastosowaniu zaawansowanych technologii

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Połączenia

  • autobus, tramwaj; samochód autonomiczny; jazda autonomiczna; autonomiczny robot

Cytaty

Auto bez kierowcy? Brzmi futurystycznie, ale czy utopijnie? Nad samochodami autonomicznymi pracują już nie tylko naukowcy czy producenci, ale także prawodawcy, którzy planują dopuszczenie ich do ruchu.

źródło: Internet: mubi.pl/poradniki/samochod-autonomiczny

350 kilometrów na godzinę - to maksymalna prędkość najszybszego autonomicznego pociągu dopuszczonego do użytku publicznego.

źródło: Internet: tvn24bis.pl

W 5-stopniowej skali autonomiczności, produkowane obecnie samochody pozwalają już na jazdę autonomiczną trzeciego stopnia.

źródło: Internet: se.pl

Frazeologizmy

autonomiczny układ nerwowy
Data ostatniej modyfikacji: 17.10.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj