UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dalej I

II III

przysłówek

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: przysłówek

Pochodzenie

psł. *daľьjь

Zob. daleki

1. a on mówił dalej

Definicja

tak, że coś, co trwało dotychczas, nie przestaje trwać

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nadal

Połączenia

  • czytać, mówić, myśleć, pisać, słuchać dalej
  • żyć dalej

Cytaty

Muzyka urwała się raptem, lecz oni kołysali się dalej, jakby dźwięki nie były im potrzebne.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1995

Mock uśmiechnął się na myśl o swoim bratanku i nasłuchiwał dalej.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

Trudno, będziemy szukać dalej.

źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996

Wziąłem śrubokręt, przekręcam, dokręcam, ale dalej nic.

źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004

To wszystko tworzyło ogromną psychiczną presję. Także dla żony... [...] Ale robiłem dalej swoje.

źródło: NKJP: Wojciech Pięciak: Dzięki Panu przezwyciężyłem nienawiść w moim sercu, Gazeta Wyborcza, 1998-10-23

2. dalej potoczyło się błyskawicznie

Definicja

w czasie, który nastąpił po tym, o czym była mowa

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  potem, później I
antonimy:  przedtem, wcześniej I

Połączenia

  • i co dalej?
  • coś było, nastąpiło dalej

Cytaty

Wszedłem na drugie albo trzecie piętro, zapukałem. I co było dalej, jak myślisz?

źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004

Zatrzymał się, niepewny, co robić dalej.

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998

- Może pan być o Joasię spokojny - rzekła. - Wszystkiego dopilnuję.
- To do mnie już nie należy - rzekł mężczyzna. - Co dalej z tą małą, to nie wiem. Ja swoje zrobiłem...

źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1986

Nie wiedział, jak się to dalej potoczy.

źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995

W Krakowie został konferansjerem. A dalej było zgodnie z planem, czyli bez planu.

źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Kisielewscy: Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006

3. a one dalej w tany

Definicja

tak, że coś zaczęło się nagle i gwałtownie

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • dalej w śmiech, w płacz, w tany

Cytaty

Idę do niej do łóżka, a ona mówi mi, że ją oba kolana bolą i dalej w płacz.

źródło: NKJP: Internet

A na kacu, gdy głowa boli, to i o łzy łatwiej nam będzie - zadecydował weselny starosta i dalej w tany!

źródło: NKJP: Marcin Kasprzyk: Wódka na stołach, wuj zmarł nie w porę, Dziennik Zachodni, 2009-09-22

Ale kiedy już odbierałam malucha z kolan pani sędziny tatuującej, żadnego płaczu nie było, a po włożeniu do kojca u każdego ogonek poszedł momentalnie w górę i... dalej dokazywać z rodzeństwem!

źródło: NKJP: Internet

Mniszchowi nowy Zmyślacz był na rękę, dalej więc rozgłaszać, że to Dymitr cudownie ocalony.

źródło: NKJP: Marcin Pielesz: Skutki niewłaściwej diety, Esensja, 2009-05-11

Składnia

Cz: bezokolicznik
Fprzyim: w + Rz. - nazwa działania
+ dalej + bez ograniczeń
Data ostatniej modyfikacji: 24.11.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj