UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

koronować

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

1. króla

Definicja

wkładać lub włożyć koronę na głowę nowego monarchy na znak przejęcia przez niego władzy

Pochodzenie

łac. corōnāre 'koronować, zdobić wieńcami'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

Połączenia

koronować na króla

Cytaty

	- Dam ci za żonę moją córkę i każę cię koronować na króla. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Podróż do krainy om. Opowieść hipotetyczna, 1974
	Przyrzekł, że koronuje Marynę na carycę i da jej na wieczne czasy Nowogród Wielki i Psków. źródło: NKJP: Jerzy Besala: Świt długich noży, Polityka, 2006-05-20
	[...] Ryszard Lwie Serce poślubił Berengarię z Navary i koronował ją na królową Anglii. źródło: NKJP: Jolanta Szymczyk: Za granicą w opałach, Dziennik Zachodni, 2004-07-17
	Było koronowanie na króla, ślub z Elżbietą, bitwa z Krzyżakami, hołd złożony królowi przez Krzyżaków. źródło: NKJP: Krzysztof Lichucki: Król Polski wygrał z filozofem i poetą, Dziennik Bałtycki, 2004-03-12
	Pawilon ten zwany jest Królewskim, ponieważ w czasie wizyty w Jabłonnie zajmował go koronowany, starszy brat właściciela. źródło: NKJP: Maria Irena Kwiatkowska...: Znane i nieznane : rezydencje, ludzie, wydarzenia, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	koronuję	koronujemy
2 os.	koronujesz	koronujecie
3 os.	koronuje	koronują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koronowałem +(e)m koronował	koronowałam +(e)m koronowała	koronowałom +(e)m koronowało	koronowaliśmy +(e)śmy koronowali	koronowałyśmy +(e)śmy koronowały
2 os.	koronowałeś +(e)ś koronował	koronowałaś +(e)ś koronowała	koronowałoś +(e)ś koronowało	koronowaliście +(e)ście koronowali	koronowałyście +(e)ście koronowały
3 os.	koronował	koronowała	koronowało	koronowali	koronowały

bezosobnik: koronowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę koronował będę koronować	będę koronowała będę koronować	będę koronowało będę koronować	będziemy koronowali będziemy koronować	będziemy koronowały będziemy koronować
2 os.	będziesz koronował będziesz koronować	będziesz koronowała będziesz koronować	będziesz koronowało będziesz koronować	będziecie koronowali będziecie koronować	będziecie koronowały będziecie koronować
3 os.	będzie koronował będzie koronować	będzie koronowała będzie koronować	będzie koronowało będzie koronować	będą koronowali będą koronować	będą koronowały będą koronować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		koronujmy
2 os.	koronuj	koronujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koronowałbym bym koronował	koronowałabym bym koronowała	koronowałobym bym koronowało	koronowalibyśmy byśmy koronowali	koronowałybyśmy byśmy koronowały
2 os.	koronowałbyś byś koronował	koronowałabyś byś koronowała	koronowałobyś byś koronowało	koronowalibyście byście koronowali	koronowałybyście byście koronowały
3 os.	koronowałby by koronował	koronowałaby by koronowała	koronowałoby by koronowało	koronowaliby by koronowali	koronowałyby by koronowały

bezosobnik: koronowano by

bezokolicznik: koronować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

koronując

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

koronowawszy

gerundium: koronowanie

rodzaj gramatyczny: dk, ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	koronowanie	koronowania
D.	koronowania	koronowań
C.	koronowaniu	koronowaniom
B.	koronowanie	koronowania
N.	koronowaniem	koronowaniami
Ms.	koronowaniu	koronowaniach
W.	koronowanie	koronowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: koronujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koronujący	koronujący	koronujący	koronujące	koronująca
D.	koronującego	koronującego	koronującego	koronującego	koronującej
C.	koronującemu	koronującemu	koronującemu	koronującemu	koronującej
B.	koronującego	koronującego	koronujący	koronujące	koronującą
N.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym	koronującą
Ms.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym	koronującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koronujący	koronujący	koronujące	koronujące
D.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujących
C.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym
B.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujące
N.	koronującymi	koronującymi	koronującymi	koronującymi
Ms.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: koronowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koronowany	koronowany	koronowany	koronowane	koronowana
D.	koronowanego	koronowanego	koronowanego	koronowanego	koronowanej
C.	koronowanemu	koronowanemu	koronowanemu	koronowanemu	koronowanej
B.	koronowanego	koronowanego	koronowany	koronowane	koronowaną
N.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowaną
Ms.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koronowani	koronowani	koronowane	koronowane
D.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowanych
C.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym
B.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowane
N.	koronowanymi	koronowanymi	koronowanymi	koronowanymi
Ms.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowanych

Składnia

koronować

KOGO + (na KOGO)

2. miss

Definicja

zakładać lub założyć koronę albo inny symbol mistrzostwa osobie uznanej za najlepszą w jakiejś dziedzinie

Pochodzenie

łac. corōnāre 'koronować, zdobić wieńcami'

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Cytaty

Oprócz występów miała trenować, a następnie koronować mistrzynię Polski.

źródło: NKJP: Wojciech Markiewicz: Ruchomy cel, Polityka, 2001-02-24

Najsympatyczniejszą skalankę koronowała ubiegłoroczna zwyciężczyni [...].

źródło: NKJP: (EKT): Najsympatyczniejsza - w kawowej sukience, Dziennik Polski, 2006-06-05

[...] Do domu wraca świeżo koronowana mistrzyni świata na 200 metrów stylem motylkowym, rekordzistka świata na tym dystansie i niewątpliwie jedna z głównych kandydatek do olimpijskiego złota na przyszłorocznych igrzyskach w Atenach.

źródło: NKJP: Michał Wroński: Łzy królowej, Dziennik Zachodni, 2003-08-08

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	koronuję	koronujemy
2 os.	koronujesz	koronujecie
3 os.	koronuje	koronują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koronowałem +(e)m koronował	koronowałam +(e)m koronowała	koronowałom +(e)m koronowało	koronowaliśmy +(e)śmy koronowali	koronowałyśmy +(e)śmy koronowały
2 os.	koronowałeś +(e)ś koronował	koronowałaś +(e)ś koronowała	koronowałoś +(e)ś koronowało	koronowaliście +(e)ście koronowali	koronowałyście +(e)ście koronowały
3 os.	koronował	koronowała	koronowało	koronowali	koronowały

bezosobnik: koronowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę koronował będę koronować	będę koronowała będę koronować	będę koronowało będę koronować	będziemy koronowali będziemy koronować	będziemy koronowały będziemy koronować
2 os.	będziesz koronował będziesz koronować	będziesz koronowała będziesz koronować	będziesz koronowało będziesz koronować	będziecie koronowali będziecie koronować	będziecie koronowały będziecie koronować
3 os.	będzie koronował będzie koronować	będzie koronowała będzie koronować	będzie koronowało będzie koronować	będą koronowali będą koronować	będą koronowały będą koronować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		koronujmy
2 os.	koronuj	koronujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koronowałbym bym koronował	koronowałabym bym koronowała	koronowałobym bym koronowało	koronowalibyśmy byśmy koronowali	koronowałybyśmy byśmy koronowały
2 os.	koronowałbyś byś koronował	koronowałabyś byś koronowała	koronowałobyś byś koronowało	koronowalibyście byście koronowali	koronowałybyście byście koronowały
3 os.	koronowałby by koronował	koronowałaby by koronowała	koronowałoby by koronowało	koronowaliby by koronowali	koronowałyby by koronowały

bezosobnik: koronowano by

bezokolicznik: koronować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

koronując

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

koronowawszy

gerundium: koronowanie

rodzaj gramatyczny: dk, ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	koronowanie	koronowania
D.	koronowania	koronowań
C.	koronowaniu	koronowaniom
B.	koronowanie	koronowania
N.	koronowaniem	koronowaniami
Ms.	koronowaniu	koronowaniach
W.	koronowanie	koronowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: koronujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koronujący	koronujący	koronujący	koronujące	koronująca
D.	koronującego	koronującego	koronującego	koronującego	koronującej
C.	koronującemu	koronującemu	koronującemu	koronującemu	koronującej
B.	koronującego	koronującego	koronujący	koronujące	koronującą
N.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym	koronującą
Ms.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym	koronującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koronujący	koronujący	koronujące	koronujące
D.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujących
C.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym
B.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujące
N.	koronującymi	koronującymi	koronującymi	koronującymi
Ms.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: koronowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koronowany	koronowany	koronowany	koronowane	koronowana
D.	koronowanego	koronowanego	koronowanego	koronowanego	koronowanej
C.	koronowanemu	koronowanemu	koronowanemu	koronowanemu	koronowanej
B.	koronowanego	koronowanego	koronowany	koronowane	koronowaną
N.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowaną
Ms.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koronowani	koronowani	koronowane	koronowane
D.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowanych
C.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym
B.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowane
N.	koronowanymi	koronowanymi	koronowanymi	koronowanymi
Ms.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowanych

Składnia

koronować

KOGO

3. obraz

Definicja

rel.

w ramach ceremonii religijnej nakładać lub nałożyć koronę albo ozdoby wykonane z kamieni szlachetnych na obraz Matki Boskiej, znajdujący się w kościele i będący przedmiotem kultu

Pochodzenie

łac. corōnāre 'koronować, zdobić wieńcami'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Cytaty

	We wrześniu 1937 roku figura została koronowana koronami papieskimi i otrzymała tytuł Królowej Polskiego Morza. źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Sztuka zagrabiona, Gazeta Wyborcza, 1998-12-31
	[...] „Kardynał Stefan Wyszyński powiedział do mnie: – Zdzisiu pojedziesz ze mną do Nowego Sącza i będziesz przy mnie, gdy ja będę koronować ich piękny obraz Matki Boskiej Pocieszenia. źródło: NKJP: Sławomir Wrona: Pamiętam i przebaczam, Gazeta Krakowska, 2007-05-25
	Koronuje obraz Matki Boskiej Pocieszenia z kościoła Franciszkanów w Gnieźnie, figurę Matki Boskiej Bolesnej ze Skulska oraz poświęci koronę obrazu Matki Boskiej Miedznej [...] i kamienie węgielne nowych świątyń. źródło: NKJP: (X): Prasa zagraniczna o wizycie Jana Pawła II w Polsce, Gazeta Wyborcza, 1997-06-03
	Pierwszym przystankiem podczas wyprawy było sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej, w którym znajduje się słynna Pieta Limanowska z XIV w. Jako metropolita krakowski, arcybiskup Karol Wojtyła koronował tę figurę w 1966 r. źródło: NKJP: (ANKA): Śladami patrona, Gazeta Krakowska, 2007-05-02
	Istnieje stary zwyczaj koronowania cudownych wizerunków Matki Bożej. Korony papieskie spoczęły na głowie Madonny i Dzieciątka z Kalwarii 15 sierpnia 1887 r., kiedy to biskupem w Krakowie był Albin Dunajewski. źródło: NKJP: (X): Polska Jerozolima, Dziennik Polski, 2002-03-23

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	koronuję	koronujemy
2 os.	koronujesz	koronujecie
3 os.	koronuje	koronują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koronowałem +(e)m koronował	koronowałam +(e)m koronowała	koronowałom +(e)m koronowało	koronowaliśmy +(e)śmy koronowali	koronowałyśmy +(e)śmy koronowały
2 os.	koronowałeś +(e)ś koronował	koronowałaś +(e)ś koronowała	koronowałoś +(e)ś koronowało	koronowaliście +(e)ście koronowali	koronowałyście +(e)ście koronowały
3 os.	koronował	koronowała	koronowało	koronowali	koronowały

bezosobnik: koronowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę koronował będę koronować	będę koronowała będę koronować	będę koronowało będę koronować	będziemy koronowali będziemy koronować	będziemy koronowały będziemy koronować
2 os.	będziesz koronował będziesz koronować	będziesz koronowała będziesz koronować	będziesz koronowało będziesz koronować	będziecie koronowali będziecie koronować	będziecie koronowały będziecie koronować
3 os.	będzie koronował będzie koronować	będzie koronowała będzie koronować	będzie koronowało będzie koronować	będą koronowali będą koronować	będą koronowały będą koronować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		koronujmy
2 os.	koronuj	koronujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koronowałbym bym koronował	koronowałabym bym koronowała	koronowałobym bym koronowało	koronowalibyśmy byśmy koronowali	koronowałybyśmy byśmy koronowały
2 os.	koronowałbyś byś koronował	koronowałabyś byś koronowała	koronowałobyś byś koronowało	koronowalibyście byście koronowali	koronowałybyście byście koronowały
3 os.	koronowałby by koronował	koronowałaby by koronowała	koronowałoby by koronowało	koronowaliby by koronowali	koronowałyby by koronowały

bezosobnik: koronowano by

bezokolicznik: koronować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

koronując

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

koronowawszy

gerundium: koronowanie

rodzaj gramatyczny: dk, ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	koronowanie	koronowania
D.	koronowania	koronowań
C.	koronowaniu	koronowaniom
B.	koronowanie	koronowania
N.	koronowaniem	koronowaniami
Ms.	koronowaniu	koronowaniach
W.	koronowanie	koronowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: koronujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koronujący	koronujący	koronujący	koronujące	koronująca
D.	koronującego	koronującego	koronującego	koronującego	koronującej
C.	koronującemu	koronującemu	koronującemu	koronującemu	koronującej
B.	koronującego	koronującego	koronujący	koronujące	koronującą
N.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym	koronującą
Ms.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym	koronującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koronujący	koronujący	koronujące	koronujące
D.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujących
C.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym
B.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujące
N.	koronującymi	koronującymi	koronującymi	koronującymi
Ms.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: koronowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koronowany	koronowany	koronowany	koronowane	koronowana
D.	koronowanego	koronowanego	koronowanego	koronowanego	koronowanej
C.	koronowanemu	koronowanemu	koronowanemu	koronowanemu	koronowanej
B.	koronowanego	koronowanego	koronowany	koronowane	koronowaną
N.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowaną
Ms.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koronowani	koronowani	koronowane	koronowane
D.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowanych
C.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym
B.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowane
N.	koronowanymi	koronowanymi	koronowanymi	koronowanymi
Ms.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowanych

Składnia

koronować

CO + (CZYM)

4. artystę

Definicja

uznawać lub uznać kogoś za najlepszego w jakiejś dziedzinie

Pochodzenie

łac. corōnāre 'koronować, zdobić wieńcami'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Cytaty

W następnym roku Aretha Franklin zgodnie z tytułem płyty przyjęła tytuł Lady Soul. Świat muzyki niebawem koronował ją na Queen Of Soul.

źródło: NKJP: Grzegorz Brzozowicz, Filip Łobodziński: Sto płyt, które wstrząsnęły światem: kronika czasów popkultury, 2000

Zaprasza się dwóch autorów do rozmowy o ich dziełach, później pierwszego się masakruje, zaś drugiego koronuje.

źródło: NKJP: Bogusława Jędrasik: Gorączka opowiadania wyuzdane, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	koronuję	koronujemy
2 os.	koronujesz	koronujecie
3 os.	koronuje	koronują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koronowałem +(e)m koronował	koronowałam +(e)m koronowała	koronowałom +(e)m koronowało	koronowaliśmy +(e)śmy koronowali	koronowałyśmy +(e)śmy koronowały
2 os.	koronowałeś +(e)ś koronował	koronowałaś +(e)ś koronowała	koronowałoś +(e)ś koronowało	koronowaliście +(e)ście koronowali	koronowałyście +(e)ście koronowały
3 os.	koronował	koronowała	koronowało	koronowali	koronowały

bezosobnik: koronowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę koronował będę koronować	będę koronowała będę koronować	będę koronowało będę koronować	będziemy koronowali będziemy koronować	będziemy koronowały będziemy koronować
2 os.	będziesz koronował będziesz koronować	będziesz koronowała będziesz koronować	będziesz koronowało będziesz koronować	będziecie koronowali będziecie koronować	będziecie koronowały będziecie koronować
3 os.	będzie koronował będzie koronować	będzie koronowała będzie koronować	będzie koronowało będzie koronować	będą koronowali będą koronować	będą koronowały będą koronować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		koronujmy
2 os.	koronuj	koronujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koronowałbym bym koronował	koronowałabym bym koronowała	koronowałobym bym koronowało	koronowalibyśmy byśmy koronowali	koronowałybyśmy byśmy koronowały
2 os.	koronowałbyś byś koronował	koronowałabyś byś koronowała	koronowałobyś byś koronowało	koronowalibyście byście koronowali	koronowałybyście byście koronowały
3 os.	koronowałby by koronował	koronowałaby by koronowała	koronowałoby by koronowało	koronowaliby by koronowali	koronowałyby by koronowały

bezosobnik: koronowano by

bezokolicznik: koronować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

koronując

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

koronowawszy

gerundium: koronowanie

rodzaj gramatyczny: dk, ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	koronowanie	koronowania
D.	koronowania	koronowań
C.	koronowaniu	koronowaniom
B.	koronowanie	koronowania
N.	koronowaniem	koronowaniami
Ms.	koronowaniu	koronowaniach
W.	koronowanie	koronowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: koronujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koronujący	koronujący	koronujący	koronujące	koronująca
D.	koronującego	koronującego	koronującego	koronującego	koronującej
C.	koronującemu	koronującemu	koronującemu	koronującemu	koronującej
B.	koronującego	koronującego	koronujący	koronujące	koronującą
N.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym	koronującą
Ms.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym	koronującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koronujący	koronujący	koronujące	koronujące
D.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujących
C.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym
B.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujące
N.	koronującymi	koronującymi	koronującymi	koronującymi
Ms.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: koronowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koronowany	koronowany	koronowany	koronowane	koronowana
D.	koronowanego	koronowanego	koronowanego	koronowanego	koronowanej
C.	koronowanemu	koronowanemu	koronowanemu	koronowanemu	koronowanej
B.	koronowanego	koronowanego	koronowany	koronowane	koronowaną
N.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowaną
Ms.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koronowani	koronowani	koronowane	koronowane
D.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowanych
C.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym
B.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowane
N.	koronowanymi	koronowanymi	koronowanymi	koronowanymi
Ms.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowanych

Składnia

koronować

KOGO + (na KOGO)

5. budynek

Definicja

stanowić element dekoracyjny, znajdujący się na górze czegoś

Pochodzenie

łac. corōnāre 'koronować, zdobić wieńcami'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Cytaty

Wspaniałe areny pokryte dachami jak w jakimś filmie „science fiction” koronują pejzaż miasta.

źródło: NKJP: Edward Zbigniew Mróz: Nagano, Tygodnik Podhalański, nr 3, 1997

Brwi, powieki i usta podkreślał dyskretny makijaż, a głowę koronowała szlachetna, zadbana fryzura.

źródło: NKJP: Antoni Libera: Madame, 1998

[...] Występują te same motywy dekoracyjne: tralkowe płyciny podokienne, podwieszone girlandy we fryzie koronującym.

źródło: NKJP: Maria Irena Kwiatkowska...: Znane i nieznane : rezydencje, ludzie, wydarzenia, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	koronuję	koronujemy
2 os.	koronujesz	koronujecie
3 os.	koronuje	koronują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koronowałem +(e)m koronował	koronowałam +(e)m koronowała	koronowałom +(e)m koronowało	koronowaliśmy +(e)śmy koronowali	koronowałyśmy +(e)śmy koronowały
2 os.	koronowałeś +(e)ś koronował	koronowałaś +(e)ś koronowała	koronowałoś +(e)ś koronowało	koronowaliście +(e)ście koronowali	koronowałyście +(e)ście koronowały
3 os.	koronował	koronowała	koronowało	koronowali	koronowały

bezosobnik: koronowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę koronował będę koronować	będę koronowała będę koronować	będę koronowało będę koronować	będziemy koronowali będziemy koronować	będziemy koronowały będziemy koronować
2 os.	będziesz koronował będziesz koronować	będziesz koronowała będziesz koronować	będziesz koronowało będziesz koronować	będziecie koronowali będziecie koronować	będziecie koronowały będziecie koronować
3 os.	będzie koronował będzie koronować	będzie koronowała będzie koronować	będzie koronowało będzie koronować	będą koronowali będą koronować	będą koronowały będą koronować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		koronujmy
2 os.	koronuj	koronujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koronowałbym bym koronował	koronowałabym bym koronowała	koronowałobym bym koronowało	koronowalibyśmy byśmy koronowali	koronowałybyśmy byśmy koronowały
2 os.	koronowałbyś byś koronował	koronowałabyś byś koronowała	koronowałobyś byś koronowało	koronowalibyście byście koronowali	koronowałybyście byście koronowały
3 os.	koronowałby by koronował	koronowałaby by koronowała	koronowałoby by koronowało	koronowaliby by koronowali	koronowałyby by koronowały

bezosobnik: koronowano by

bezokolicznik: koronować

imiesłów przysłówkowy współczesny: koronując

imiesłów przysłówkowy uprzedni: koronowawszy

gerundium: koronowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	koronowanie	koronowania
D.	koronowania	koronowań
C.	koronowaniu	koronowaniom
B.	koronowanie	koronowania
N.	koronowaniem	koronowaniami
Ms.	koronowaniu	koronowaniach
W.	koronowanie	koronowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: koronujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koronujący	koronujący	koronujący	koronujące	koronująca
D.	koronującego	koronującego	koronującego	koronującego	koronującej
C.	koronującemu	koronującemu	koronującemu	koronującemu	koronującej
B.	koronującego	koronującego	koronujący	koronujące	koronującą
N.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym	koronującą
Ms.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym	koronującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koronujący	koronujący	koronujące	koronujące
D.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujących
C.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym
B.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujące
N.	koronującymi	koronującymi	koronującymi	koronującymi
Ms.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: koronowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koronowany	koronowany	koronowany	koronowane	koronowana
D.	koronowanego	koronowanego	koronowanego	koronowanego	koronowanej
C.	koronowanemu	koronowanemu	koronowanemu	koronowanemu	koronowanej
B.	koronowanego	koronowanego	koronowany	koronowane	koronowaną
N.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowaną
Ms.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koronowani	koronowani	koronowane	koronowane
D.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowanych
C.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym
B.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowane
N.	koronowanymi	koronowanymi	koronowanymi	koronowanymi
Ms.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowanych

Składnia

koronować

6. działania

Definicja

powodować, że coś staje się ostatnim i najbardziej efektownym elementem pewnego ciągu zdarzeń

Pochodzenie

łac. corōnāre 'koronować, zdobić wieńcami'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wieńczyć, zwieńczać

Cytaty

[...] Wreszcie z paczką pod pachą lub z paczką na rikszy, szczęśliwie niezauważeni przez czuwających szpicli, dostawą przedmiotu transakcji koronują swe uprzednie zabiegi.

źródło: NKJP: Stefan Ernest: O wojnie wielkich Niemiec z Żydami Warszawy: 1939-1943, 2003

[...] Czterdziestoletnią pracę historyka literatury koronuje cykl wykładów w College de France.

źródło: NKJP: Krzysztof Rutkowski: Pasaż wdzięczny, Gazeta Wyborcza, 1995-03-28

[...] 12 grudnia, w Warszawie odbędzie się Wielka Gala Finałowa programu „Przedsiębiorstwo Fair Play”, podczas której laureaci otrzymają nagrody koronujące całoroczne zmagania.

źródło: NKJP: (red): Rzetelna Firma 2003, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2003-12-11

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	koronuję	koronujemy
2 os.	koronujesz	koronujecie
3 os.	koronuje	koronują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koronowałem +(e)m koronował	koronowałam +(e)m koronowała	koronowałom +(e)m koronowało	koronowaliśmy +(e)śmy koronowali	koronowałyśmy +(e)śmy koronowały
2 os.	koronowałeś +(e)ś koronował	koronowałaś +(e)ś koronowała	koronowałoś +(e)ś koronowało	koronowaliście +(e)ście koronowali	koronowałyście +(e)ście koronowały
3 os.	koronował	koronowała	koronowało	koronowali	koronowały

bezosobnik: koronowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę koronował będę koronować	będę koronowała będę koronować	będę koronowało będę koronować	będziemy koronowali będziemy koronować	będziemy koronowały będziemy koronować
2 os.	będziesz koronował będziesz koronować	będziesz koronowała będziesz koronować	będziesz koronowało będziesz koronować	będziecie koronowali będziecie koronować	będziecie koronowały będziecie koronować
3 os.	będzie koronował będzie koronować	będzie koronowała będzie koronować	będzie koronowało będzie koronować	będą koronowali będą koronować	będą koronowały będą koronować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		koronujmy
2 os.	koronuj	koronujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koronowałbym bym koronował	koronowałabym bym koronowała	koronowałobym bym koronowało	koronowalibyśmy byśmy koronowali	koronowałybyśmy byśmy koronowały
2 os.	koronowałbyś byś koronował	koronowałabyś byś koronowała	koronowałobyś byś koronowało	koronowalibyście byście koronowali	koronowałybyście byście koronowały
3 os.	koronowałby by koronował	koronowałaby by koronowała	koronowałoby by koronowało	koronowaliby by koronowali	koronowałyby by koronowały

bezosobnik: koronowano by

bezokolicznik: koronować

imiesłów przysłówkowy współczesny: koronując

imiesłów przysłówkowy uprzedni: koronowawszy

gerundium: koronowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	koronowanie	koronowania
D.	koronowania	koronowań
C.	koronowaniu	koronowaniom
B.	koronowanie	koronowania
N.	koronowaniem	koronowaniami
Ms.	koronowaniu	koronowaniach
W.	koronowanie	koronowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: koronujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koronujący	koronujący	koronujący	koronujące	koronująca
D.	koronującego	koronującego	koronującego	koronującego	koronującej
C.	koronującemu	koronującemu	koronującemu	koronującemu	koronującej
B.	koronującego	koronującego	koronujący	koronujące	koronującą
N.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym	koronującą
Ms.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym	koronującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koronujący	koronujący	koronujące	koronujące
D.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujących
C.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym
B.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujące
N.	koronującymi	koronującymi	koronującymi	koronującymi
Ms.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: koronowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koronowany	koronowany	koronowany	koronowane	koronowana
D.	koronowanego	koronowanego	koronowanego	koronowanego	koronowanej
C.	koronowanemu	koronowanemu	koronowanemu	koronowanemu	koronowanej
B.	koronowanego	koronowanego	koronowany	koronowane	koronowaną
N.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowaną
Ms.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koronowani	koronowani	koronowane	koronowane
D.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowanych
C.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym
B.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowane
N.	koronowanymi	koronowanymi	koronowanymi	koronowanymi
Ms.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowanych

Składnia

koronować

CO + (CZYM)

7. ząb

Definicja

stom. pot.

zakładać koronę na ząb

Pochodzenie

Od: korona 10

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Cytaty

Jeżeli w trakcie szlifowania obnażymy miazgę, czyli wiertło dotrze do nerwu i miazga zacznie krwawić, to każdy lekarz wie, że tego zęba nie można od razu koronować, trzeba podać lekarstwo, a później zobaczyć, czy zachowa się jego żywotność.

źródło: Internet: medonet.pl

Zęby trójki są silnymi zębami, więc może nie trzeba by było usuwać, a np. koronować lub odbudować na wkładzie [...]

źródło: Internet: znanylekarz.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	koronuję	koronujemy
2 os.	koronujesz	koronujecie
3 os.	koronuje	koronują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koronowałem +(e)m koronował	koronowałam +(e)m koronowała	koronowałom +(e)m koronowało	koronowaliśmy +(e)śmy koronowali	koronowałyśmy +(e)śmy koronowały
2 os.	koronowałeś +(e)ś koronował	koronowałaś +(e)ś koronowała	koronowałoś +(e)ś koronowało	koronowaliście +(e)ście koronowali	koronowałyście +(e)ście koronowały
3 os.	koronował	koronowała	koronowało	koronowali	koronowały

bezosobnik: koronowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę koronował będę koronować	będę koronowała będę koronować	będę koronowało będę koronować	będziemy koronowali będziemy koronować	będziemy koronowały będziemy koronować
2 os.	będziesz koronował będziesz koronować	będziesz koronowała będziesz koronować	będziesz koronowało będziesz koronować	będziecie koronowali będziecie koronować	będziecie koronowały będziecie koronować
3 os.	będzie koronował będzie koronować	będzie koronowała będzie koronować	będzie koronowało będzie koronować	będą koronowali będą koronować	będą koronowały będą koronować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		koronujmy
2 os.	koronuj	koronujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	koronowałbym bym koronował	koronowałabym bym koronowała	koronowałobym bym koronowało	koronowalibyśmy byśmy koronowali	koronowałybyśmy byśmy koronowały
2 os.	koronowałbyś byś koronował	koronowałabyś byś koronowała	koronowałobyś byś koronowało	koronowalibyście byście koronowali	koronowałybyście byście koronowały
3 os.	koronowałby by koronował	koronowałaby by koronowała	koronowałoby by koronowało	koronowaliby by koronowali	koronowałyby by koronowały

bezosobnik: koronowano by

bezokolicznik: koronować

imiesłów przysłówkowy współczesny: koronując

imiesłów przysłówkowy uprzedni: koronowawszy

gerundium: koronowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	koronowanie	koronowania
D.	koronowania	koronowań
C.	koronowaniu	koronowaniom
B.	koronowanie	koronowania
N.	koronowaniem	koronowaniami
Ms.	koronowaniu	koronowaniach
W.	koronowanie	koronowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: koronujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koronujący	koronujący	koronujący	koronujące	koronująca
D.	koronującego	koronującego	koronującego	koronującego	koronującej
C.	koronującemu	koronującemu	koronującemu	koronującemu	koronującej
B.	koronującego	koronującego	koronujący	koronujące	koronującą
N.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym	koronującą
Ms.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym	koronującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koronujący	koronujący	koronujące	koronujące
D.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujących
C.	koronującym	koronującym	koronującym	koronującym
B.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujące
N.	koronującymi	koronującymi	koronującymi	koronującymi
Ms.	koronujących	koronujących	koronujących	koronujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: koronowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	koronowany	koronowany	koronowany	koronowane	koronowana
D.	koronowanego	koronowanego	koronowanego	koronowanego	koronowanej
C.	koronowanemu	koronowanemu	koronowanemu	koronowanemu	koronowanej
B.	koronowanego	koronowanego	koronowany	koronowane	koronowaną
N.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowaną
Ms.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	koronowani	koronowani	koronowane	koronowane
D.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowanych
C.	koronowanym	koronowanym	koronowanym	koronowanym
B.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowane
N.	koronowanymi	koronowanymi	koronowanymi	koronowanymi
Ms.	koronowanych	koronowanych	koronowanych	koronowanych

Frazeologizmy

koronowana głowa

Data ostatniej modyfikacji: 12.10.2024