UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nobilitować

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nobilituję
nobilitujemy
2 os. nobilitujesz
nobilitujecie
3 os. nobilituje
nobilitują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nobilitowałem
+(e)m nobilitował
nobilitowałam
+(e)m nobilitowała
nobilitowałom
+(e)m nobilitowało
nobilitowaliśmy
+(e)śmy nobilitowali
nobilitowałyśmy
+(e)śmy nobilitowały
2 os. nobilitowałeś
+(e)ś nobilitował
nobilitowałaś
+(e)ś nobilitowała
nobilitowałoś
+(e)ś nobilitowało
nobilitowaliście
+(e)ście nobilitowali
nobilitowałyście
+(e)ście nobilitowały
3 os. nobilitował
nobilitowała
nobilitowało
nobilitowali
nobilitowały

bezosobnik: nobilitowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę nobilitował
będę nobilitować
będę nobilitowała
będę nobilitować
będę nobilitowało
będę nobilitować
będziemy nobilitowali
będziemy nobilitować
będziemy nobilitowały
będziemy nobilitować
2 os. będziesz nobilitował
będziesz nobilitować
będziesz nobilitowała
będziesz nobilitować
będziesz nobilitowało
będziesz nobilitować
będziecie nobilitowali
będziecie nobilitować
będziecie nobilitowały
będziecie nobilitować
3 os. będzie nobilitował
będzie nobilitować
będzie nobilitowała
będzie nobilitować
będzie nobilitowało
będzie nobilitować
będą nobilitowali
będą nobilitować
będą nobilitowały
będą nobilitować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nobilitujmy
2 os. nobilituj
nobilitujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nobilitowałbym
bym nobilitował
nobilitowałabym
bym nobilitowała
nobilitowałobym
bym nobilitowało
nobilitowalibyśmy
byśmy nobilitowali
nobilitowałybyśmy
byśmy nobilitowały
2 os. nobilitowałbyś
byś nobilitował
nobilitowałabyś
byś nobilitowała
nobilitowałobyś
byś nobilitowało
nobilitowalibyście
byście nobilitowali
nobilitowałybyście
byście nobilitowały
3 os. nobilitowałby
by nobilitował
nobilitowałaby
by nobilitowała
nobilitowałoby
by nobilitowało
nobilitowaliby
by nobilitowali
nobilitowałyby
by nobilitowały

bezosobnik: nobilitowano by

bezokolicznik: nobilitować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

nobilitując

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

nobilitowawszy

gerundium: nobilitowanie

rodzaj gramatyczny: dk, ndk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nobilitowanie
nobilitowania
D. nobilitowania
nobilitowań
C. nobilitowaniu
nobilitowaniom
B. nobilitowanie
nobilitowania
N. nobilitowaniem
nobilitowaniami
Ms. nobilitowaniu
nobilitowaniach
W. nobilitowanie
nobilitowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: nobilitujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nobilitujący
nobilitujący
nobilitujący
nobilitujące
nobilitująca
D. nobilitującego
nobilitującego
nobilitującego
nobilitującego
nobilitującej
C. nobilitującemu
nobilitującemu
nobilitującemu
nobilitującemu
nobilitującej
B. nobilitującego
nobilitującego
nobilitujący
nobilitujące
nobilitującą
N. nobilitującym
nobilitującym
nobilitującym
nobilitującym
nobilitującą
Ms. nobilitującym
nobilitującym
nobilitującym
nobilitującym
nobilitującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nobilitujący
nobilitujący
nobilitujące
nobilitujące
D. nobilitujących
nobilitujących
nobilitujących
nobilitujących
C. nobilitującym
nobilitującym
nobilitującym
nobilitującym
B. nobilitujących
nobilitujących
nobilitujących
nobilitujące
N. nobilitującymi
nobilitującymi
nobilitującymi
nobilitującymi
Ms. nobilitujących
nobilitujących
nobilitujących
nobilitujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: nobilitowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nobilitowany
nobilitowany
nobilitowany
nobilitowane
nobilitowana
D. nobilitowanego
nobilitowanego
nobilitowanego
nobilitowanego
nobilitowanej
C. nobilitowanemu
nobilitowanemu
nobilitowanemu
nobilitowanemu
nobilitowanej
B. nobilitowanego
nobilitowanego
nobilitowany
nobilitowane
nobilitowaną
N. nobilitowanym
nobilitowanym
nobilitowanym
nobilitowanym
nobilitowaną
Ms. nobilitowanym
nobilitowanym
nobilitowanym
nobilitowanym
nobilitowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nobilitowani
nobilitowani
nobilitowane
nobilitowane
D. nobilitowanych
nobilitowanych
nobilitowanych
nobilitowanych
C. nobilitowanym
nobilitowanym
nobilitowanym
nobilitowanym
B. nobilitowanych
nobilitowanych
nobilitowanych
nobilitowane
N. nobilitowanymi
nobilitowanymi
nobilitowanymi
nobilitowanymi
Ms. nobilitowanych
nobilitowanych
nobilitowanych
nobilitowanych

Pochodzenie

fr. noble 'szlachecki, szlachetny'

niem. nobilitieren 'przyjmować do stanu szlacheckiego'

z łac. nobilis 'szlachetny; szlachetnie urodzony; sławny'

1. za zasługi

Definicja

mając stosowną władzę, oficjalnie nadać tytuł szlachecki osobie niepochodzącej ze szlachty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • nobilitować za zasługi

Cytaty

Górnicki był synem zamożnego oświęcimskiego mieszczanina Marcina Góry. [...] Po powrocie z Padwy został bibliotekarzem i sekretarzem króla Zygmunta Augusta, który nobilitował go za liczne zasługi. Konsekwencją tego była zmiana nazwiska na Górnicki.

źródło: NKJP: Europejczyk z Oświęcimia, Dziennik Polski, 2002-10-10

W roku 1790 został, wraz z bratem Jakubem, nobilitowany na Sejmie Czteroletnim, uzyskując herb [...].

źródło: NKJP: Barbara Buczek-Płachtowa: Sprawy Kubickich ciąg dalszy, EKO-U Nas, 2004

Na Śląsku bardzo łatwo można było zostać nobilitowanym za zasługi, tytuł szlachecki dostawali niemal automatycznie lekarze, poeci, naukowcy. Ale mógł go też otrzymać kuchmistrz, który świetnie gotował, albo na przykład puzonista zamkowej orkiestry.

źródło: NKJP: Marek Ostrowski: Nasza śląska szlachta, Trybuna Śląska, 2002-08-09

Składnia

bez ograniczeń + nobilitować +
KOGO + (za CO)

2. w oczach innych

Definicja

książk. 
powodować, że ktoś lub coś zyskuje w czyimś przekonaniu większą wartość albo znaczenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie

Cytaty

Zegarek kiedyś nobilitował właściciela, stanowił wyznacznik materialnego statusu, symbol dorosłości - dlatego w ciężkich, ubogich latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku był standardowym upominkiem z okazji pierwszej komunii.

źródło: NKJP: Piękna choroba pana Wojciecha, Dziennik Polski, 2006-07-15

Ważnym psychologicznym elementem w sporcie jest również prestiż młodego zawodnika. Przynależność do klubu szachowego nobilituje w oczach rówieśników i wzbudza ich podziw.

źródło: NKJP: Piotr Skowroński: Szachy a wychowanie, Wychowawca, 2004

Ideolodzy komunistyczni sądzili, iż literacki kult pracy będzie miał korzystny wpływ na proces produkcyjny i jego wydajność, że praca będzie wypełniać życie niemal bez reszty, że będzie je nobilitować.

źródło: NKJP: Jan Pieszczachowicz: Koniec wieku. Szkice o literaturze, 1994

Mimo szacunku do autora i sympatii dla tygodnika byłem wręcz wściekły. Dlaczego oni nobilitują zwykłego bandziora? [...] Poszukałem innych lektur na ten temat. Moje oburzenie nieco osłabło, choć nigdy nie byłem w stanie uznać, że jego działalność była szlachetną walką o wolną Polskę.

źródło: NKJP: Piotr Adamczewski: Ogień na wietrze, Polityka, 2003-03-01

Składnia

bez ograniczeń + nobilitować +
KOGO/CO
Data ostatniej modyfikacji: 03.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj