UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

skakać

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

psł. *skakati 'wykonywać skoki, poruszać się skacząc, podskakiwać, podrygiwać'

Widoczne charakterystyczne wzdłużenie samogłoski rdzennej *o → *a w stosunku do podstawowego *skočiti (zob. skoczyć).

1. do wody

Definicja

odbijać się od jakiejś powierzchni, wykorzystując siłę mięśni, zwłaszcza nóg, i unosić się na chwilę w górę na niewielką wysokość lub przemieszczać w jakimś kierunku

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

lekkoatleta, nurek, pływak, samobójca, skoczek, spadochroniarz, tłum, zawodnik; Adam Małysz, Siergiej Bubka; kangur, koń, kot, koza, królik, pies, pchła, ryba, szczupak, tygrys, wiewiórka, wróbel, żaba skacze; dzieci; małpy, owady, zwierzęta skaczą
skakać oknem
skakać dla rozgrzewki; dla przyjemności
skakać do góry, do przodu, do tyłu; do nieba; do piłki; do basenu, do morza, do rzeki, do Wisły, do wody
skakać na bruk, na podłogę; !?na głęboką wodę; na jakąś wysokość
skakać na jednej nodze, na tylnych łapach; na nartach; na batucie, na bungee, na linie, na skakance, na spadochronie, na trampolinie; na igelicie, na krokwi, na skoczni; na treningach; na koniu
skakać o tyczce
skakać po drzewach, po gałęziach, po górach, po kałużach, po kamieniach, po kanapie, po ławkach, po łóżku, po materacu, po meblach, po pagórkach, po schodach, po stołach, po ścianach, po tapczanie; po klatce, po pokoju, po scenie
skakać przez gumę, przez kałuże, przez kozła, przez mur, przez obręcz, przez ognisko, przez przeszkodę, przez płot, przez płotki, przez rowy, przez skakankę; przez okno
skakać w dal, w dół, w przepaść; w konkursie
skakać wokół drzewa, wokół słupa
skakać z balkonu, z budynku, z dachu, z drzewa, z gałęzi, z krzesła, z łóżka, z mostu, z okna, z parapetu, z któregoś piętra, z pokładu, z pomostu, z wieżowca, z wysokości; z huśtawki, z trampoliny; z kamienia na kamień, z kępy na kępę; z rozbiegu; z bólu, z radości, z zachwytu
skakać za burtę
skakać ze spadochronem; ze schodów; ze szczęścia
skakać blisko, daleko, dobrze, nierówno, nisko, pięknie, poniżej oczekiwań, radośnie, słabo, swobodnie, śmiesznie, świetnie, wesoło, wspaniale, wysoko, wzwyż, zwinnie, źle; konno; na główkę
skakać jak szalony; jak kangur, jak małpa, jak Małysz
chcieć, kazać, lubić, potrafić, próbować, przestać, umieć, uwielbiać, zacząć skakać
bawić się i skakać, biegać i skakać, krzyczeć i skakać, piszczeć i skakać, szczekać i skakać, śmiać się i skakać, śpiewać i skakać, tańczyć i skakać, tupać i skakać

Cytaty

	Jeśli już ktoś lubi skakać do wody, niech robi to w miejscach sprawdzonych i bezpiecznych. źródło: NKJP: K. Kowalski: Dlaczego nie powinniśmy kąpać się w Bolęcinie?, Tygodnik Ciechanowski, 2006-08-01
	Do mieszkań wdarły się kłęby dymu. Jedna z sąsiadek, młoda dziewczyna, w panice chciała skakać z balkonu. źródło: NKJP: Tragiczna noc, Dziennik Polski, 2001-04-20
	Dwa czarne dobermany skakały na pordzewiałą siatkę, jakby chciały ją rozerwać na strzępy. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Dobre miejsce do umierania, 2005
	Wciąż wysłuchiwałem opowieści o szkoleniach, skakaniu ze spadochronem, kierowaniu czołgiem i dowodzeniu plutonem komandosów zwalczających szpiegów. źródło: NKJP: Jarosław Maślanek: Haszyszopenki, 2008
	Budowana tam hala to największy hipodrom pod dachem w Małopolsce. Będzie można konno skakać przez przeszkody, prowadzić treningi sportowe. źródło: NKJP: JOT: Konie pod zamkiem, Dziennik Polski, 2003-05-28

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skaczę	skaczemy
2 os.	skaczesz	skaczecie
3 os.	skacze	skaczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałem +(e)m skakał	skakałam +(e)m skakała	skakałom +(e)m skakało	skakaliśmy +(e)śmy skakali	skakałyśmy +(e)śmy skakały
2 os.	skakałeś +(e)ś skakał	skakałaś +(e)ś skakała	skakałoś +(e)ś skakało	skakaliście +(e)ście skakali	skakałyście +(e)ście skakały
3 os.	skakał	skakała	skakało	skakali	skakały

bezosobnik: skakano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę skakał będę skakać	będę skakała będę skakać	będę skakało będę skakać	będziemy skakali będziemy skakać	będziemy skakały będziemy skakać
2 os.	będziesz skakał będziesz skakać	będziesz skakała będziesz skakać	będziesz skakało będziesz skakać	będziecie skakali będziecie skakać	będziecie skakały będziecie skakać
3 os.	będzie skakał będzie skakać	będzie skakała będzie skakać	będzie skakało będzie skakać	będą skakali będą skakać	będą skakały będą skakać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skaczmy
2 os.	skacz	skaczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałbym bym skakał	skakałabym bym skakała	skakałobym bym skakało	skakalibyśmy byśmy skakali	skakałybyśmy byśmy skakały
2 os.	skakałbyś byś skakał	skakałabyś byś skakała	skakałobyś byś skakało	skakalibyście byście skakali	skakałybyście byście skakały
3 os.	skakałby by skakał	skakałaby by skakała	skakałoby by skakało	skakaliby by skakali	skakałyby by skakały

bezosobnik: skakano by

bezokolicznik: skakać

imiesłów przysłówkowy współczesny: skacząc

gerundium: skakanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skakanie	skakania
D.	skakania	skakań
C.	skakaniu	skakaniom
B.	skakanie	skakania
N.	skakaniem	skakaniami
Ms.	skakaniu	skakaniach
W.	skakanie	skakania

imiesłów przymiotnikowy czynny: skaczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skaczący	skaczący	skaczący	skaczące	skacząca
D.	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącej
C.	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącej
B.	skaczącego	skaczącego	skaczący	skaczące	skaczącą
N.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącą
Ms.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skaczący	skaczący	skaczące	skaczące
D.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących
C.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym
B.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczące
N.	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi
Ms.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących

odpowiednik aspektowy: skoczyć

Składnia

Rz_żywotny	+	skakać	+	GDZIE
Rz_żywotny	+	skakać	+	po CZYM
Rz_żywotny	+	skakać	+	JAK
Rz_żywotny	+	skakać	+	przez CO
Rz_żywotny	+	skakać	+	SKĄD

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne w połączeniu: skakać na głęboką wodę

2. piłka

Definicja

unosić się i opadać

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

podskakiwać

Połączenia

piłka, samochód skacze; koła skaczą
skakać na falach, na muldach, na przeszkodach, na wybojach
skakać po falach, po kamieniach, po kocich łbach, po wybojach

Cytaty

	Trzymali się już tylko poręczy, żeby nie wypaść z szybko pędzącej i coraz wyżej skaczącej na falach łodzi. źródło: KWSJP: Henryk Mąka: Piraci znów atakują, 1995
	Ciągle jeszcze słychać było terkot kół skaczących po kamieniach. źródło: KWSJP: Romuald Cabaj: Trzebienie lasu, 1967
	Używane dotychczas w większości sklepów mechaniczne noże do krojenia serów i wędlin uchodzą za zło konieczne. Ich podstawy są za lekkie, urządzenie skacze po całej ladzie. źródło: KWSJP: Maciej Piotrowski: Kto pomoże sprzedawcy?, Poradnik Sprzedawcy Żywności, 1973
	Royce […] przejechał przez drewniany mostek na rzece i skacząc po kocich łbach, potoczył się w stronę placu. źródło: NKJP: Witold Horwath, Ultra Montana, 2005
	Polka nie wygrała tamtego meczu. „Nie byłam przyzwyczajona do kortów trawiastych, na których piłka skacze znacznie wyżej”. źródło: NKJP: Marcin Bojanowski: Dżadża, Polityka, 2007-01-20

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skaczę	skaczemy
2 os.	skaczesz	skaczecie
3 os.	skacze	skaczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałem +(e)m skakał	skakałam +(e)m skakała	skakałom +(e)m skakało	skakaliśmy +(e)śmy skakali	skakałyśmy +(e)śmy skakały
2 os.	skakałeś +(e)ś skakał	skakałaś +(e)ś skakała	skakałoś +(e)ś skakało	skakaliście +(e)ście skakali	skakałyście +(e)ście skakały
3 os.	skakał	skakała	skakało	skakali	skakały

bezosobnik: skakano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę skakał będę skakać	będę skakała będę skakać	będę skakało będę skakać	będziemy skakali będziemy skakać	będziemy skakały będziemy skakać
2 os.	będziesz skakał będziesz skakać	będziesz skakała będziesz skakać	będziesz skakało będziesz skakać	będziecie skakali będziecie skakać	będziecie skakały będziecie skakać
3 os.	będzie skakał będzie skakać	będzie skakała będzie skakać	będzie skakało będzie skakać	będą skakali będą skakać	będą skakały będą skakać

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałbym bym skakał	skakałabym bym skakała	skakałobym bym skakało	skakalibyśmy byśmy skakali	skakałybyśmy byśmy skakały
2 os.	skakałbyś byś skakał	skakałabyś byś skakała	skakałobyś byś skakało	skakalibyście byście skakali	skakałybyście byście skakały
3 os.	skakałby by skakał	skakałaby by skakała	skakałoby by skakało	skakaliby by skakali	skakałyby by skakały

bezosobnik: skakano by

bezokolicznik: skakać

imiesłów przysłówkowy współczesny: skacząc

gerundium: skakanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skakanie	skakania
D.	skakania	skakań
C.	skakaniu	skakaniom
B.	skakanie	skakania
N.	skakaniem	skakaniami
Ms.	skakaniu	skakaniach
W.	skakanie	skakania

imiesłów przymiotnikowy czynny: skaczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skaczący	skaczący	skaczący	skaczące	skacząca
D.	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącej
C.	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącej
B.	skaczącego	skaczącego	skaczący	skaczące	skaczącą
N.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącą
Ms.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skaczący	skaczący	skaczące	skaczące
D.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących
C.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym
B.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczące
N.	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi
Ms.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących

Składnia

Rz_nieżywotny

skakać

po CZYM | na CZYM

3. obraz

Definicja

poruszać się bardzo szybko na boki lub w górę i w dół albo sprawiać takie wrażenie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

ekran, obraz skacze; ręce; cyfry, litery skaczą

Cytaty

	A ja już panuję nad skaczącym z nerwów podbródkiem. źródło: KWSJP: Joanna Forysia: Ala odjechała na skuterze, 2006
	Coś na niej było napisane […]. Odczytać trudno, bo litery były małe i skakały w migotliwym świetle. źródło: KWSJP: Romuald Cabaj: Trzebienie lasu, 1967
	Brak pieniędzy na niezbędne modernizacje aparatury. Obecna coraz częściej szwankuje, a widzowie narzekają na skaczący obraz i przerwy w emisji. źródło: NKJP: waw: Zamykają kino „Przemko”, Nowiny Raciborskie, 2007-10-02
	Kamera przesuwa się po twarzach: krótkie włosy, kraciaste koszule z podwiniętymi rękawami, w tle widać choinkę z lampkami. Obraz skacze od czasu do czasu, od ciągłego oglądania wyblakły już kolory. źródło: NKJP: Igor T. Miecik: Rejs w ciemno, Polityka, 2000-01-08

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skaczę	skaczemy
2 os.	skaczesz	skaczecie
3 os.	skacze	skaczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałem +(e)m skakał	skakałam +(e)m skakała	skakałom +(e)m skakało	skakaliśmy +(e)śmy skakali	skakałyśmy +(e)śmy skakały
2 os.	skakałeś +(e)ś skakał	skakałaś +(e)ś skakała	skakałoś +(e)ś skakało	skakaliście +(e)ście skakali	skakałyście +(e)ście skakały
3 os.	skakał	skakała	skakało	skakali	skakały

bezosobnik: skakano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę skakał będę skakać	będę skakała będę skakać	będę skakało będę skakać	będziemy skakali będziemy skakać	będziemy skakały będziemy skakać
2 os.	będziesz skakał będziesz skakać	będziesz skakała będziesz skakać	będziesz skakało będziesz skakać	będziecie skakali będziecie skakać	będziecie skakały będziecie skakać
3 os.	będzie skakał będzie skakać	będzie skakała będzie skakać	będzie skakało będzie skakać	będą skakali będą skakać	będą skakały będą skakać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skaczmy
2 os.	skacz	skaczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałbym bym skakał	skakałabym bym skakała	skakałobym bym skakało	skakalibyśmy byśmy skakali	skakałybyśmy byśmy skakały
2 os.	skakałbyś byś skakał	skakałabyś byś skakała	skakałobyś byś skakało	skakalibyście byście skakali	skakałybyście byście skakały
3 os.	skakałby by skakał	skakałaby by skakała	skakałoby by skakało	skakaliby by skakali	skakałyby by skakały

bezosobnik: skakano by

bezokolicznik: skakać

imiesłów przysłówkowy współczesny: skacząc

gerundium: skakanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skakanie	skakania
D.	skakania	skakań
C.	skakaniu	skakaniom
B.	skakanie	skakania
N.	skakaniem	skakaniami
Ms.	skakaniu	skakaniach
W.	skakanie	skakania

imiesłów przymiotnikowy czynny: skaczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skaczący	skaczący	skaczący	skaczące	skacząca
D.	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącej
C.	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącej
B.	skaczącego	skaczącego	skaczący	skaczące	skaczącą
N.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącą
Ms.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skaczący	skaczący	skaczące	skaczące
D.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących
C.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym
B.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczące
N.	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi
Ms.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących

Składnia

Rz_nieżywotny

skakać

4. do drzwi

Definicja

szybkim ruchem przemieszczać się w jakieś miejsce

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

skakać do drzwi
gwałtownie, nagle skakać

Cytaty

Obserwuje ludzi, próbujących dostać się na drugą stronę ulicy. Przebiegają, skaczą między jadącymi samochodami.

źródło: NKJP: Aleksandra Dik: Dziurawa wizytówka miasta, Nowiny Raciborskie, 2005-05-10

Jedni skakali do drzwi w piżamie, inni biegli do zepsutej pralki.

źródło: KWSJP: Oszukać dla żartów, prasa, 2006

- Ty wszystko rozumiesz, mądra, mądra... Mona skacze ku Piomie. Obejmuje go wpół i śmieje się.

źródło: KWSJP: Elżbieta Szemplińska-Sobolewska: Potrójny ślad, 1984

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skaczę	skaczemy
2 os.	skaczesz	skaczecie
3 os.	skacze	skaczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałem +(e)m skakał	skakałam +(e)m skakała	skakałom +(e)m skakało	skakaliśmy +(e)śmy skakali	skakałyśmy +(e)śmy skakały
2 os.	skakałeś +(e)ś skakał	skakałaś +(e)ś skakała	skakałoś +(e)ś skakało	skakaliście +(e)ście skakali	skakałyście +(e)ście skakały
3 os.	skakał	skakała	skakało	skakali	skakały

bezosobnik: skakano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę skakał będę skakać	będę skakała będę skakać	będę skakało będę skakać	będziemy skakali będziemy skakać	będziemy skakały będziemy skakać
2 os.	będziesz skakał będziesz skakać	będziesz skakała będziesz skakać	będziesz skakało będziesz skakać	będziecie skakali będziecie skakać	będziecie skakały będziecie skakać
3 os.	będzie skakał będzie skakać	będzie skakała będzie skakać	będzie skakało będzie skakać	będą skakali będą skakać	będą skakały będą skakać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skaczmy
2 os.	skacz	skaczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałbym bym skakał	skakałabym bym skakała	skakałobym bym skakało	skakalibyśmy byśmy skakali	skakałybyśmy byśmy skakały
2 os.	skakałbyś byś skakał	skakałabyś byś skakała	skakałobyś byś skakało	skakalibyście byście skakali	skakałybyście byście skakały
3 os.	skakałby by skakał	skakałaby by skakała	skakałoby by skakało	skakaliby by skakali	skakałyby by skakały

bezosobnik: skakano by

bezokolicznik: skakać

imiesłów przysłówkowy współczesny: skacząc

gerundium: skakanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skakanie	skakania
D.	skakania	skakań
C.	skakaniu	skakaniom
B.	skakanie	skakania
N.	skakaniem	skakaniami
Ms.	skakaniu	skakaniach
W.	skakanie	skakania

imiesłów przymiotnikowy czynny: skaczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skaczący	skaczący	skaczący	skaczące	skacząca
D.	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącej
C.	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącej
B.	skaczącego	skaczącego	skaczący	skaczące	skaczącą
N.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącą
Ms.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skaczący	skaczący	skaczące	skaczące
D.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących
C.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym
B.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczące
N.	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi
Ms.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących

odpowiednik aspektowy: skoczyć

Składnia

Rz_żywotny

skakać

GDZIE

5. wskazówka

Definicja

szybko się przesuwać

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

strzałka, wskazówka skacze; cienie, iskry, płomienie, promienie skaczą

Cytaty

	Szedł wciąż naprzód; wskaźnik na przegubie wydawał teraz lekki tykot, coraz szybszy, wskazówka skakała po skali jak szalona. źródło: KWSJP: Stanisław Lem: Niezwyciężony, 1964
	Podniósł głowę znad ksiąg rachunkowych, nad którymi ślęczał przy świeczce, pośród cieni skaczących z kąta w kąt. źródło: NKJP: Magdalena Tulli: W czerwieni, 1998
	Szczęsny nakrył ognisko [...]. Mrok zamknął się nad nim, by po chwili unieść się wyżej od rozjątrzonych, skaczących płomieni. źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1973
	Fabuła oscyluje wokół jednego tylko wydarzenia […]. Akcja skacze do przodu i do tyłu, wspomnienia mieszają się z marzeniami, sceneria przypomina senne majaki. źródło: KWSJP: Janusz Wróblewski: Na ekranie, Polityka, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skaczę	skaczemy
2 os.	skaczesz	skaczecie
3 os.	skacze	skaczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałem +(e)m skakał	skakałam +(e)m skakała	skakałom +(e)m skakało	skakaliśmy +(e)śmy skakali	skakałyśmy +(e)śmy skakały
2 os.	skakałeś +(e)ś skakał	skakałaś +(e)ś skakała	skakałoś +(e)ś skakało	skakaliście +(e)ście skakali	skakałyście +(e)ście skakały
3 os.	skakał	skakała	skakało	skakali	skakały

bezosobnik: skakano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę skakał będę skakać	będę skakała będę skakać	będę skakało będę skakać	będziemy skakali będziemy skakać	będziemy skakały będziemy skakać
2 os.	będziesz skakał będziesz skakać	będziesz skakała będziesz skakać	będziesz skakało będziesz skakać	będziecie skakali będziecie skakać	będziecie skakały będziecie skakać
3 os.	będzie skakał będzie skakać	będzie skakała będzie skakać	będzie skakało będzie skakać	będą skakali będą skakać	będą skakały będą skakać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skaczmy
2 os.	skacz	skaczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałbym bym skakał	skakałabym bym skakała	skakałobym bym skakało	skakalibyśmy byśmy skakali	skakałybyśmy byśmy skakały
2 os.	skakałbyś byś skakał	skakałabyś byś skakała	skakałobyś byś skakało	skakalibyście byście skakali	skakałybyście byście skakały
3 os.	skakałby by skakał	skakałaby by skakała	skakałoby by skakało	skakaliby by skakali	skakałyby by skakały

bezosobnik: skakano by

bezokolicznik: skakać

imiesłów przysłówkowy współczesny: skacząc

gerundium: skakanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skakanie	skakania
D.	skakania	skakań
C.	skakaniu	skakaniom
B.	skakanie	skakania
N.	skakaniem	skakaniami
Ms.	skakaniu	skakaniach
W.	skakanie	skakania

imiesłów przymiotnikowy czynny: skaczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skaczący	skaczący	skaczący	skaczące	skacząca
D.	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącej
C.	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącej
B.	skaczącego	skaczącego	skaczący	skaczące	skaczącą
N.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącą
Ms.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skaczący	skaczący	skaczące	skaczące
D.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących
C.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym
B.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczące
N.	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi
Ms.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących

odpowiednik aspektowy: skoczyć

Składnia

Rz_nieżywotny

skakać

(GDZIE)

6. ciśnienie

Definicja

gwałtownie zmieniać swoją ilość, wielkość lub natężenie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

cukier, cholesterol; adrenalina; ciśnienie, gorączka, temperatura, tętno; akcyza, cena, kurs, ropa skacze

Cytaty

	Od czasu do czasu wybucha skandal, gdy kurs jakiejś spółki z nieznanych przyczyn nagle skacze do góry lub spada. źródło: KWSJP: Adam Grzeszak: Szeptem do mnie mów, Polityka, 2005
	Czerwcowe deszcze i chłody opóźniły dojrzewanie. - Owoce są więc niesmaczne i szybko pleśnieją [...]. Ceny skaczą z góry na dół, od 70 gr do 2 zł za kg, zależnie od jakości. źródło: NKJP: Monika Dzierżyńska-Nowak: Rynek owoców i warzyw, Gazeta Wyborcza, 1996-06-27
	Raptem murawa pęka i moja prawa noga zanurza się w bagiennych odmętach. Tętno skacze, krew uderza do głowy. źródło: KWSJP: Marcin Szumowski: Na wodnym łożu, Dzień dobry, 2001, nr 8
	– Doktorze, na Nowej Gwinei zetknąłem się z mózgową postacią zimnicy. – Tak, to niedobra sprawa. Gorączka skacze do czterdziestu stopni, a nawet i wyżej, chory majaczy, są różne objawy psychiczne. źródło: NKJP: Lucjan Wolanowski: Upał i gorączka, 1970
	Pan Izaak prosił, żebym go długo nie męczył, bo ciśnienie mu skacze. Ot, znowu ma 190 na 90. źródło: NKJP: Jacek Hubo-Bader: Brakujący fragment układanki, Gazeta Wyborcza, 1996-11-29

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skaczę	skaczemy
2 os.	skaczesz	skaczecie
3 os.	skacze	skaczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałem +(e)m skakał	skakałam +(e)m skakała	skakałom +(e)m skakało	skakaliśmy +(e)śmy skakali	skakałyśmy +(e)śmy skakały
2 os.	skakałeś +(e)ś skakał	skakałaś +(e)ś skakała	skakałoś +(e)ś skakało	skakaliście +(e)ście skakali	skakałyście +(e)ście skakały
3 os.	skakał	skakała	skakało	skakali	skakały

bezosobnik: skakano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę skakał będę skakać	będę skakała będę skakać	będę skakało będę skakać	będziemy skakali będziemy skakać	będziemy skakały będziemy skakać
2 os.	będziesz skakał będziesz skakać	będziesz skakała będziesz skakać	będziesz skakało będziesz skakać	będziecie skakali będziecie skakać	będziecie skakały będziecie skakać
3 os.	będzie skakał będzie skakać	będzie skakała będzie skakać	będzie skakało będzie skakać	będą skakali będą skakać	będą skakały będą skakać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skaczmy
2 os.	skacz	skaczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałbym bym skakał	skakałabym bym skakała	skakałobym bym skakało	skakalibyśmy byśmy skakali	skakałybyśmy byśmy skakały
2 os.	skakałbyś byś skakał	skakałabyś byś skakała	skakałobyś byś skakało	skakalibyście byście skakali	skakałybyście byście skakały
3 os.	skakałby by skakał	skakałaby by skakała	skakałoby by skakało	skakaliby by skakali	skakałyby by skakały

bezosobnik: skakano by

bezokolicznik: skakać

imiesłów przysłówkowy współczesny: skacząc

gerundium: skakanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skakanie	skakania
D.	skakania	skakań
C.	skakaniu	skakaniom
B.	skakanie	skakania
N.	skakaniem	skakaniami
Ms.	skakaniu	skakaniach
W.	skakanie	skakania

imiesłów przymiotnikowy czynny: skaczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skaczący	skaczący	skaczący	skaczące	skacząca
D.	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącej
C.	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącej
B.	skaczącego	skaczącego	skaczący	skaczące	skaczącą
N.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącą
Ms.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skaczący	skaczący	skaczące	skaczące
D.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących
C.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym
B.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczące
N.	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi
Ms.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących

odpowiednik aspektowy: skoczyć

Składnia

Rz_nieżywotny

skakać

(do CZEGO)

7. po kanałach

Definicja

szybko i często zmieniać

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	przeskakiwać
	hiperonimy:	zmieniać

Połączenia

skakać po cytatach, po kanałach, po programach, po rozdziałach, po stacjach, po stronach, po tekście, po tematach
skakać z tematu na temat; z posady na posadę

Cytaty

	Jean Baptiste nadaremnie skacze pilotem po kanałach telewizora. Na ekranie miga prezydent Asad, potem tańce ludowe, potem defilada. źródło: NKJP: Daniel Lefek: Syria, Gazeta Wyborcza, 1997-01-31
	Książka nie ma charakteru podręcznika, ułożonego w taki sposób, że nie przebrnąwszy przez pierwszy i drugi rozdział, niewiele rozumiemy z trzeciego. Czytelnik może do woli skakać po tekście. źródło: NKJP: Sławomir Zagórski: Polecamy, Gazeta Wyborcza, 1994-07-29
	Przyszło mi do głowy, że to może jakiś szyfr, skakałem oczami po linijkach, próbując odliczać co drugą, co dziesiątą, co piętnastą literę. źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Linia nocna, 2002
	Przywykłem już do jego pytań. Zwłaszcza rano potrafił skakać z tematu na temat jak zawodowy polityk. źródło: KWSJP: „Lekcje Pana Kuki” - książka miesiąca (fragment), Glamour, 2003, nr 8
	O jumpingu, czyli skakaniu z posady na posadę, oraz o jumperach, czyli tych, co skaczą, Marcin Szumowski [...] rozmawia z Sylwią Wdowiak. źródło: KWSJP: Marcin Szumowski, Sylwia Wdowiak: Skoczka wady i zalety, Dzień dobry, 2001, nr 17

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skaczę	skaczemy
2 os.	skaczesz	skaczecie
3 os.	skacze	skaczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałem +(e)m skakał	skakałam +(e)m skakała	skakałom +(e)m skakało	skakaliśmy +(e)śmy skakali	skakałyśmy +(e)śmy skakały
2 os.	skakałeś +(e)ś skakał	skakałaś +(e)ś skakała	skakałoś +(e)ś skakało	skakaliście +(e)ście skakali	skakałyście +(e)ście skakały
3 os.	skakał	skakała	skakało	skakali	skakały

bezosobnik: skakano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę skakał będę skakać	będę skakała będę skakać	będę skakało będę skakać	będziemy skakali będziemy skakać	będziemy skakały będziemy skakać
2 os.	będziesz skakał będziesz skakać	będziesz skakała będziesz skakać	będziesz skakało będziesz skakać	będziecie skakali będziecie skakać	będziecie skakały będziecie skakać
3 os.	będzie skakał będzie skakać	będzie skakała będzie skakać	będzie skakało będzie skakać	będą skakali będą skakać	będą skakały będą skakać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skaczmy
2 os.	skacz	skaczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałbym bym skakał	skakałabym bym skakała	skakałobym bym skakało	skakalibyśmy byśmy skakali	skakałybyśmy byśmy skakały
2 os.	skakałbyś byś skakał	skakałabyś byś skakała	skakałobyś byś skakało	skakalibyście byście skakali	skakałybyście byście skakały
3 os.	skakałby by skakał	skakałaby by skakała	skakałoby by skakało	skakaliby by skakali	skakałyby by skakały

bezosobnik: skakano by

bezokolicznik: skakać

imiesłów przysłówkowy współczesny: skacząc

gerundium: skakanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skakanie	skakania
D.	skakania	skakań
C.	skakaniu	skakaniom
B.	skakanie	skakania
N.	skakaniem	skakaniami
Ms.	skakaniu	skakaniach
W.	skakanie	skakania

imiesłów przymiotnikowy czynny: skaczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skaczący	skaczący	skaczący	skaczące	skacząca
D.	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącej
C.	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącej
B.	skaczącego	skaczącego	skaczący	skaczące	skaczącą
N.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącą
Ms.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skaczący	skaczący	skaczące	skaczące
D.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących
C.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym
B.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczące
N.	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi
Ms.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących

Składnia

Rz_osobowy	+	skakać	+	(CZYM) + po CZYM
Rz_osobowy	+	skakać	+	z CZEGO + na CO

8. do muzyki

Definicja

tańczyć proste, dynamiczne tańce

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

tańczyć

Połączenia

skakać do muzyki, do rytmu
skakać przy muzyce
szaleć i skakać

Cytaty

	Jestem młoda, więc potrafię bawić się i skakać przy big-beacie. źródło: KWSJP: Mój flirt z muzyką, Ty i ja, 1969, nr 7
	W ZSOMS zakończyła się trzynasta edycja rywalizacji miłośników skakania przy muzyce. źródło: NKJP: (asr): Tradycyjne skakanie, Nowiny Raciborskie, 2008-04-15
	Jury festiwalu, obradujące w nocy z soboty na niedzielę, jednogłośnie postanowiło przyznać Grand Prix Andrzejowi Koryckiemu […]. Jego utwory są piękne, wyciszone, nie do skakania. źródło: KWSJP: 4 dni żeglarskiej piosenki, Dziennik Polski, 1998-02-23
	Od dawna nie tryskałem humorem, więc chyba miałem alibi dla swojej skwaszonej miny […], chronicznej niemożności skakania do rytmu. źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Linia nocna, 2002
	Anioły grzecznie i cichutko zgromadziły się wokół Świętego Mikołaja. Diabły za to skakały do rytmu ostrej, metalowej muzyki. źródło: NKJP: Aniołki i diabełki, Dziennik Polski, 2002-12-24

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skaczę	skaczemy
2 os.	skaczesz	skaczecie
3 os.	skacze	skaczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałem +(e)m skakał	skakałam +(e)m skakała	skakałom +(e)m skakało	skakaliśmy +(e)śmy skakali	skakałyśmy +(e)śmy skakały
2 os.	skakałeś +(e)ś skakał	skakałaś +(e)ś skakała	skakałoś +(e)ś skakało	skakaliście +(e)ście skakali	skakałyście +(e)ście skakały
3 os.	skakał	skakała	skakało	skakali	skakały

bezosobnik: skakano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę skakał będę skakać	będę skakała będę skakać	będę skakało będę skakać	będziemy skakali będziemy skakać	będziemy skakały będziemy skakać
2 os.	będziesz skakał będziesz skakać	będziesz skakała będziesz skakać	będziesz skakało będziesz skakać	będziecie skakali będziecie skakać	będziecie skakały będziecie skakać
3 os.	będzie skakał będzie skakać	będzie skakała będzie skakać	będzie skakało będzie skakać	będą skakali będą skakać	będą skakały będą skakać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skaczmy
2 os.	skacz	skaczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałbym bym skakał	skakałabym bym skakała	skakałobym bym skakało	skakalibyśmy byśmy skakali	skakałybyśmy byśmy skakały
2 os.	skakałbyś byś skakał	skakałabyś byś skakała	skakałobyś byś skakało	skakalibyście byście skakali	skakałybyście byście skakały
3 os.	skakałby by skakał	skakałaby by skakała	skakałoby by skakało	skakaliby by skakali	skakałyby by skakały

bezosobnik: skakano by

bezokolicznik: skakać

imiesłów przysłówkowy współczesny: skacząc

gerundium: skakanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skakanie	skakania
D.	skakania	skakań
C.	skakaniu	skakaniom
B.	skakanie	skakania
N.	skakaniem	skakaniami
Ms.	skakaniu	skakaniach
W.	skakanie	skakania

imiesłów przymiotnikowy czynny: skaczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skaczący	skaczący	skaczący	skaczące	skacząca
D.	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącej
C.	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącej
B.	skaczącego	skaczącego	skaczący	skaczące	skaczącą
N.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącą
Ms.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skaczący	skaczący	skaczące	skaczące
D.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących
C.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym
B.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczące
N.	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi
Ms.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących

Składnia

Rz_żywotny

skakać

do CZEGO | przy CZYM

9. koło chorego

Definicja

pot.

przesadnie troszczyć się o kogoś lub starać się przypodobać komuś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

lekarz, mama, podwładny skacze
skakać wokół chorego, wokół królowej, wokół pacjenta, wokół szefa
skakać wokół kogoś jak piesek

Cytaty

	Wycieńczoną mamę podłączono do kroplówki. - Lekarze i pielęgniarki skaczą wokół mnie, że hej! Niebo, proszę pana! - zachwycała się Teresa. źródło: KWSJP: Zbigniew Bartuś: Co z tobą, Bohaterko, co z tobą?, Dziennik Polski, 1998-06-05
	Nic dziwnego, byłeś nią tak zajęty. Przyjemna dziewczyna, ale trochę za często razem was widują. Zanadto skaczesz koło niej. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966
	Wszyscy zawsze mówili jej, że jest fajna, ładna, i skakali wokół niej jakby była królową Polski!! źródło: Internet
	Muszą znosić humory szefa i skakać wokół niego. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skaczę	skaczemy
2 os.	skaczesz	skaczecie
3 os.	skacze	skaczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałem +(e)m skakał	skakałam +(e)m skakała	skakałom +(e)m skakało	skakaliśmy +(e)śmy skakali	skakałyśmy +(e)śmy skakały
2 os.	skakałeś +(e)ś skakał	skakałaś +(e)ś skakała	skakałoś +(e)ś skakało	skakaliście +(e)ście skakali	skakałyście +(e)ście skakały
3 os.	skakał	skakała	skakało	skakali	skakały

bezosobnik: skakano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę skakał będę skakać	będę skakała będę skakać	będę skakało będę skakać	będziemy skakali będziemy skakać	będziemy skakały będziemy skakać
2 os.	będziesz skakał będziesz skakać	będziesz skakała będziesz skakać	będziesz skakało będziesz skakać	będziecie skakali będziecie skakać	będziecie skakały będziecie skakać
3 os.	będzie skakał będzie skakać	będzie skakała będzie skakać	będzie skakało będzie skakać	będą skakali będą skakać	będą skakały będą skakać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skaczmy
2 os.	skacz	skaczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałbym bym skakał	skakałabym bym skakała	skakałobym bym skakało	skakalibyśmy byśmy skakali	skakałybyśmy byśmy skakały
2 os.	skakałbyś byś skakał	skakałabyś byś skakała	skakałobyś byś skakało	skakalibyście byście skakali	skakałybyście byście skakały
3 os.	skakałby by skakał	skakałaby by skakała	skakałoby by skakało	skakaliby by skakali	skakałyby by skakały

bezosobnik: skakano by

bezokolicznik: skakać

imiesłów przysłówkowy współczesny: skacząc

gerundium: skakanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skakanie	skakania
D.	skakania	skakań
C.	skakaniu	skakaniom
B.	skakanie	skakania
N.	skakaniem	skakaniami
Ms.	skakaniu	skakaniach
W.	skakanie	skakania

imiesłów przymiotnikowy czynny: skaczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skaczący	skaczący	skaczący	skaczące	skacząca
D.	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącej
C.	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącej
B.	skaczącego	skaczącego	skaczący	skaczące	skaczącą
N.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącą
Ms.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skaczący	skaczący	skaczące	skaczące
D.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących
C.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym
B.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczące
N.	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi
Ms.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących

Składnia

Rz_osobowy

skakać

wokół KOGO | koło KOGO

10. po gazetę

Definicja

pot.

udawać się gdzieś lub po coś na krótko

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

skakać do kiosku, do sklepu
skakać po gazetę, po papierosy, po piwo

Cytaty

Teraz na jeden mecz trzeba poświęcić około trzech godzin. […] Amerykanie zazwyczaj skaczą z kumplami po jeszcze jedną skrzynkę piwa.

źródło: KWSJP: Stawka większa niż życie, CKM, 2000, nr 8

Na początku swojej przynależności do braci zawodników byłem „używany” do wszelkich prac pomocniczych - np. […] skakałem do kiosku po papierosy.

źródło: KWSJP: Juliusz Siudziński: O starych pojazdach i ich uzdrawianiu, Eko. U nas, 2003, nr 21

Znikają jego rzeczy, jeszcze przybory toaletowe. [...] Już wszystko załadowane, jeszcze tylko skacze do kwiaciarni, wraca z różą, którą daje Joannie.

źródło: NKJP: Hanna Samson: Pułapka na motyla, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skaczę	skaczemy
2 os.	skaczesz	skaczecie
3 os.	skacze	skaczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałem +(e)m skakał	skakałam +(e)m skakała	skakałom +(e)m skakało	skakaliśmy +(e)śmy skakali	skakałyśmy +(e)śmy skakały
2 os.	skakałeś +(e)ś skakał	skakałaś +(e)ś skakała	skakałoś +(e)ś skakało	skakaliście +(e)ście skakali	skakałyście +(e)ście skakały
3 os.	skakał	skakała	skakało	skakali	skakały

bezosobnik: skakano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę skakał będę skakać	będę skakała będę skakać	będę skakało będę skakać	będziemy skakali będziemy skakać	będziemy skakały będziemy skakać
2 os.	będziesz skakał będziesz skakać	będziesz skakała będziesz skakać	będziesz skakało będziesz skakać	będziecie skakali będziecie skakać	będziecie skakały będziecie skakać
3 os.	będzie skakał będzie skakać	będzie skakała będzie skakać	będzie skakało będzie skakać	będą skakali będą skakać	będą skakały będą skakać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skaczmy
2 os.	skacz	skaczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałbym bym skakał	skakałabym bym skakała	skakałobym bym skakało	skakalibyśmy byśmy skakali	skakałybyśmy byśmy skakały
2 os.	skakałbyś byś skakał	skakałabyś byś skakała	skakałobyś byś skakało	skakalibyście byście skakali	skakałybyście byście skakały
3 os.	skakałby by skakał	skakałaby by skakała	skakałoby by skakało	skakaliby by skakali	skakałyby by skakały

bezosobnik: skakano by

bezokolicznik: skakać

imiesłów przysłówkowy współczesny: skacząc

gerundium: skakanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skakanie	skakania
D.	skakania	skakań
C.	skakaniu	skakaniom
B.	skakanie	skakania
N.	skakaniem	skakaniami
Ms.	skakaniu	skakaniach
W.	skakanie	skakania

imiesłów przymiotnikowy czynny: skaczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skaczący	skaczący	skaczący	skaczące	skacząca
D.	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącej
C.	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącej
B.	skaczącego	skaczącego	skaczący	skaczące	skaczącą
N.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącą
Ms.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skaczący	skaczący	skaczące	skaczące
D.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących
C.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym
B.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczące
N.	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi
Ms.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących

odpowiednik aspektowy: skoczyć

Składnia

Rz_osobowy

skakać

GDZIE + (po CO)

11. na kogoś

Definicja

pot.

atakować kogoś słownie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

napadać, naskakiwać, wskakiwać

Cytaty

Ja bym tym wszystkim partiom i politykom, co skaczą na swojego prezydenta, powiedział tak: poważnie myślę, żeby kandydowania odmówić. Poczekać parę lat, aż poczujecie, że beze mnie wszyscy jesteście ślepi jak kocięta […], wtedy sami przyjdziecie mnie prosić, żebym wami rządził.

źródło: NKJP: Jerzy Urban: Klątwa Urbana, 1996

Nie lubię, jak ktoś skacze na mnie. Oczywiście nie żywię urazy.

źródło: NKJP: Internet

Już na mnie skaczą Prawdziwi Polacy. Lekceważysz religię rzymskokatolicką!

źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Współczesne fenomeny, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1997-09-26

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skaczę	skaczemy
2 os.	skaczesz	skaczecie
3 os.	skacze	skaczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałem +(e)m skakał	skakałam +(e)m skakała	skakałom +(e)m skakało	skakaliśmy +(e)śmy skakali	skakałyśmy +(e)śmy skakały
2 os.	skakałeś +(e)ś skakał	skakałaś +(e)ś skakała	skakałoś +(e)ś skakało	skakaliście +(e)ście skakali	skakałyście +(e)ście skakały
3 os.	skakał	skakała	skakało	skakali	skakały

bezosobnik: skakano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę skakał będę skakać	będę skakała będę skakać	będę skakało będę skakać	będziemy skakali będziemy skakać	będziemy skakały będziemy skakać
2 os.	będziesz skakał będziesz skakać	będziesz skakała będziesz skakać	będziesz skakało będziesz skakać	będziecie skakali będziecie skakać	będziecie skakały będziecie skakać
3 os.	będzie skakał będzie skakać	będzie skakała będzie skakać	będzie skakało będzie skakać	będą skakali będą skakać	będą skakały będą skakać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skaczmy
2 os.	skacz	skaczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skakałbym bym skakał	skakałabym bym skakała	skakałobym bym skakało	skakalibyśmy byśmy skakali	skakałybyśmy byśmy skakały
2 os.	skakałbyś byś skakał	skakałabyś byś skakała	skakałobyś byś skakało	skakalibyście byście skakali	skakałybyście byście skakały
3 os.	skakałby by skakał	skakałaby by skakała	skakałoby by skakało	skakaliby by skakali	skakałyby by skakały

bezosobnik: skakano by

bezokolicznik: skakać

imiesłów przysłówkowy współczesny: skacząc

gerundium: skakanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skakanie	skakania
D.	skakania	skakań
C.	skakaniu	skakaniom
B.	skakanie	skakania
N.	skakaniem	skakaniami
Ms.	skakaniu	skakaniach
W.	skakanie	skakania

imiesłów przymiotnikowy czynny: skaczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	skaczący	skaczący	skaczący	skaczące	skacząca
D.	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącego	skaczącej
C.	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącemu	skaczącej
B.	skaczącego	skaczącego	skaczący	skaczące	skaczącą
N.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącą
Ms.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	skaczący	skaczący	skaczące	skaczące
D.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących
C.	skaczącym	skaczącym	skaczącym	skaczącym
B.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczące
N.	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi	skaczącymi
Ms.	skaczących	skaczących	skaczących	skaczących

odpowiednik aspektowy: skoczyć

Składnia

Rz_osobowy

skakać

na KOGO + (MOWA WPROST)

Frazeologizmy

coś lata przed oczami komuś
coś skacze przed oczami komuś
ktoś gra w gumę
ktoś skacze w gumę
ktoś skacze do oczu komuś
ktoś skacze do gardła komuś
ktoś skacze na boki
ktoś skacze na głęboką wodę
ktoś skacze na kasę
ktoś skacze z kwiatka na kwiatek
serce podchodzi do gardła komuś
serce skacze do gardła komuś

Przysłowia

Na pochyłe drzewo wszystkie kozy skaczą
Na pochyłe drzewo nawet kozy skaczą
Żeby / Gdyby kózka nie skakała, toby nóżki nie złamała
Żeby kózka nie skakała, toby nóżki ...

Data ostatniej modyfikacji: 26.02.2025