UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pigułka

Chronologizacja

SPXVI: piłułka, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. piguła

1. tabletka

Definicja

malutki krążek lub kulka zrobione ze sproszkowanego leku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pastylka, tabletka
hiperonimy:  lek

Połączenia

  • cudowna pigułka; pigułka aborcyjna, antykoncepcyjna, nasenna, poronna, wczesnoporonna; homeopatyczna, hormonalna
  • pigułka od bólu głowy, od kaszlu
  • pigułka na kaca, na otyłość, na pamięć, na sen, na uspokojenie
  • brać, łyknąć, połknąć, wziąć, zażyć; popić/popijać czymś pigułkę; łykać, przyjmować, zażywać pigułki

Cytaty

Leki silnie i bardzo silnie działające, w tym o działaniu psychotropowym i odurzającym, osadzeni muszą przyjmować pod bezpośrednim nadzorem pielęgniarki. Jeżeli nie zgodzą się połknąć pigułki w jej obecności, można odmówić wydania specyfiku.

źródło: NKJP: Poprawianie prawa, Gazeta Wyborcza, 1993-05-31

Nie stać mnie na pigułki hormonalne, które powinnam systematycznie zażywać [...].

źródło: NKJP: Katarzyna Surmiak-Domańska: Beznadziejna ucieczka przed Basią. Reportaże seksualne, 2007

Od kilku tygodni reprezentanci Izraela dostają od lekarza pigułki na wzmocnienie.

źródło: NKJP: Paweł Czado: Dziś eliminacyjny mecz piłkarskich ME '96 Polska - Izrael, Gazeta Wyborcza, 1995-04-25

W ten sposób zażywając jedną pigułkę od bólu głowy, kolejną od kaszlu, a następną na zbicie temperatury, doprowadzamy do zwielokrotnienia obecności pewnych substancji czynnych w naszym organizmie i przekroczenia maksymalnych dawek.

źródło: NKJP: (DD): KUPON nr 7, Dziennik Polski, 2006-12-07

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pigułka
pigułki
D. pigułki
pigułek
C. pigułce
pigułkom
B. pigułkę
pigułki
N. pigułką
pigułkami
Ms. pigułce
pigułkach
W. pigułko
pigułki

Składnia

bez ograniczeń + pigułka +
(od CZEGOŚ)
bez ograniczeń + pigułka +
(na COŚ)
bez ograniczeń + pigułka +
(JAKA)

2. kulka

Definicja

kulka zrobiona z miękkiej masy

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  kulka

Cytaty

Gałki, pigułki, gomółki. Dzieci lepią je z plasteliny, z ciasta solnego. Umiejętność toczenia kulek przydaje się też w kuchni.

źródło: Internet

Pamiętam, że w publikowanej za czasów mego dzieciństwa literaturze science fiction rozpowszechniła się szeroko wizja posiłku przyszłości, w postaci jednej, a najwyżej kilku kolorowych pigułek.

źródło: NKJP: Piotr Bikont: Chamburger, czyli obiad w pigułce, Gazeta Wyborcza, 1996-10-31

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pigułka
pigułki
D. pigułki
pigułek
C. pigułce
pigułkom
B. pigułkę
pigułki
N. pigułką
pigułkami
Ms. pigułce
pigułkach
W. pigułko
pigułki

Frazeologizmy

gorzka pigułka
pigułka gwałtu
pigułka po
w pigułce I
w pigułce II
Data ostatniej modyfikacji: 20.01.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj