UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

łupić

Chronologizacja

1398, SStp

1. wieś

Definicja

książk.

napadać i rabować

Pochodzenie

psł. *lupiti 'usuwać, zdzierać zewnętrzną warstwę, łupinę, skórkę, skórę, korę'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:

obłupiać

Połączenia

łupić kraj, miasto, wieś
łupić bezkarnie
łupić i grabić, łupić i palić; kraść i łupić

Cytaty

Dużo pojedynczych ludzi i zbrojnych oddziałów może kręcić się po lasach, a ci będą łupić kogo popadnie i gdzie popadnie.

źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003

Rabowali napotkane wioski i miasta, łupiąc bezlitośnie co bogatszych mieszkańców.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Podczas gdy wojska litewskie łupiły ziemie ruskie pod Briańskiem, Trojnat i Dowmunt wpadli na czele spiskowców do komnat królewskich [...] i zamordowali swego niefortunnego władcę wraz z jego młodszymi synami [...].

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	łupię	łupimy
2 os.	łupisz	łupicie
3 os.	łupi	łupią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	łupiłem +(e)m łupił	łupiłam +(e)m łupiła	łupiłom +(e)m łupiło	łupiliśmy +(e)śmy łupili	łupiłyśmy +(e)śmy łupiły
2 os.	łupiłeś +(e)ś łupił	łupiłaś +(e)ś łupiła	łupiłoś +(e)ś łupiło	łupiliście +(e)ście łupili	łupiłyście +(e)ście łupiły
3 os.	łupił	łupiła	łupiło	łupili	łupiły

bezosobnik: łupiono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę łupił będę łupić	będę łupiła będę łupić	będę łupiło będę łupić	będziemy łupili będziemy łupić	będziemy łupiły będziemy łupić
2 os.	będziesz łupił będziesz łupić	będziesz łupiła będziesz łupić	będziesz łupiło będziesz łupić	będziecie łupili będziecie łupić	będziecie łupiły będziecie łupić
3 os.	będzie łupił będzie łupić	będzie łupiła będzie łupić	będzie łupiło będzie łupić	będą łupili będą łupić	będą łupiły będą łupić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		łupmy
2 os.	łup	łupcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	łupiłbym bym łupił	łupiłabym bym łupiła	łupiłobym bym łupiło	łupilibyśmy byśmy łupili	łupiłybyśmy byśmy łupiły
2 os.	łupiłbyś byś łupił	łupiłabyś byś łupiła	łupiłobyś byś łupiło	łupilibyście byście łupili	łupiłybyście byście łupiły
3 os.	łupiłby by łupił	łupiłaby by łupiła	łupiłoby by łupiło	łupiliby by łupili	łupiłyby by łupiły

bezosobnik: łupiono by

bezokolicznik: łupić

imiesłów przysłówkowy współczesny: łupiąc

gerundium: łupienie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	łupienie	łupienia
D.	łupienia	łupień
C.	łupieniu	łupieniom
B.	łupienie	łupienia
N.	łupieniem	łupieniami
Ms.	łupieniu	łupieniach
W.	łupienie	łupienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: łupiący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	łupiący	łupiący	łupiący	łupiące	łupiąca
D.	łupiącego	łupiącego	łupiącego	łupiącego	łupiącej
C.	łupiącemu	łupiącemu	łupiącemu	łupiącemu	łupiącej
B.	łupiącego	łupiącego	łupiący	łupiące	łupiącą
N.	łupiącym	łupiącym	łupiącym	łupiącym	łupiącą
Ms.	łupiącym	łupiącym	łupiącym	łupiącym	łupiącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	łupiący	łupiący	łupiące	łupiące
D.	łupiących	łupiących	łupiących	łupiących
C.	łupiącym	łupiącym	łupiącym	łupiącym
B.	łupiących	łupiących	łupiących	łupiące
N.	łupiącymi	łupiącymi	łupiącymi	łupiącymi
Ms.	łupiących	łupiących	łupiących	łupiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: łupiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	łupiony	łupiony	łupiony	łupione	łupiona
D.	łupionego	łupionego	łupionego	łupionego	łupionej
C.	łupionemu	łupionemu	łupionemu	łupionemu	łupionej
B.	łupionego	łupionego	łupiony	łupione	łupioną
N.	łupionym	łupionym	łupionym	łupionym	łupioną
Ms.	łupionym	łupionym	łupionym	łupionym	łupionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	łupieni	łupieni	łupione	łupione
D.	łupionych	łupionych	łupionych	łupionych
C.	łupionym	łupionym	łupionym	łupionym
B.	łupionych	łupionych	łupionych	łupione
N.	łupionymi	łupionymi	łupionymi	łupionymi
Ms.	łupionych	łupionych	łupionych	łupionych

odpowiednik aspektowy: złupić

Składnia

łupić

KOGO/CO

2. klienta

Definicja

pot.

osiągać korzyści finansowe, wyzyskując innych

Pochodzenie

psł. *lupiti 'usuwać, zdzierać zewnętrzną warstwę, łupinę, skórkę, skórę, korę'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

obłupiać

Połączenia

łupić klientów, obywateli
łupić podatkami
łupić bez litości
łupić bezlitośnie

Cytaty

Prostego człowieka łupią na każdym kroku, może dobrze robią, powiem, bo jak ludzie tacy głupi, że nie chcą nic zrozumieć, to widać dobrze im tak.

źródło: NKJP: Rafał A Ziemkiewicz: Żywina, 2008

[...] rządy człowieka nie szanują, łupią tylko i łupią, co miesiąc większy podatek.

źródło: NKJP: Wiesław Paweł Szymański: Niedźwiedź w katedrze, 1981

Trzy razy branża piwna dostaje w tyłek. Na tej zasadzie, że budżet państwa nie ma pieniędzy, wtedy szuka dodatkowych dochodów i te branże, które wyrabiają jakieś zyski, są łupione bardzo ostro.

źródło: NKJP: Marek Miller: Pierwszy milion, czyli chłopcy z Mielczarskiego: to było nieprawdopodobne, to piękne, to było coś, czego u nas jeszcze nie było, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	łupię	łupimy
2 os.	łupisz	łupicie
3 os.	łupi	łupią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	łupiłem +(e)m łupił	łupiłam +(e)m łupiła	łupiłom +(e)m łupiło	łupiliśmy +(e)śmy łupili	łupiłyśmy +(e)śmy łupiły
2 os.	łupiłeś +(e)ś łupił	łupiłaś +(e)ś łupiła	łupiłoś +(e)ś łupiło	łupiliście +(e)ście łupili	łupiłyście +(e)ście łupiły
3 os.	łupił	łupiła	łupiło	łupili	łupiły

bezosobnik: łupiono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę łupił będę łupić	będę łupiła będę łupić	będę łupiło będę łupić	będziemy łupili będziemy łupić	będziemy łupiły będziemy łupić
2 os.	będziesz łupił będziesz łupić	będziesz łupiła będziesz łupić	będziesz łupiło będziesz łupić	będziecie łupili będziecie łupić	będziecie łupiły będziecie łupić
3 os.	będzie łupił będzie łupić	będzie łupiła będzie łupić	będzie łupiło będzie łupić	będą łupili będą łupić	będą łupiły będą łupić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		łupmy
2 os.	łup	łupcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	łupiłbym bym łupił	łupiłabym bym łupiła	łupiłobym bym łupiło	łupilibyśmy byśmy łupili	łupiłybyśmy byśmy łupiły
2 os.	łupiłbyś byś łupił	łupiłabyś byś łupiła	łupiłobyś byś łupiło	łupilibyście byście łupili	łupiłybyście byście łupiły
3 os.	łupiłby by łupił	łupiłaby by łupiła	łupiłoby by łupiło	łupiliby by łupili	łupiłyby by łupiły

bezosobnik: łupiono by

bezokolicznik: łupić

imiesłów przysłówkowy współczesny: łupiąc

gerundium: łupienie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	łupienie	łupienia
D.	łupienia	łupień
C.	łupieniu	łupieniom
B.	łupienie	łupienia
N.	łupieniem	łupieniami
Ms.	łupieniu	łupieniach
W.	łupienie	łupienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: łupiący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	łupiący	łupiący	łupiący	łupiące	łupiąca
D.	łupiącego	łupiącego	łupiącego	łupiącego	łupiącej
C.	łupiącemu	łupiącemu	łupiącemu	łupiącemu	łupiącej
B.	łupiącego	łupiącego	łupiący	łupiące	łupiącą
N.	łupiącym	łupiącym	łupiącym	łupiącym	łupiącą
Ms.	łupiącym	łupiącym	łupiącym	łupiącym	łupiącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	łupiący	łupiący	łupiące	łupiące
D.	łupiących	łupiących	łupiących	łupiących
C.	łupiącym	łupiącym	łupiącym	łupiącym
B.	łupiących	łupiących	łupiących	łupiące
N.	łupiącymi	łupiącymi	łupiącymi	łupiącymi
Ms.	łupiących	łupiących	łupiących	łupiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: łupiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	łupiony	łupiony	łupiony	łupione	łupiona
D.	łupionego	łupionego	łupionego	łupionego	łupionej
C.	łupionemu	łupionemu	łupionemu	łupionemu	łupionej
B.	łupionego	łupionego	łupiony	łupione	łupioną
N.	łupionym	łupionym	łupionym	łupionym	łupioną
Ms.	łupionym	łupionym	łupionym	łupionym	łupionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	łupieni	łupieni	łupione	łupione
D.	łupionych	łupionych	łupionych	łupionych
C.	łupionym	łupionym	łupionym	łupionym
B.	łupionych	łupionych	łupionych	łupione
N.	łupionymi	łupionymi	łupionymi	łupionymi
Ms.	łupionych	łupionych	łupionych	łupionych

odpowiednik aspektowy: złupić

Składnia

łupić

KOGO

3. drzwiami

Definicja

pot.

robić coś energicznie i głośno

Pochodzenie

Zob. łupać

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Cytaty

Kiedy łupiąc buciorami, dziadek wkroczył do sieni, leżeliśmy cichutko jak trusie.

źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

Granatniki łupiły cierpliwie, plączący się w ciemności ludzie lokowali się byle jak.

źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1957

Zazwyczaj już przy pierwszym akcie rozlegały się ryki zawiedzionych chuliganów [...], kochana młodzież, a z nią starsi mieszczanie, wychodzili z kina, łupiąc ostentacyjnie drzwiami.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Wiatr i pył, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	łupię	łupimy
2 os.	łupisz	łupicie
3 os.	łupi	łupią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	łupiłem +(e)m łupił	łupiłam +(e)m łupiła	łupiłom +(e)m łupiło	łupiliśmy +(e)śmy łupili	łupiłyśmy +(e)śmy łupiły
2 os.	łupiłeś +(e)ś łupił	łupiłaś +(e)ś łupiła	łupiłoś +(e)ś łupiło	łupiliście +(e)ście łupili	łupiłyście +(e)ście łupiły
3 os.	łupił	łupiła	łupiło	łupili	łupiły

bezosobnik: łupiono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę łupił będę łupić	będę łupiła będę łupić	będę łupiło będę łupić	będziemy łupili będziemy łupić	będziemy łupiły będziemy łupić
2 os.	będziesz łupił będziesz łupić	będziesz łupiła będziesz łupić	będziesz łupiło będziesz łupić	będziecie łupili będziecie łupić	będziecie łupiły będziecie łupić
3 os.	będzie łupił będzie łupić	będzie łupiła będzie łupić	będzie łupiło będzie łupić	będą łupili będą łupić	będą łupiły będą łupić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		łupmy
2 os.	łup	łupcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	łupiłbym bym łupił	łupiłabym bym łupiła	łupiłobym bym łupiło	łupilibyśmy byśmy łupili	łupiłybyśmy byśmy łupiły
2 os.	łupiłbyś byś łupił	łupiłabyś byś łupiła	łupiłobyś byś łupiło	łupilibyście byście łupili	łupiłybyście byście łupiły
3 os.	łupiłby by łupił	łupiłaby by łupiła	łupiłoby by łupiło	łupiliby by łupili	łupiłyby by łupiły

bezosobnik: łupiono by

bezokolicznik: łupić

imiesłów przysłówkowy współczesny: łupiąc

gerundium: łupienie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	łupienie	łupienia
D.	łupienia	łupień
C.	łupieniu	łupieniom
B.	łupienie	łupienia
N.	łupieniem	łupieniami
Ms.	łupieniu	łupieniach
W.	łupienie	łupienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: łupiący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	łupiący	łupiący	łupiący	łupiące	łupiąca
D.	łupiącego	łupiącego	łupiącego	łupiącego	łupiącej
C.	łupiącemu	łupiącemu	łupiącemu	łupiącemu	łupiącej
B.	łupiącego	łupiącego	łupiący	łupiące	łupiącą
N.	łupiącym	łupiącym	łupiącym	łupiącym	łupiącą
Ms.	łupiącym	łupiącym	łupiącym	łupiącym	łupiącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	łupiący	łupiący	łupiące	łupiące
D.	łupiących	łupiących	łupiących	łupiących
C.	łupiącym	łupiącym	łupiącym	łupiącym
B.	łupiących	łupiących	łupiących	łupiące
N.	łupiącymi	łupiącymi	łupiącymi	łupiącymi
Ms.	łupiących	łupiących	łupiących	łupiących

Składnia

łupić

(CZYM)

Frazeologizmy

ktoś zdziera skórę z kogoś
ktoś łupi ze skóry kogoś
ktoś łupi skórę komuś
ktoś zdziera skórę z kogoś
ktoś łupi ze skóry kogoś
ktoś łupi skórę komuś

Data ostatniej modyfikacji: 12.06.2017