UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

miotła

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp
Inne znaczenie: 'wiązka gałązek służąca do wymierzania chłosty'.

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. miotła
 miotły
D. miotły
 mioteł
C. miotle
 miotłom
B. miotłę
 miotły
N. miotłą
 miotłami
Ms. miotle
 miotłach
W. miotło
 miotły

Pochodzenie

psł. *metъla

Forma prasłowiańska jest nazwą narzędzia od psł. *mesti 'rzucać, ciskać; wiać, rozwiewać; zgarniać, zmiatać' z przyrostkiem *-ъla

1. do zamiatania

Definicja

rzecz zrobiona ze związanych razem rózg, witek, piór przymocowanych do trzonka, służąca do zamiatania lub czyszczenia czegoś;

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  narzędzie

Połączenia

  • brzozowa miotła
  • miotła z brzozy
  • grabie i miotła, łopata i miotła, szufelka i miotła; koszyki i miotły
  • trzonek miotły
  • trzonek do miotły; kij, trzonek od miotły
  • człowiek z miotłą
  • robić, zrobić miotłę
  • machać, zamiatać miotłą
  • chwycić/chwytać za miotłę
  • za pomocą miotły

Cytaty

Brzozowa miotła nadaje się do zamiatania podwórka. Jest niezastąpiona jesienią, kiedy przed domem nazbiera się pełno liści.

źródło: NKJP: Magda Dittmer: Nie każdy potrafi, Dziennik Bałtycki, 2000-04-26

Na parterze mieszkał woźny [...].. Oprócz dzwonka atrybutem jego władzy szkolnej była długa miotła z witek brzozowych, dzięki której — ale też jego pracowitości — w szkole i wokół budynku było zawsze czysto.

źródło: NKJP: Grażyna Siess: Świat, którego już nie ma, Dziennik Zachodni, 2006-01-28

Miotły z brzozy zostały dzisiaj wyparte przez chińskie, plastikowe podróbki.

źródło: NKJP: (SLOW): Miotły na ozdobę…, Gazeta Krakowska, 2006-06-24

Teraz doszło do takiego paradoksu, że [...] rolnik, który dorabia sobie, na przykład wyrabiając i sprzedając miotły brzozowe, musi być ubezpieczony w ZUS-ie.

źródło: NKJP: Mirosław Kowalski: ZUS zbyt drogi, Gazeta Krakowska, 2004-10-13

Kobieta bierze miotłę i podmiata rozsypane resztki.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wióry, 1980

Składnia

bez ograniczeń + miotła +
(z CZEGO)

2. coś podobnego

Definicja

coś, co wyglądem przypomina miotłę - narzędzie do zamiatania

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Cytaty

Przymykał oczy, widział kładące się w ciepłym podmuchu zeschnięte trawy, czerwone kamieniste wzgórza, nadmiar słońca, siekło miotłami płomieni.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Olchy czerwieniły się soczyście spod kory, brzozy, cienkie jak w tundrze, wydawały się przy nich dziwnie suche, wisząc miotłami guzowatych, długich gałązek.

źródło: NKJP: Zygmunt Haupt Baskijski diabel: opowiadania i reportaże, 2007

3. uprawnienia

Definicja

środ. 
uprawnienia administratora do zarządzania portalem internetowym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość Internet

Cytaty

Moje dotychczasowe ukierunkowanie na bycie administratorem nie było aż tak jednoznaczne. [...] W razie otrzymania miotły, oczywiście, zapoznam się z narzędziami.

źródło: NKJP: Internet

Wraz z uzyskaniem miotły niektórzy administratorzy stają się bardzo drażliwi, ważni i zamiast chronić przed wandalami użytkowników, dbają głównie o samoochronę

źródło: NKJP: Internet

Serdecznie gratuluję miotły i działaj na korzyść społeczności, przydasz się nam. Działając jako administrator pl.Wikipedii włożysz więcej do tego projektu.

źródło: Internet: super.auto.pl/art,Dyskusja_wikipedysty

[...] oto ja, trzynastolatek, jestem w gronie administratorów Wikipedii. (A przecież każdy widz wie, że administrator to ten od miotły, nikt nie pomyśli, że Wikipedia trzynastolatkami stoi i nie będzie się śmiał z takiej fachowej „encyklopedii”).

źródło: NKJP: Internet

Zajmuję się tu głównie artykułami dotyczącymi informatyki, elektroniki i geografii. Od dłuższego czasu dzierżę tu admińską miotłę.

źródło: NKJP: Internet

Frazeologizmy

czarcia miotła
ktoś siedzi cicho jak mysz pod miotłą
ktoś siedzi jak mysz pod miotłą
miotła zbożowa
nowa miotła
Data ostatniej modyfikacji: 19.12.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN