UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nijak II

I

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. nijaki

1. nijak nie umieli mu pomóc

Definicja

o tym, o czym mowa, w żadnym stopniu nie można tego orzec

Noty o użyciu

Zwykle z czasownikiem zanegowanym.

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wcale
(quasi)synonimy:  ani trochę, nic III, w ogóle

Cytaty

Rozprawę odwołano, a do sędziego lekarzy aż z Warszawy i Krakowa sprowadzano, ale nijak mu pomóc nie umieli.

źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Otóż wydaje mi się, że mamy tu do czynienia z trwającą wciąż „trzecią zdradą klerków”, polegającą na tym, iż to, co było dla elity dość oczywiste, nijak nie przenosiło się poza jej krąg.

źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995

Jemu także należy zawdzięczać to, że pałacowy dziedziniec, poza częścią porosłą trawą, pokryty jest brukiem, a nie jak to bywa w innych rezydencjach, bez wątpienia wygodnym, ale nijak nie pasującym do starej architektury, asfaltem.

źródło: NKJP: Maria Irena Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Krzysztof Wesołowski: Znane i nieznane. Rezydencje, ludzie, wydarzenia, 2001

Zrozumieć można tylko swoje, cudze da się najwyżej obejrzeć. Cudze obchodzi się z zewnątrz i nijak się dostać do środka.

źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1946

Na wyspie siedzą wszawi Indianie i tak diabelnie się bronią, że nijak do nich podejść.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Wyspa Robinsona, 1954

Odmiana

część mowy: operator metapredykatywny

podklasa: operator gradacji

Składnia

nijak _
szyk: stały: antepozycja

2. - Jak herbata? - Nijak.

Definicja

nadawca nie chce rozmawiać na temat zaczęty przez rozmówcę i w ten sposób kończy rozmowę

Noty o użyciu

Jako odpowiedź na pytanie urywająca dialog. Nie dopuszcza uzupełnień.

Cytaty

– I jak herbata? – zapytał, kiedy zupełnie zabrakło mu pomysłu na podtrzymanie rozmowy.
– Nijak.

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008

- Aha, Geralt, zapomniałem spytać, jak tam z Yennefer?
- Nijak.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

- Jak śledztwo?
- Nijak.

źródło: NKJP: Andrzej Kwietniewski: Blondynka z miasta Łodzi, 2008

Odmiana

część mowy: komentarz metatekstowy

podklasa: dopowiedzenie

Składnia

Nijak.
Tylko jako odpowiedź na pytanie Jak...?
szyk: zewnętrzny: stały: postpozycja

3. - Jak to zrobiłeś? - Nijak. Nie zrobiłem.

Definicja

o tym, o czym mowa, nie można nic powiedzieć, ponieważ do tego nie doszło

Noty o użyciu

Jako odpowiedź na pytanie. Konieczne uzupełnienie.

Cytaty

- Jak mu wytłumaczyłeś?
- Nijak - wzruszyłem ramionami. - Spałem, kiedy wychodził. Rozmowa pewno będzie, gdy przyjdzie na obiad o trzeciej.

źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972

- No a jak tam idzie pisanie?
- Nijak. Nie mam natchnienia.

źródło: NKJP: Wojciech Kuczok: Senność, 2009

Pracujący w nim palacz c.o. zapomniał dolać wody do kotła. Spalił go. ZOZ poniósł milionowe koszty naprawy. Jak ukarano palacza? Nijak! Komisja orzekła, że ponieważ pracował przez dwie zmiany bez przerwy, miał prawo być zmęczony i zapomnieć.

źródło: NKJP: Adam Strączek: Wyznanie lekarza-łapownika, 1995

Jak możliwości poduszkowca zostały wykorzystane? Nijak. W całej Polsce tylko jedna jednostka straży pożarnej (Nysa), jedna policji (Warszawa) i jedna WOPR (Okartów) dysponują takimi pojazdami.

źródło: NKJP: Marcin Gąsiorowski: Latająca łódź, Gazeta Wrocławska, 2002-09-07

Odmiana

część mowy: komentarz metatekstowy

podklasa: dopowiedzenie

Składnia

Nijak.
Tylko jako odpowiedź na pytanie Jak...?
Konieczne dopowiedzenie
szyk: zewnętrzny: stały: postpozycja
Data ostatniej modyfikacji: 09.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj