UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nadwerężyć się

nadwyrężyć się

Chronologizacja

1681, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nadwerężę się
nadwerężymy się
2 os. nadwerężysz się
nadwerężycie się
3 os. nadweręży się
nadwerężą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nadwerężyłem się
+(e)m się nadwerężył
nadwerężyłam się
+(e)m się nadwerężyła
nadwerężyłom się
+(e)m się nadwerężyło
nadwerężyliśmy się
+(e)śmy się nadwerężyli
nadwerężyłyśmy się
+(e)śmy się nadwerężyły
2 os. nadwerężyłeś się
+(e)ś się nadwerężył
nadwerężyłaś się
+(e)ś się nadwerężyła
nadwerężyłoś się
+(e)ś się nadwerężyło
nadwerężyliście się
+(e)ście się nadwerężyli
nadwerężyłyście się
+(e)ście się nadwerężyły
3 os. nadwerężył się
nadwerężyła się
nadwerężyło się
nadwerężyli się
nadwerężyły się

bezosobnik: nadwerężono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nadwerężmy się
2 os. nadweręż się
nadwerężcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nadwerężyłbym się
bym się nadwerężył
nadwerężyłabym się
bym się nadwerężyła
nadwerężyłobym się
bym się nadwerężyło
nadwerężylibyśmy się
byśmy się nadwerężyli
nadwerężyłybyśmy się
byśmy się nadwerężyły
2 os. nadwerężyłbyś się
byś się nadwerężył
nadwerężyłabyś się
byś się nadwerężyła
nadwerężyłobyś się
byś się nadwerężyło
nadwerężylibyście się
byście się nadwerężyli
nadwerężyłybyście się
byście się nadwerężyły
3 os. nadwerężyłby się
by się nadwerężył
nadwerężyłaby się
by się nadwerężyła
nadwerężyłoby się
by się nadwerężyło
nadwerężyliby się
by się nadwerężyli
nadwerężyłyby się
by się nadwerężyły

bezosobnik: nadwerężono by się

bezokolicznik: nadwerężyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nadwerężywszy się

gerundium: nadwerężenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nadwerężenie się
nadwerężenia się
D. nadwerężenia się
nadwerężeń się
C. nadwerężeniu się
nadwerężeniom się
B. nadwerężenie się
nadwerężenia się
N. nadwerężeniem się
nadwerężeniami się
Ms. nadwerężeniu się
nadwerężeniach się
W. nadwerężenie się
nadwerężenia się

odpowiednik aspektowy: nadwerężać się

Pochodzenie

Zob. nadwyrężyć

1. o człowieku

Definicja

książk. 
nadmiernie wysilić się, powodując osłabienie lub uszkodzenie jakiejś części ciała

Warianty

  • nadwyrężyć się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Cytaty

Chory? No, coś podobnego! Czyli nadwerężył się, bo okazał za dużo męstwa w schronie przeciwlotniczym.

źródło: Lothar-Günther Buchheim: Twierdza. Przez piekło do Brestu, 2010 (books.google.pl)

[...] nie tak znowu słodko jeździć w trakcie upałów: z czterech małych okienek dwa są zabite na głucho, dach jest rozpalony; a eskorta musiałaby się bardzo nadwerężyć, chcąc nosić wodę dla tysiąca ludzi [...].

źródło: NKJP: Aleksander Sołżenicyn: ARCHIPELAG GUŁag. Tom 1, 1977

Skończyłem 39, staram się dawkować sobie obciążenia, aby nie za bardzo się nadwyrężyć.

źródło: NKJP: (ŻUK): Oby też tak szło w lidze!, Gazeta Krakowska, 2007-02-22

2. o kręgosłupie

Definicja

książk. 
stać się osłabionym lub uszkodzonym w wyniku nadmiernego wysiłku lub długiego albo intensywnego użytkowania

Warianty

  • nadwyrężyć się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Cytaty

Pracował dniem i nocą, gdy nareszcie wzrok jego, raz z podeszłego wieku, a potem z bezsenności, znacznie się nadwerężył.

źródło: NKJP: Internet

To kawał komina, który stoi dumnie na tle miasta [...]. Przez 30 lat eksploatacji trochę się nadwerężył, więc postanowiono go wyremontować.

źródło: NKJP: Olgerd Dziechciarz: Olkusz dla zaawansowanych, czyli… kominy i protesty, Gazeta Krakowska, 2007-08-24

Sigmuntowi nadwyrężył się kręgosłup.

źródło: NKJP: Internet

Data ostatniej modyfikacji: 03.08.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj