UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

linieć

Chronologizacja

1564, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. linieję
liniejemy
2 os. liniejesz
liniejecie
3 os. linieje
linieją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. liniałem
+(e)m liniał
liniałam
+(e)m liniała
liniałom
+(e)m liniało
linieliśmy
+(e)śmy linieli
liniałyśmy
+(e)śmy liniały
2 os. liniałeś
+(e)ś liniał
liniałaś
+(e)ś liniała
liniałoś
+(e)ś liniało
linieliście
+(e)ście linieli
liniałyście
+(e)ście liniały
3 os. liniał
liniała
liniało
linieli
liniały

bezosobnik: liniano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę liniał
będę linieć
będę liniała
będę linieć
będę liniało
będę linieć
będziemy linieli
będziemy linieć
będziemy liniały
będziemy linieć
2 os. będziesz liniał
będziesz linieć
będziesz liniała
będziesz linieć
będziesz liniało
będziesz linieć
będziecie linieli
będziecie linieć
będziecie liniały
będziecie linieć
3 os. będzie liniał
będzie linieć
będzie liniała
będzie linieć
będzie liniało
będzie linieć
będą linieli
będą linieć
będą liniały
będą linieć

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. liniejmy
2 os. liniej
liniejcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. liniałbym
bym liniał
liniałabym
bym liniała
liniałobym
bym liniało
linielibyśmy
byśmy linieli
liniałybyśmy
byśmy liniały
2 os. liniałbyś
byś liniał
liniałabyś
byś liniała
liniałobyś
byś liniało
linielibyście
byście linieli
liniałybyście
byście liniały
3 os. liniałby
by liniał
liniałaby
by liniała
liniałoby
by liniało
linieliby
by linieli
liniałyby
by liniały

bezosobnik: liniano by

bezokolicznik: linieć

imiesłów przysłówkowy współczesny: liniejąc

gerundium: linienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. linienie
linienia
D. linienia
linień
C. linieniu
linieniom
B. linienie
linienia
N. linieniem
linieniami
Ms. linieniu
linieniach
W. linienie
linienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: liniejący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. liniejący
liniejący
liniejący
liniejące
liniejąca
D. liniejącego
liniejącego
liniejącego
liniejącego
liniejącej
C. liniejącemu
liniejącemu
liniejącemu
liniejącemu
liniejącej
B. liniejącego
liniejącego
liniejący
liniejące
liniejącą
N. liniejącym
liniejącym
liniejącym
liniejącym
liniejącą
Ms. liniejącym
liniejącym
liniejącym
liniejącym
liniejącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. liniejący
liniejący
liniejące
liniejące
D. liniejących
liniejących
liniejących
liniejących
C. liniejącym
liniejącym
liniejącym
liniejącym
B. liniejących
liniejących
liniejących
liniejące
N. liniejącymi
liniejącymi
liniejącymi
liniejącymi
Ms. liniejących
liniejących
liniejących
liniejących

odpowiednik aspektowy: wylinieć

Pochodzenie

psł. *liněti, *linějǫ 'tracić siły, marnieć', 'tracić włosy, sierść, pióra'

Czasownik odprzym. od niezachowanego psł. *linъ w znaczeniu 'cienki, słaby, giętki'.

1. o zwierzęciu: tracić sierść

Definicja

o zwierzętach: tracić sierść, upierzenie, pancerz lub inne powłoki ciała, w wyniku naturalnych, okresowych procesów biologicznych, choroby lub osłabienia organizmu

Warianty

  • rzadziej lenieć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

  • okres linienia

Cytaty

W warunkach domowych wszystkie psy linieją. Oczyszczenie tapicerki z powbijanych w nią krótkich włosów psa bywa o wiele trudniejsze niż usunięcie długiej sierści czworonoga.

źródło: NKJP: Po prostu druh, Wieczór Wybrzeża, 2000-02-24

Latem koty [...] prawie całkowicie linieją – z wyjątkiem ogona.

źródło: NKJP: Anna Ładuniuk: Kocie olbrzymy, Tybuna Śląska, 2001-06-16

Od wieków, co roku, pod koniec maja, przylatywały tu łabędzie na lęg. W czerwcu ptaki liniały (zmieniały lotki), tracąc na parę tygodni zdolność latania.

źródło: NKJP: Mariusz Wilk: Wilczy notes, 2007

Nierzadko jednak zmiana pancerza kończy się bardzo niepomyślnie - szczególnie, kiedy krab jest narażony w jej okresie na szczególny stres, gdy jest on chory lub ma złe warunki, może nie przeżyć linienia. Dlatego, kiedy nowy pancerz kraba jeszcze się formuje i twardnieje, nie wolno go w ogóle dotykać [...].

źródło: NKJP: Internet

Ja miałam kiedyś świnkę morską, nawet dwie, ale nie leniały.

źródło: NKJP: Internet

2. o sierści: wypadać

Definicja

o sierści, upierzeniu, pancerzu lub innej powłoce: przestawać być częścią ciała zwierzęcia w wyniku naturalnych, okresowych procesów biologicznych, choroby lub osłabienia tegoż zwierzęcia

Warianty

  • rzadziej lenieć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Cytaty

[...] stado małp gospodarowało, łamiąc i żując łodygi ociekające lepką słodyczą, stare samce, podbiegłszy do samej drogi, obelżywie wypinały liniejące zadki.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

[...] już nie posprzątam po niej liniejących kłaków sierści, nie wyrzucę żwirku z kuwety [...].

źródło: NKJP: Internet

[...] futro liniało i traciło blask, ogon się nie podnosił, wylatywały zęby, oko mętniało, a łapy kreśliły na piachu szalenie barokowe arabeski.

źródło: NKJP: Spowiedź koteczka sezonu, Dziennik Polski, 2001-09-14

Mojemu chomikowi lenieje sierść wokół uszu.

źródło: Internet: zapytaj.onet.pl

3. o człowieku

Definicja

ekspresywnie: tracić włosy na głowie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

synonimy:  łysieć

Cytaty

Gdy mimo wszelkich wysiłków linienie postępuje, niektórzy kapitulują, godząc się z wyrokami losu. Pocieszają się przysłowiem, że „mądrej głowy włos się nie trzyma”, rozpowszechniają mity o rzekomo nadzwyczajnej męskości właścicieli łysych niczym kolano czaszek.

źródło: NKJP: Goło, niewesoło, Dzeinnik Polski, 2003-09-13

Po 1 ciąży przez rok tak liniałam, ale potem przeszło. Włosy mi się osłabiły, wyprostowały, ale łysa jeszcze nie jestem.

źródło: Internet: rodzice.pl

4. o dywanie

Definicja

tracić włókna znajdujące się na powierzchni z powodu swej złej jakości lub w efekcie zużycia

Warianty

  • rzadziej lenieć

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka meble i wystrój wnętrz

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Cytaty

[...] dywan linieje, jak odkurzę, to następnego dnia pojawiają się takie kłaczki, kępki dywanu.

źródło: Internet: forum.gazeta.pl

[...] za trwałością futer sztucznych przemawia fakt, że są łatwiejsze w czyszczeniu i nie linieją jak naturalne [...].

źródło: Internet: pearismysize.blogspot.com

Materiały wykończeniowe wydają się niezbyt dobrej jakości (tani, twardy plastik, liniejąca wykładzina podłogowa) [...].

źródło: NKJP: Max: Bratanek z rodowodem, Moto Pasje, nr 1, 2003

Niektóre dostępne na rynku dywany wiskozowe lenieją, co jest wynikiem zastosowania niskiej jakości surowców przy produkcji włókien.

źródło: Internet: dywante.pl

Data ostatniej modyfikacji: 02.10.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj