UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rynek

Chronologizacja

1400, Bańk
1400, Bor

Pochodzenie

śr.-w.-niem. rinc / ring 'plac; plac walki’ < ‘pierścień, koło, krąg'

Ze względu na to, że Ring w niem. na terenie Czech (w przeciwieństwie do Ring w Bawarii i Saksonii) oznaczał ‘plac’, dopuszcza się możliwość czeskiego pośrednictwa w zapożyczeniu do polszczyzny.

1. starego miasta

Definicja

prostokątny plac, otoczony budynkami, dawniej stanowiący centrum handlowe i administracyjne miasta

Noty o użyciu

Jako nazwa zapisywany wielką literą, np. Rynek Główny, Stary Rynek.

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka miasto

Połączenia

  • średniowieczny, zabytkowy; krakowski, nakielski, raciborski... rynek
  • rynek miasta
  • rynek z ratuszem, rynek z zabudową z pocz. XX w. poł. XIX w....
  • rynek w Katowicach, w Krakowie...
  • lochy pod rynkiem; centrum, miasto z rynkiem
  • zwiedzić/zwiedzać rynek

Cytaty

Przedstawiciele Polonii uczestniczyli we mszy w bazylice Ofiarowania NMP w Wadowicach, zwiedzili rynek i Dom Papieża.

źródło: NKJP: (BEA): Gościnne Wadowice, Dziennik Polski, 2001-06-13

[...] kościoły umiejscawiano na wydzielonym ku temu bloku urbanistycznym, oddzielonym od rynku innym blokiem zabudowy, lub też lokalizowane były w bloku sąsiadującym z rynkiem poprzez naroże wybiegających zeń ulic.

źródło: NKJP: Mariusz Kulesza: Morfogeneza miast na obszarze Polski Środkowej w okresie przedrozbiorowym: dawne województwa łęczyckie i sieradzkie, 2001

Siadamy na ławeczkach pod fontanną w rynku.

źródło: NKJP: Elżbieta Mosingiewicz: Kadencja z bożą pomocą, Gazeta Wyborcza, 1994-05-17

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rynek
rynki
D. rynku
rynków
C. rynkowi
rynkom
B. rynek
rynki
N. rynkiem
rynkami
Ms. rynku
rynkach
W. rynku
rynki

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + rynek +
(JAKI)

2. targowisko

Definicja

pot. 
targowisko

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

Relacje znaczeniowe

synonimy:  targ, targowisko

Połączenia

  • iść na rynek
  • kupić, sprzedawać coś na rynku

Cytaty

– Jestem stałym bywalcem sopockiego targowiska. Warzywa i owoce kupione na rynku są zawsze świeże i dobre. Nic bym tu nie zmieniła. Jest czysto i ładnie. To miejsce ma swój klimat. Gdyby wybudować tu boksy, nie byłoby już tak dobrze.

źródło: NKJP: Jolanta Świerczyńska, Izabela Heidrich: W czyje ręce rynek, Dziennik Bałtycki, 2005-10-21

Na widok policjantów przekupki na Rynku uciekają, zostawiając na chodniku swój towar. Sfotografować też się nie dają, odwracają się plecami.

źródło: NKJP: Magda Brzezińska. Policja chce usunąć przekupki z Rynku, Echo Dnia, 2006-11-02

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rynek
rynki
D. rynku
rynków
C. rynkowi
rynkom
B. rynek
rynki
N. rynkiem
rynkami
Ms. rynku
rynkach
W. rynku
rynki

3. towarów i usług

Definicja

ekon. 
wyobrażona przestrzeń, w której odbywa się kupno i sprzedaż

Noty o użyciu

Wyraz używany jako składnik terminów ekonomicznych, np. rynek podstawowy, rynek równoległy, rynek producenta.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse

Połączenia

  • rynek krajowy, zagraniczny; polski, niemiecki, chiński... kapitałowy, międzybankowy, pieniężny, walutowy; czytelniczy, wydawniczy; wolny rynek
  • rynek towarów, usług; maszyn, samochodów; książek; zbytu
  • nasycić, zarzucić czymś rynek
  • rzucić, wprowadzić coś na rynek
  • ktoś ma, opanował 10, 15...% jakiegoś rynku

Cytaty

W kraju, gdzie ok. 70 procent rynku ubezpieczeń komunikacyjnych należy do PZU, wszystko jest możliwe.

źródło: NKJP: Piotr Guttma: Udany start balonika, Moto Express, 2002-01-18

Dwie wprowadzone wczoraj na rynek wydawniczy książki otwierają kolejną fazę „mitterrandomanii”, trwającej we Francji od śmierci poprzedniego prezydenta Republiki.

źródło: NKJP: Marek Rapacki: Mitterrand „z tamtej strony” chwali rozum Chiraca, Gazeta Wyborcza, 1996-04-26

Globalizacja działań i zarządzanie przedsiębiorcze powodowały, że firmy w coraz większym zakresie otwierały się na rynki międzynarodowe [...].

źródło: NKJP: Stanisława Wilmańska-Sosnowska: Zachowania polskich przedsiębiorstw handlowych w warunkach konkurencji, 1999

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rynek
rynki
D. rynku
rynków
C. rynkowi
rynkom
B. rynek
rynki
N. rynkiem
rynkami
Ms. rynku
rynkach
W. rynku
rynki

4. finansiści

Definicja

ekon.  pot. 
ogół osób zajmujących się transakcjami finansowymi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse

Połączenia

  • rynki finansowe
  • reakcja rynku

Cytaty

Wyceniony na 117 tys. zł obiekt w pierwszym przetargu nie przyciągnął niczyjej uwagi, a w drugim reakcja rynku była identyczna mimo, że cenę obniżono do 105 tys. zł.

źródło: NKJP: Sprzedane przedszkole, Gazeta Krakowska, 2003-05-05

Kryzys strefy euro zostanie przezwyciężony wtedy, gdy rynki odzyskają zaufanie do wspólnej waluty i w tym celu politycy muszą wykonać to, co do nich należy

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rynek
rynki
D. rynku
rynków
C. rynkowi
rynkom
B. rynek
rynki
N. rynkiem
rynkami
Ms. rynku
rynkach
W. rynku
rynki

Frazeologizmy

czarny rynek
niewidzialna ręka rynku
Data ostatniej modyfikacji: 14.08.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj