UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wieńczyć

Chronologizacja

1746, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. wieniec

1. nakładać wieniec

Definicja

nakładać wieniec na głowę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Połączenia

wieńczyć zwycięzcę
wieńczyć gałązką, laurem, wawrzynem

Cytaty

Laurem wieńczono zwycięzców.

źródło: NKJP: Lechosław Herz: Wardęga. Opowieści z pobocza drogi, 2010

Zawody dobiegały końca. Zwycięzców ustawiono w jednym szeregu. Zaraz zbliżył się do nich Spartakus, by wieńczyć każdego gałązką oliwną.

źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951

Grecy wieńczyli wawrzynem (laurem olimpijskim) zwycięzcę igrzysk pytyjskich, które odbywały się co 4 lata w Delfach [...].

źródło: NKJP: Jacek Łęski: Twoje imię, Gazeta Radomszczańska, 2009-12-08

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wieńczę	wieńczymy
2 os.	wieńczysz	wieńczycie
3 os.	wieńczy	wieńczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wieńczyłem +(e)m wieńczył	wieńczyłam +(e)m wieńczyła	wieńczyłom +(e)m wieńczyło	wieńczyliśmy +(e)śmy wieńczyli	wieńczyłyśmy +(e)śmy wieńczyły
2 os.	wieńczyłeś +(e)ś wieńczył	wieńczyłaś +(e)ś wieńczyła	wieńczyłoś +(e)ś wieńczyło	wieńczyliście +(e)ście wieńczyli	wieńczyłyście +(e)ście wieńczyły
3 os.	wieńczył	wieńczyła	wieńczyło	wieńczyli	wieńczyły

bezosobnik: wieńczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wieńczył będę wieńczyć	będę wieńczyła będę wieńczyć	będę wieńczyło będę wieńczyć	będziemy wieńczyli będziemy wieńczyć	będziemy wieńczyły będziemy wieńczyć
2 os.	będziesz wieńczył będziesz wieńczyć	będziesz wieńczyła będziesz wieńczyć	będziesz wieńczyło będziesz wieńczyć	będziecie wieńczyli będziecie wieńczyć	będziecie wieńczyły będziecie wieńczyć
3 os.	będzie wieńczył będzie wieńczyć	będzie wieńczyła będzie wieńczyć	będzie wieńczyło będzie wieńczyć	będą wieńczyli będą wieńczyć	będą wieńczyły będą wieńczyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wieńczmy
2 os.	wieńcz	wieńczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wieńczyłbym bym wieńczył	wieńczyłabym bym wieńczyła	wieńczyłobym bym wieńczyło	wieńczylibyśmy byśmy wieńczyli	wieńczyłybyśmy byśmy wieńczyły
2 os.	wieńczyłbyś byś wieńczył	wieńczyłabyś byś wieńczyła	wieńczyłobyś byś wieńczyło	wieńczylibyście byście wieńczyli	wieńczyłybyście byście wieńczyły
3 os.	wieńczyłby by wieńczył	wieńczyłaby by wieńczyła	wieńczyłoby by wieńczyło	wieńczyliby by wieńczyli	wieńczyłyby by wieńczyły

bezosobnik: wieńczono by

bezokolicznik: wieńczyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: wieńcząc

gerundium: wieńczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wieńczenie	wieńczenia
D.	wieńczenia	wieńczeń
C.	wieńczeniu	wieńczeniom
B.	wieńczenie	wieńczenia
N.	wieńczeniem	wieńczeniami
Ms.	wieńczeniu	wieńczeniach
W.	wieńczenie	wieńczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: wieńczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wieńczący	wieńczący	wieńczący	wieńczące	wieńcząca
D.	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącej
C.	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącej
B.	wieńczącego	wieńczącego	wieńczący	wieńczące	wieńczącą
N.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącą
Ms.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wieńczący	wieńczący	wieńczące	wieńczące
D.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczących
C.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym
B.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczące
N.	wieńczącymi	wieńczącymi	wieńczącymi	wieńczącymi
Ms.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: wieńczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wieńczony	wieńczony	wieńczony	wieńczone	wieńczona
D.	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonej
C.	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonej
B.	wieńczonego	wieńczonego	wieńczony	wieńczone	wieńczoną
N.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczoną
Ms.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wieńczeni	wieńczeni	wieńczone	wieńczone
D.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych
C.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym
B.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczone
N.	wieńczonymi	wieńczonymi	wieńczonymi	wieńczonymi
Ms.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych

odpowiednik aspektowy: uwieńczyć

Składnia

wieńczyć

KOGO + CZYM

2. znajdować się na głowie

Definicja

znajdować się na czyjejś głowie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

włosy wieńczą
wieńczyć czoło, głowę

Cytaty

Na cześć bohaterów wojsk republikańskich sekretarz od lat nosił się po hemingwayowsku: jego szyję owijał szkarłatny fular, głowę wieńczył bury beret [...].

źródło: NKJP: Robert Urbański: Operacja „Dunaj”, 2009

[...] twarz pokrywał zawsze starannie zrobiony makijaż, a głowę wieńczyły lśniące, kasztanowe włosy, przycięte krótko i zgrabnie ułożone ponad długą, wysmukłą szyją.

źródło: NKJP: Antoni Libera: Madame, 2003

Zmarszczone czoło wieńczyła skromna kępka jasnych włosów.

źródło: NKJP: Olgierd Dziechciarz: Dzieło, Gazeta Krakowska, 2003-05-15

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wieńczę	wieńczymy
2 os.	wieńczysz	wieńczycie
3 os.	wieńczy	wieńczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wieńczyłem +(e)m wieńczył	wieńczyłam +(e)m wieńczyła	wieńczyłom +(e)m wieńczyło	wieńczyliśmy +(e)śmy wieńczyli	wieńczyłyśmy +(e)śmy wieńczyły
2 os.	wieńczyłeś +(e)ś wieńczył	wieńczyłaś +(e)ś wieńczyła	wieńczyłoś +(e)ś wieńczyło	wieńczyliście +(e)ście wieńczyli	wieńczyłyście +(e)ście wieńczyły
3 os.	wieńczył	wieńczyła	wieńczyło	wieńczyli	wieńczyły

bezosobnik: wieńczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wieńczył będę wieńczyć	będę wieńczyła będę wieńczyć	będę wieńczyło będę wieńczyć	będziemy wieńczyli będziemy wieńczyć	będziemy wieńczyły będziemy wieńczyć
2 os.	będziesz wieńczył będziesz wieńczyć	będziesz wieńczyła będziesz wieńczyć	będziesz wieńczyło będziesz wieńczyć	będziecie wieńczyli będziecie wieńczyć	będziecie wieńczyły będziecie wieńczyć
3 os.	będzie wieńczył będzie wieńczyć	będzie wieńczyła będzie wieńczyć	będzie wieńczyło będzie wieńczyć	będą wieńczyli będą wieńczyć	będą wieńczyły będą wieńczyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wieńczmy
2 os.	wieńcz	wieńczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wieńczyłbym bym wieńczył	wieńczyłabym bym wieńczyła	wieńczyłobym bym wieńczyło	wieńczylibyśmy byśmy wieńczyli	wieńczyłybyśmy byśmy wieńczyły
2 os.	wieńczyłbyś byś wieńczył	wieńczyłabyś byś wieńczyła	wieńczyłobyś byś wieńczyło	wieńczylibyście byście wieńczyli	wieńczyłybyście byście wieńczyły
3 os.	wieńczyłby by wieńczył	wieńczyłaby by wieńczyła	wieńczyłoby by wieńczyło	wieńczyliby by wieńczyli	wieńczyłyby by wieńczyły

bezosobnik: wieńczono by

bezokolicznik: wieńczyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: wieńcząc

gerundium: wieńczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wieńczenie	wieńczenia
D.	wieńczenia	wieńczeń
C.	wieńczeniu	wieńczeniom
B.	wieńczenie	wieńczenia
N.	wieńczeniem	wieńczeniami
Ms.	wieńczeniu	wieńczeniach
W.	wieńczenie	wieńczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: wieńczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wieńczący	wieńczący	wieńczący	wieńczące	wieńcząca
D.	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącej
C.	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącej
B.	wieńczącego	wieńczącego	wieńczący	wieńczące	wieńczącą
N.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącą
Ms.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wieńczący	wieńczący	wieńczące	wieńczące
D.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczących
C.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym
B.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczące
N.	wieńczącymi	wieńczącymi	wieńczącymi	wieńczącymi
Ms.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: wieńczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wieńczony	wieńczony	wieńczony	wieńczone	wieńczona
D.	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonej
C.	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonej
B.	wieńczonego	wieńczonego	wieńczony	wieńczone	wieńczoną
N.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczoną
Ms.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wieńczeni	wieńczeni	wieńczone	wieńczone
D.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych
C.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym
B.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczone
N.	wieńczonymi	wieńczonymi	wieńczonymi	wieńczonymi
Ms.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych

Składnia

wieńczyć

3. ozdabiać

Definicja

wykańczać szczyt budynku lub konstrukcji jakimś charakterystycznym elementem architektonicznym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zwieńczać

Połączenia

wieńczyć baldachim, budowlę, budynek, konstrukcję, świątynię
wieńczyć rozetą

Cytaty

Średniowieczni kamieniarze zapewne rozkopywali [...] ulice, po czym w wykopach układali posadzkę i ściany z kamienia, odpowiednio je umacniając wapienną zaprawą i wieńcząc sklepieniami w kształcie kolebki.

źródło: NKJP: Tajemnice podziemnego Sącza, Dziennik Polski, 2006-03-18

[...] wieńczono domy materiałami naturalnymi, takimi, jak je stworzyła przyroda.

źródło: NKJP: Natura na dachu, Dziennik Łódzki, 2005-10-04

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wieńczę	wieńczymy
2 os.	wieńczysz	wieńczycie
3 os.	wieńczy	wieńczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wieńczyłem +(e)m wieńczył	wieńczyłam +(e)m wieńczyła	wieńczyłom +(e)m wieńczyło	wieńczyliśmy +(e)śmy wieńczyli	wieńczyłyśmy +(e)śmy wieńczyły
2 os.	wieńczyłeś +(e)ś wieńczył	wieńczyłaś +(e)ś wieńczyła	wieńczyłoś +(e)ś wieńczyło	wieńczyliście +(e)ście wieńczyli	wieńczyłyście +(e)ście wieńczyły
3 os.	wieńczył	wieńczyła	wieńczyło	wieńczyli	wieńczyły

bezosobnik: wieńczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wieńczył będę wieńczyć	będę wieńczyła będę wieńczyć	będę wieńczyło będę wieńczyć	będziemy wieńczyli będziemy wieńczyć	będziemy wieńczyły będziemy wieńczyć
2 os.	będziesz wieńczył będziesz wieńczyć	będziesz wieńczyła będziesz wieńczyć	będziesz wieńczyło będziesz wieńczyć	będziecie wieńczyli będziecie wieńczyć	będziecie wieńczyły będziecie wieńczyć
3 os.	będzie wieńczył będzie wieńczyć	będzie wieńczyła będzie wieńczyć	będzie wieńczyło będzie wieńczyć	będą wieńczyli będą wieńczyć	będą wieńczyły będą wieńczyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wieńczmy
2 os.	wieńcz	wieńczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wieńczyłbym bym wieńczył	wieńczyłabym bym wieńczyła	wieńczyłobym bym wieńczyło	wieńczylibyśmy byśmy wieńczyli	wieńczyłybyśmy byśmy wieńczyły
2 os.	wieńczyłbyś byś wieńczył	wieńczyłabyś byś wieńczyła	wieńczyłobyś byś wieńczyło	wieńczylibyście byście wieńczyli	wieńczyłybyście byście wieńczyły
3 os.	wieńczyłby by wieńczył	wieńczyłaby by wieńczyła	wieńczyłoby by wieńczyło	wieńczyliby by wieńczyli	wieńczyłyby by wieńczyły

bezosobnik: wieńczono by

bezokolicznik: wieńczyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: wieńcząc

gerundium: wieńczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wieńczenie	wieńczenia
D.	wieńczenia	wieńczeń
C.	wieńczeniu	wieńczeniom
B.	wieńczenie	wieńczenia
N.	wieńczeniem	wieńczeniami
Ms.	wieńczeniu	wieńczeniach
W.	wieńczenie	wieńczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: wieńczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wieńczący	wieńczący	wieńczący	wieńczące	wieńcząca
D.	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącej
C.	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącej
B.	wieńczącego	wieńczącego	wieńczący	wieńczące	wieńczącą
N.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącą
Ms.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wieńczący	wieńczący	wieńczące	wieńczące
D.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczących
C.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym
B.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczące
N.	wieńczącymi	wieńczącymi	wieńczącymi	wieńczącymi
Ms.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: wieńczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wieńczony	wieńczony	wieńczony	wieńczone	wieńczona
D.	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonej
C.	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonej
B.	wieńczonego	wieńczonego	wieńczony	wieńczone	wieńczoną
N.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczoną
Ms.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wieńczeni	wieńczeni	wieńczone	wieńczone
D.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych
C.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym
B.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczone
N.	wieńczonymi	wieńczonymi	wieńczonymi	wieńczonymi
Ms.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych

odpowiednik aspektowy: zwieńczyć

Składnia

wieńczyć

CO + CZYM

4. być ozdobą

Definicja

być ozdobą jakiegoś budynku lub innej konstrukcji architektonicznej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zwieńczać

Połączenia

attyka, balustrada, fasada, gzyms, iglica, kopuła, sklepienie, wieżyczka wieńczy coś

Cytaty

	Ogień wybuchł na poddaszu zabytkowej kamienicy. Błyskawicznie objął pomieszczenia budynku oraz ozdobną kopułę wieńczącą dach. źródło: NKJP: Dariusz Krawczyk: Żywioł w sercu miasta, Dziennik Zachodni, 2002-03-01
	Cokoły balustrady wieńczą wazy z kwiatami. źródło: NKJP: Maria Irena Kwiatkowska: Znane i nieznane. Rezydencje, ludzie, wydarzenia, 2001
	Budynki pierzei [...] posiadają piękne wieńczące je attyki. źródło: NKJP: Krystyna Malik: Przewodnik po Polsce, 1996
	[...] spacery piesze z domu Zuzanny, ścieżkami wśród wzgórz, zarośli i zagajników, miały nieprzeparty urok i były bardzo urozmaicone widokowo, by wspomnieć tylko najbliższe, śliczne San Leolino, typową wioseczkę włoską, wieńczącą szczyt wyniosłego wzgórza [...]. źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet. Wybór z pamięci 90-latka, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wieńczę	wieńczymy
2 os.	wieńczysz	wieńczycie
3 os.	wieńczy	wieńczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wieńczyłem +(e)m wieńczył	wieńczyłam +(e)m wieńczyła	wieńczyłom +(e)m wieńczyło	wieńczyliśmy +(e)śmy wieńczyli	wieńczyłyśmy +(e)śmy wieńczyły
2 os.	wieńczyłeś +(e)ś wieńczył	wieńczyłaś +(e)ś wieńczyła	wieńczyłoś +(e)ś wieńczyło	wieńczyliście +(e)ście wieńczyli	wieńczyłyście +(e)ście wieńczyły
3 os.	wieńczył	wieńczyła	wieńczyło	wieńczyli	wieńczyły

bezosobnik: wieńczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wieńczył będę wieńczyć	będę wieńczyła będę wieńczyć	będę wieńczyło będę wieńczyć	będziemy wieńczyli będziemy wieńczyć	będziemy wieńczyły będziemy wieńczyć
2 os.	będziesz wieńczył będziesz wieńczyć	będziesz wieńczyła będziesz wieńczyć	będziesz wieńczyło będziesz wieńczyć	będziecie wieńczyli będziecie wieńczyć	będziecie wieńczyły będziecie wieńczyć
3 os.	będzie wieńczył będzie wieńczyć	będzie wieńczyła będzie wieńczyć	będzie wieńczyło będzie wieńczyć	będą wieńczyli będą wieńczyć	będą wieńczyły będą wieńczyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wieńczmy
2 os.	wieńcz	wieńczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wieńczyłbym bym wieńczył	wieńczyłabym bym wieńczyła	wieńczyłobym bym wieńczyło	wieńczylibyśmy byśmy wieńczyli	wieńczyłybyśmy byśmy wieńczyły
2 os.	wieńczyłbyś byś wieńczył	wieńczyłabyś byś wieńczyła	wieńczyłobyś byś wieńczyło	wieńczylibyście byście wieńczyli	wieńczyłybyście byście wieńczyły
3 os.	wieńczyłby by wieńczył	wieńczyłaby by wieńczyła	wieńczyłoby by wieńczyło	wieńczyliby by wieńczyli	wieńczyłyby by wieńczyły

bezosobnik: wieńczono by

bezokolicznik: wieńczyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: wieńcząc

gerundium: wieńczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wieńczenie	wieńczenia
D.	wieńczenia	wieńczeń
C.	wieńczeniu	wieńczeniom
B.	wieńczenie	wieńczenia
N.	wieńczeniem	wieńczeniami
Ms.	wieńczeniu	wieńczeniach
W.	wieńczenie	wieńczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: wieńczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wieńczący	wieńczący	wieńczący	wieńczące	wieńcząca
D.	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącej
C.	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącej
B.	wieńczącego	wieńczącego	wieńczący	wieńczące	wieńczącą
N.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącą
Ms.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wieńczący	wieńczący	wieńczące	wieńczące
D.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczących
C.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym
B.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczące
N.	wieńczącymi	wieńczącymi	wieńczącymi	wieńczącymi
Ms.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: wieńczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wieńczony	wieńczony	wieńczony	wieńczone	wieńczona
D.	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonej
C.	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonej
B.	wieńczonego	wieńczonego	wieńczony	wieńczone	wieńczoną
N.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczoną
Ms.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wieńczeni	wieńczeni	wieńczone	wieńczone
D.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych
C.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym
B.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczone
N.	wieńczonymi	wieńczonymi	wieńczonymi	wieńczonymi
Ms.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych

odpowiednik aspektowy: zwieńczyć

Składnia

wieńczyć

5. kończyć

Definicja

kończyć jakąś akcję lub działalność dającym się dostrzec efektem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

koronować, zwieńczać

Połączenia

wieńczyć kadencję, karierę, naukę
wieńczyć strzałem, sukcesem, zwycięstwem

Cytaty

W zimie bardzo aktywnie działa sekcja biegów narciarskich, której najlepsi członkowie wieńczą sezon udziałem w Biegu Piastów w Jakuszycach.

źródło: NKJP: Uklejna - jak góra, Gazeta Krakowska, 2001-07-12

Podczas meczu z Brazylią o 3. miejsce postarał się o dopisanie cudownej puenty Grzegorz Lato, wieńcząc rajd jeszcze z własnej połowy boiska skutecznym strzałem.

źródło: NKJP: Jerzy Cierpiatka: Nie lekceważyć Niemców..., Gazeta Krakowska, 2002-06-07

W ostatnich dniach stycznia chłopcy, wieńcząc półroczną naukę w murach szkoły, zaprezentowali swoje umiejętności gitarowe.

źródło: NKJP: Gitarowe trio: Nowiny Raciborskie, 2002-02-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wieńczę	wieńczymy
2 os.	wieńczysz	wieńczycie
3 os.	wieńczy	wieńczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wieńczyłem +(e)m wieńczył	wieńczyłam +(e)m wieńczyła	wieńczyłom +(e)m wieńczyło	wieńczyliśmy +(e)śmy wieńczyli	wieńczyłyśmy +(e)śmy wieńczyły
2 os.	wieńczyłeś +(e)ś wieńczył	wieńczyłaś +(e)ś wieńczyła	wieńczyłoś +(e)ś wieńczyło	wieńczyliście +(e)ście wieńczyli	wieńczyłyście +(e)ście wieńczyły
3 os.	wieńczył	wieńczyła	wieńczyło	wieńczyli	wieńczyły

bezosobnik: wieńczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wieńczył będę wieńczyć	będę wieńczyła będę wieńczyć	będę wieńczyło będę wieńczyć	będziemy wieńczyli będziemy wieńczyć	będziemy wieńczyły będziemy wieńczyć
2 os.	będziesz wieńczył będziesz wieńczyć	będziesz wieńczyła będziesz wieńczyć	będziesz wieńczyło będziesz wieńczyć	będziecie wieńczyli będziecie wieńczyć	będziecie wieńczyły będziecie wieńczyć
3 os.	będzie wieńczył będzie wieńczyć	będzie wieńczyła będzie wieńczyć	będzie wieńczyło będzie wieńczyć	będą wieńczyli będą wieńczyć	będą wieńczyły będą wieńczyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wieńczmy
2 os.	wieńcz	wieńczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wieńczyłbym bym wieńczył	wieńczyłabym bym wieńczyła	wieńczyłobym bym wieńczyło	wieńczylibyśmy byśmy wieńczyli	wieńczyłybyśmy byśmy wieńczyły
2 os.	wieńczyłbyś byś wieńczył	wieńczyłabyś byś wieńczyła	wieńczyłobyś byś wieńczyło	wieńczylibyście byście wieńczyli	wieńczyłybyście byście wieńczyły
3 os.	wieńczyłby by wieńczył	wieńczyłaby by wieńczyła	wieńczyłoby by wieńczyło	wieńczyliby by wieńczyli	wieńczyłyby by wieńczyły

bezosobnik: wieńczono by

bezokolicznik: wieńczyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: wieńcząc

gerundium: wieńczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wieńczenie	wieńczenia
D.	wieńczenia	wieńczeń
C.	wieńczeniu	wieńczeniom
B.	wieńczenie	wieńczenia
N.	wieńczeniem	wieńczeniami
Ms.	wieńczeniu	wieńczeniach
W.	wieńczenie	wieńczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: wieńczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wieńczący	wieńczący	wieńczący	wieńczące	wieńcząca
D.	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącej
C.	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącej
B.	wieńczącego	wieńczącego	wieńczący	wieńczące	wieńczącą
N.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącą
Ms.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wieńczący	wieńczący	wieńczące	wieńczące
D.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczących
C.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym
B.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczące
N.	wieńczącymi	wieńczącymi	wieńczącymi	wieńczącymi
Ms.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: wieńczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wieńczony	wieńczony	wieńczony	wieńczone	wieńczona
D.	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonej
C.	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonej
B.	wieńczonego	wieńczonego	wieńczony	wieńczone	wieńczoną
N.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczoną
Ms.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wieńczeni	wieńczeni	wieńczone	wieńczone
D.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych
C.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym
B.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczone
N.	wieńczonymi	wieńczonymi	wieńczonymi	wieńczonymi
Ms.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych

odpowiedniki aspektowe: zwieńczyć , uwieńczyć

Składnia

wieńczyć

CO + (CZYM)

6. stanowić zakończenie

Definicja

być dobrym zakończeniem jakiejś akcji lub działalności

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zwieńczać

Połączenia

wieńczyć cykl, festiwal, karierę, obrady, proces, rozgrywki, rundę, sezon, spotkanie, wieczór, wydarzenie, występ

Cytaty

W krajach zachodnich, a szczególnie w Stanach Zjednoczonych, zawód sędziego wieńczy karierę prawniczą.

źródło: NKJP: Kilka czarnych owiec, Dziennik Polski, 2002-03-15

[...] średzianie uczestniczyli w uroczystościach dożynkowych wieńczących pracę rolników.

źródło: NKJP: Tradycja i dobra zabawa, Gazeta Poznańska, 2003-09-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wieńczę	wieńczymy
2 os.	wieńczysz	wieńczycie
3 os.	wieńczy	wieńczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wieńczyłem +(e)m wieńczył	wieńczyłam +(e)m wieńczyła	wieńczyłom +(e)m wieńczyło	wieńczyliśmy +(e)śmy wieńczyli	wieńczyłyśmy +(e)śmy wieńczyły
2 os.	wieńczyłeś +(e)ś wieńczył	wieńczyłaś +(e)ś wieńczyła	wieńczyłoś +(e)ś wieńczyło	wieńczyliście +(e)ście wieńczyli	wieńczyłyście +(e)ście wieńczyły
3 os.	wieńczył	wieńczyła	wieńczyło	wieńczyli	wieńczyły

bezosobnik: wieńczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wieńczył będę wieńczyć	będę wieńczyła będę wieńczyć	będę wieńczyło będę wieńczyć	będziemy wieńczyli będziemy wieńczyć	będziemy wieńczyły będziemy wieńczyć
2 os.	będziesz wieńczył będziesz wieńczyć	będziesz wieńczyła będziesz wieńczyć	będziesz wieńczyło będziesz wieńczyć	będziecie wieńczyli będziecie wieńczyć	będziecie wieńczyły będziecie wieńczyć
3 os.	będzie wieńczył będzie wieńczyć	będzie wieńczyła będzie wieńczyć	będzie wieńczyło będzie wieńczyć	będą wieńczyli będą wieńczyć	będą wieńczyły będą wieńczyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wieńczmy
2 os.	wieńcz	wieńczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wieńczyłbym bym wieńczył	wieńczyłabym bym wieńczyła	wieńczyłobym bym wieńczyło	wieńczylibyśmy byśmy wieńczyli	wieńczyłybyśmy byśmy wieńczyły
2 os.	wieńczyłbyś byś wieńczył	wieńczyłabyś byś wieńczyła	wieńczyłobyś byś wieńczyło	wieńczylibyście byście wieńczyli	wieńczyłybyście byście wieńczyły
3 os.	wieńczyłby by wieńczył	wieńczyłaby by wieńczyła	wieńczyłoby by wieńczyło	wieńczyliby by wieńczyli	wieńczyłyby by wieńczyły

bezosobnik: wieńczono by

bezokolicznik: wieńczyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: wieńcząc

gerundium: wieńczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wieńczenie	wieńczenia
D.	wieńczenia	wieńczeń
C.	wieńczeniu	wieńczeniom
B.	wieńczenie	wieńczenia
N.	wieńczeniem	wieńczeniami
Ms.	wieńczeniu	wieńczeniach
W.	wieńczenie	wieńczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: wieńczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wieńczący	wieńczący	wieńczący	wieńczące	wieńcząca
D.	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącego	wieńczącej
C.	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącemu	wieńczącej
B.	wieńczącego	wieńczącego	wieńczący	wieńczące	wieńczącą
N.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącą
Ms.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wieńczący	wieńczący	wieńczące	wieńczące
D.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczących
C.	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym	wieńczącym
B.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczące
N.	wieńczącymi	wieńczącymi	wieńczącymi	wieńczącymi
Ms.	wieńczących	wieńczących	wieńczących	wieńczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: wieńczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wieńczony	wieńczony	wieńczony	wieńczone	wieńczona
D.	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonego	wieńczonej
C.	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonemu	wieńczonej
B.	wieńczonego	wieńczonego	wieńczony	wieńczone	wieńczoną
N.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczoną
Ms.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wieńczeni	wieńczeni	wieńczone	wieńczone
D.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych
C.	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym	wieńczonym
B.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczone
N.	wieńczonymi	wieńczonymi	wieńczonymi	wieńczonymi
Ms.	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych	wieńczonych

odpowiedniki aspektowe: zwieńczyć , uwieńczyć

Składnia

wieńczyć

Przysłowia

Koniec wieńczy dzieło

Data ostatniej modyfikacji: 24.11.2020