Chronologizacja
Pochodzenie
płn. psł. *babrati 'brudzić, paćkać'
Czasownik pochodzenia dźwiękonaśladowczego.
1. palce
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
Cytaty
[...] ten, który kupi taniej, dostanie dobry górski ser, np. gołkę, z krowiego mleka. Ale sztandar musi być czysty. Nie można go babrać. źródło: NKJP: (RAV): Oscypek to góralski sztandar, Dziennik Polski, 2008-02-23 |
|
Chrzty obozowe to najczęściej babranie delikwenta w błocie, karmienie musztardą wymieszaną z dżemem i cytryną, chłostanie gałązkami, wpuszczanie żaby za koszulkę itd. źródło: NKJP: hm. Anna Poraj: kto pyta..., Czuwaj, 2007-07 |
|
Sporo tu działa, walczy z administracją i widać efekty – przyznaje młody mężczyzna. – A babranie mu okien to już przesada – dodaje. źródło: NKJP: Marek Mamoń: Obrzucony błotem, Trybuna Śląska, 2002-04-05 |
|
Lewą dłoń trzymasz za plecami, prawą wsuwasz tajemniczo za połę szlafroka, na wysokości serca. Pomny Austerlitz, rzucasz żonie, która oniemiała siedzi, babrząc palce w uszkach do barszczu: - Proszę! źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
babrzę rzadziej babram |
babrzemy rzadziej babramy |
|||
2 os. |
babrzesz rzadziej babrasz |
babrzecie rzadziej babracie |
|||
3 os. |
babrze rzadziej babra |
babrzą rzadziej babrają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
babrałem +(e)m babrał |
babrałam +(e)m babrała |
babrałom +(e)m babrało |
babraliśmy +(e)śmy babrali |
babrałyśmy +(e)śmy babrały |
2 os. |
babrałeś +(e)ś babrał |
babrałaś +(e)ś babrała |
babrałoś +(e)ś babrało |
babraliście +(e)ście babrali |
babrałyście +(e)ście babrały |
3 os. |
babrał |
babrała |
babrało |
babrali |
babrały |
bezosobnik: babrano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę babrał będę babrać |
będę babrała będę babrać |
będę babrało będę babrać |
będziemy babrali będziemy babrać |
będziemy babrały będziemy babrać |
2 os. |
będziesz babrał będziesz babrać |
będziesz babrała będziesz babrać |
będziesz babrało będziesz babrać |
będziecie babrali będziecie babrać |
będziecie babrały będziecie babrać |
3 os. |
będzie babrał będzie babrać |
będzie babrała będzie babrać |
będzie babrało będzie babrać |
będą babrali będą babrać |
będą babrały będą babrać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
babrajmy babrzmy |
|
2 os. |
babraj babrz |
babrajcie babrzcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
babrałbym bym babrał |
babrałabym bym babrała |
babrałobym bym babrało |
babralibyśmy byśmy babrali |
babrałybyśmy byśmy babrały |
2 os. |
babrałbyś byś babrał |
babrałabyś byś babrała |
babrałobyś byś babrało |
babralibyście byście babrali |
babrałybyście byście babrały |
3 os. |
babrałby by babrał |
babrałaby by babrała |
babrałoby by babrało |
babraliby by babrali |
babrałyby by babrały |
bezosobnik: babrano by
bezokolicznik: babrać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
babrając
babrząc
gerundium: babranie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | babranie |
babrania |
D. | babrania |
babrań |
C. | babraniu |
babraniom |
B. | babranie |
babrania |
N. | babraniem |
babraniami |
Ms. | babraniu |
babraniach |
W. | babranie |
babrania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: babrający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | babrający babrzący |
babrający babrzący |
babrający babrzący |
babrające babrzące |
babrająca babrząca |
D. | babrającego babrzącego |
babrającego babrzącego |
babrającego babrzącego |
babrającego babrzącego |
babrającej babrzącej |
C. | babrającemu babrzącemu |
babrającemu babrzącemu |
babrającemu babrzącemu |
babrającemu babrzącemu |
babrającej babrzącej |
B. | babrającego babrzącego |
babrającego babrzącego |
babrający babrzący |
babrające babrzące |
babrającą babrzącą |
N. | babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającą babrzącą |
Ms. | babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającej babrzącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | babrający babrzący |
babrający babrzący |
babrające babrzące |
babrające babrzące |
D. | babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrających babrzących |
C. | babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
B. | babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrające babrzące |
N. | babrającymi babrzącymi |
babrającymi babrzącymi |
babrającymi babrzącymi |
babrającymi babrzącymi |
Ms. | babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrających babrzących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: babrany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | babrany |
babrany |
babrany |
babrane |
babrana |
D. | babranego |
babranego |
babranego |
babranego |
babranej |
C. | babranemu |
babranemu |
babranemu |
babranemu |
babranej |
B. | babranego |
babranego |
babrany |
babrane |
babraną |
N. | babranym |
babranym |
babranym |
babranym |
babraną |
Ms. | babranym |
babranym |
babranym |
babranym |
babranej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | babrani |
babrani |
babrane |
babrane |
D. | babranych |
babranych |
babranych |
babranych |
C. | babranym |
babranym |
babranym |
babranym |
B. | babranych |
babranych |
babranych |
babrane |
N. | babranymi |
babranymi |
babranymi |
babranymi |
Ms. | babranych |
babranych |
babranych |
babranych |
Składnia
+ | babrać | + |
KOGO/CO +
CZYM
|
|
+ | babrać | + |
KOGO/CO +
(w CZYM)
|
2. w pogorzeliskach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | grzebać |
Cytaty
[...] prokurator chciał określić granicę między dwoma światami: z jednej strony niezłomni funkcjonariusze prawa, tropiący bandytów z narażeniem życia bandytów i przestępców, a z drugiej babrzący w pogorzeliskach policjanci, połączeni nieformalnymi powiązaniami z półświatkiem. źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Nie ma takiego miasta, 2010 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
babrzę rzadziej babram |
babrzemy rzadziej babramy |
|||
2 os. |
babrzesz rzadziej babrasz |
babrzecie rzadziej babracie |
|||
3 os. |
babrze rzadziej babra |
babrzą rzadziej babrają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
babrałem +(e)m babrał |
babrałam +(e)m babrała |
babrałom +(e)m babrało |
babraliśmy +(e)śmy babrali |
babrałyśmy +(e)śmy babrały |
2 os. |
babrałeś +(e)ś babrał |
babrałaś +(e)ś babrała |
babrałoś +(e)ś babrało |
babraliście +(e)ście babrali |
babrałyście +(e)ście babrały |
3 os. |
babrał |
babrała |
babrało |
babrali |
babrały |
bezosobnik: babrano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę babrał będę babrać |
będę babrała będę babrać |
będę babrało będę babrać |
będziemy babrali będziemy babrać |
będziemy babrały będziemy babrać |
2 os. |
będziesz babrał będziesz babrać |
będziesz babrała będziesz babrać |
będziesz babrało będziesz babrać |
będziecie babrali będziecie babrać |
będziecie babrały będziecie babrać |
3 os. |
będzie babrał będzie babrać |
będzie babrała będzie babrać |
będzie babrało będzie babrać |
będą babrali będą babrać |
będą babrały będą babrać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
babrajmy babrzmy |
|
2 os. |
babraj babrz |
babrajcie babrzcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
babrałbym bym babrał |
babrałabym bym babrała |
babrałobym bym babrało |
babralibyśmy byśmy babrali |
babrałybyśmy byśmy babrały |
2 os. |
babrałbyś byś babrał |
babrałabyś byś babrała |
babrałobyś byś babrało |
babralibyście byście babrali |
babrałybyście byście babrały |
3 os. |
babrałby by babrał |
babrałaby by babrała |
babrałoby by babrało |
babraliby by babrali |
babrałyby by babrały |
bezosobnik: babrano by
bezokolicznik: babrać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
babrając
babrząc
gerundium: babranie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | babranie |
babrania |
D. | babrania |
babrań |
C. | babraniu |
babraniom |
B. | babranie |
babrania |
N. | babraniem |
babraniami |
Ms. | babraniu |
babraniach |
W. | babranie |
babrania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: babrający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | babrający babrzący |
babrający babrzący |
babrający babrzący |
babrające babrzące |
babrająca babrząca |
D. | babrającego babrzącego |
babrającego babrzącego |
babrającego babrzącego |
babrającego babrzącego |
babrającej babrzącej |
C. | babrającemu babrzącemu |
babrającemu babrzącemu |
babrającemu babrzącemu |
babrającemu babrzącemu |
babrającej babrzącej |
B. | babrającego babrzącego |
babrającego babrzącego |
babrający babrzący |
babrające babrzące |
babrającą babrzącą |
N. | babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającą babrzącą |
Ms. | babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającej babrzącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | babrający babrzący |
babrający babrzący |
babrające babrzące |
babrające babrzące |
D. | babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrających babrzących |
C. | babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
B. | babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrające babrzące |
N. | babrającymi babrzącymi |
babrającymi babrzącymi |
babrającymi babrzącymi |
babrającymi babrzącymi |
Ms. | babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrających babrzących |
Składnia
+ | babrać | + |
CZYM +
(w CZYM)
|
3. robotę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Cytaty
Zdaniem byłego redaktora naczelnego „Naszych Stron” te słowa oznaczają człowieka, który babra - źle wykonuje pracę, jest przy tym zziajany [...] źródło: NKJP: Zawarli ugodę, Dziennik Polski, 2002-09-26 |
|
- Ale nie na długo, bo nabiorą rutyny i zaczną babrać robotę. Idea, o której tu wspomniałem, nie jest nowatorska. Niejaki Mao Tse Tung w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku przećwiczył w ten sposób swój wierny, chiński naród podczas tak zwanej „rewolucji kulturalne źródło: Internet: roztocze.net/palacem-go/2010/ |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
babrzę rzadziej babram |
babrzemy rzadziej babramy |
|||
2 os. |
babrzesz rzadziej babrasz |
babrzecie rzadziej babracie |
|||
3 os. |
babrze rzadziej babra |
babrzą rzadziej babrają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
babrałem +(e)m babrał |
babrałam +(e)m babrała |
babrałom +(e)m babrało |
babraliśmy +(e)śmy babrali |
babrałyśmy +(e)śmy babrały |
2 os. |
babrałeś +(e)ś babrał |
babrałaś +(e)ś babrała |
babrałoś +(e)ś babrało |
babraliście +(e)ście babrali |
babrałyście +(e)ście babrały |
3 os. |
babrał |
babrała |
babrało |
babrali |
babrały |
bezosobnik: babrano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę babrał będę babrać |
będę babrała będę babrać |
będę babrało będę babrać |
będziemy babrali będziemy babrać |
będziemy babrały będziemy babrać |
2 os. |
będziesz babrał będziesz babrać |
będziesz babrała będziesz babrać |
będziesz babrało będziesz babrać |
będziecie babrali będziecie babrać |
będziecie babrały będziecie babrać |
3 os. |
będzie babrał będzie babrać |
będzie babrała będzie babrać |
będzie babrało będzie babrać |
będą babrali będą babrać |
będą babrały będą babrać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
babrajmy babrzmy |
|
2 os. |
babraj babrz |
babrajcie babrzcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
babrałbym bym babrał |
babrałabym bym babrała |
babrałobym bym babrało |
babralibyśmy byśmy babrali |
babrałybyśmy byśmy babrały |
2 os. |
babrałbyś byś babrał |
babrałabyś byś babrała |
babrałobyś byś babrało |
babralibyście byście babrali |
babrałybyście byście babrały |
3 os. |
babrałby by babrał |
babrałaby by babrała |
babrałoby by babrało |
babraliby by babrali |
babrałyby by babrały |
bezosobnik: babrano by
bezokolicznik: babrać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
babrając
babrząc
gerundium: babranie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | babranie |
babrania |
D. | babrania |
babrań |
C. | babraniu |
babraniom |
B. | babranie |
babrania |
N. | babraniem |
babraniami |
Ms. | babraniu |
babraniach |
W. | babranie |
babrania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: babrający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | babrający babrzący |
babrający babrzący |
babrający babrzący |
babrające babrzące |
babrająca babrząca |
D. | babrającego babrzącego |
babrającego babrzącego |
babrającego babrzącego |
babrającego babrzącego |
babrającej babrzącej |
C. | babrającemu babrzącemu |
babrającemu babrzącemu |
babrającemu babrzącemu |
babrającemu babrzącemu |
babrającej babrzącej |
B. | babrającego babrzącego |
babrającego babrzącego |
babrający babrzący |
babrające babrzące |
babrającą babrzącą |
N. | babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającą babrzącą |
Ms. | babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającej babrzącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | babrający babrzący |
babrający babrzący |
babrające babrzące |
babrające babrzące |
D. | babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrających babrzących |
C. | babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
babrającym babrzącym |
B. | babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrające babrzące |
N. | babrającymi babrzącymi |
babrającymi babrzącymi |
babrającymi babrzącymi |
babrającymi babrzącymi |
Ms. | babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrających babrzących |
babrających babrzących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: babrany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | babrany |
babrany |
babrany |
babrane |
babrana |
D. | babranego |
babranego |
babranego |
babranego |
babranej |
C. | babranemu |
babranemu |
babranemu |
babranemu |
babranej |
B. | babranego |
babranego |
babrany |
babrane |
babraną |
N. | babranym |
babranym |
babranym |
babranym |
babraną |
Ms. | babranym |
babranym |
babranym |
babranym |
babranej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | babrani |
babrani |
babrane |
babrane |
D. | babranych |
babranych |
babranych |
babranych |
C. | babranym |
babranym |
babranym |
babranym |
B. | babranych |
babranych |
babranych |
babrane |
N. | babranymi |
babranymi |
babranymi |
babranymi |
Ms. | babranych |
babranych |
babranych |
babranych |
odpowiednik aspektowy: zbabrać
Składnia
+ | babrać | + |
CO
|