Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | krnąbrny |
krnąbrny |
krnąbrny |
krnąbrne |
krnąbrna |
D. | krnąbrnego |
krnąbrnego |
krnąbrnego |
krnąbrnego |
krnąbrnej |
C. | krnąbrnemu |
krnąbrnemu |
krnąbrnemu |
krnąbrnemu |
krnąbrnej |
B. | krnąbrnego |
krnąbrnego |
krnąbrny |
krnąbrne |
krnąbrną |
N. | krnąbrnym |
krnąbrnym |
krnąbrnym |
krnąbrnym |
krnąbrną |
Ms. | krnąbrnym |
krnąbrnym |
krnąbrnym |
krnąbrnym |
krnąbrnej |
W. | krnąbrny |
krnąbrny |
krnąbrny |
krnąbrne |
krnąbrna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | krnąbrni |
krnąbrni |
krnąbrne |
krnąbrne |
D. | krnąbrnych |
krnąbrnych |
krnąbrnych |
krnąbrnych |
C. | krnąbrnym |
krnąbrnym |
krnąbrnym |
krnąbrnym |
B. | krnąbrnych |
krnąbrnych |
krnąbrnych |
krnąbrne |
N. | krnąbrnymi |
krnąbrnymi |
krnąbrnymi |
krnąbrnymi |
Ms. | krnąbrnych |
krnąbrnych |
krnąbrnych |
krnąbrnych |
W. | krnąbrni |
krnąbrni |
krnąbrne |
krnąbrne |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | krnąbrniejszy |
krnąbrniejszy |
krnąbrniejszy |
krnąbrniejsze |
krnąbrniejsza |
D. | krnąbrniejszego |
krnąbrniejszego |
krnąbrniejszego |
krnąbrniejszego |
krnąbrniejszej |
C. | krnąbrniejszemu |
krnąbrniejszemu |
krnąbrniejszemu |
krnąbrniejszemu |
krnąbrniejszej |
B. | krnąbrniejszego |
krnąbrniejszego |
krnąbrniejszy |
krnąbrniejsze |
krnąbrniejszą |
N. | krnąbrniejszym |
krnąbrniejszym |
krnąbrniejszym |
krnąbrniejszym |
krnąbrniejszą |
Ms. | krnąbrniejszym |
krnąbrniejszym |
krnąbrniejszym |
krnąbrniejszym |
krnąbrniejszej |
W. | krnąbrniejszy |
krnąbrniejszy |
krnąbrniejszy |
krnąbrniejsze |
krnąbrniejsza |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | krnąbrniejsi |
krnąbrniejsi |
krnąbrniejsze |
krnąbrniejsze |
D. | krnąbrniejszych |
krnąbrniejszych |
krnąbrniejszych |
krnąbrniejszych |
C. | krnąbrniejszym |
krnąbrniejszym |
krnąbrniejszym |
krnąbrniejszym |
B. | krnąbrniejszych |
krnąbrniejszych |
krnąbrniejszych |
krnąbrniejsze |
N. | krnąbrniejszymi |
krnąbrniejszymi |
krnąbrniejszymi |
krnąbrniejszymi |
Ms. | krnąbrniejszych |
krnąbrniejszych |
krnąbrniejszych |
krnąbrniejszych |
W. | krnąbrniejsi |
krnąbrniejsi |
krnąbrniejsze |
krnąbrniejsze |
Pochodzenie
może śr.-w.-niem. krumber, krump / kromp / krumb 'krzywy; niesprawiedliwy, nieprawy, niesłuszny, nieuczciwy, zły, przewrotny'
1.a uczeń
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Połączenia
- krnąbrny brat, chłopak, gość, ksiądz, młodzieniec, podwładny, radny, syn, uczeń; krnąbrna córka; krnąbrne dziecko; krnąbrne dzieci, studenci
- krnąbrny i leniwy, krnąbrny i nieposłuszny, krnąbrny i niezależny, krnąbrny i uparty, krnąbrny i zbuntowany
- bardzo, wyjątkowo krnąbrny
Cytaty
Wszystko zaczęło się chyba od domu rodzinnego, w którym surowy ojciec paskiem i ciężką pięścią chciał zmusić krnąbrną córkę do posłuszeństwa. Skutek był wręcz przeciwny, tyle że Ela z coraz większym lękiem powracała pod „opiekuńcze skrzydła” tatusia. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
|
Już na początku XVII wieku w Stanach Zjednoczonych pojawił się niesamowity akt prawny, akt przeciwko krnąbrnemu dziecku. Dokument ten dawał ojcu dziecka prawo do zabicia go wtedy, kiedy było nieposłuszne, kiedy nie spełniało woli rodziców. źródło: NKJP: Sprawozdanie z 21. posiedzenia Senatu RP w dniu 17 lipca 2002 r. |
|
[...] raz za brak logicznego myślenia, kiedy indziej za nadmiar - systematyczny kierownik karcił wyłącznie krnąbrnych indywidualistów. Kazał im kłaść się na taborecie siedzeniem do góry i przed frontem całej klasy lał miarowo gumowym sznurem od żelazka. źródło: NKJP: Adam Wiśniewski-Snerg: Dzikus, 1998 |
|
Gdy zakazał śpiewać w kościele pieśni „Boże chroń cara” zaborcze władze uznały, że tego już za wiele i zażądały od biskupa ukarania krnąbrnego księdza. źródło: NKJP: Opowieści świąteczne, Dziennik Polski, 1999-12-27 |
|
[...] ojciec dość szybko skonstatował, że jeśli chce, żeby było między nimi dobrze, musi opanować niełatwą sztukę jednostronnych kompromisów i wyrzec się własnego zdania. Był krnąbrnym uczniem, ale w końcu się poddał. źródło: NKJP: Hanna Samson: Miłość reaktywacja, 2004 |
1.b charakter
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Połączenia
- krnąbrny gest; krnąbrna mina; krnąbrne zachowanie
Cytaty
Stało się coś? Coś złego?... Na miłość boską przecież ja muszę wiedzieć! Ula nie przyznaje tego prawa swojemu ojcu. Odchyla głowę w bok krnąbrnym gestem oporu, stoi przed nim sztywno, jakby była z drewna. źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961 |
|
dlaczego zaatakowałaś starszą koleżankę, nazywając ją, cytuję... [...] ...„wredną świnią”, i czemu ją popchnęłaś i ugryzłaś? Coś pominęłam? Dziewczynka wzruszyła ramionami i z krnąbrną miną skierowała wzrok w okno. - Nie omieszkam powiadomić twoich rodziców o tym skandalicznym zachowaniu. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Róża Selerbergu, 2006 |
|
[...] procedura karna przewiduje wypadek krnąbrnego zachowania oskarżonego. Odpowiedź nie na temat oznacza tyle, że podsądny nie przyznaje się. źródło: NKJP: Marek Ostrowski: All rise, sąd idzie, Polityka, 2001-07-14 |