UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ojcowski

Chronologizacja

XV w., SStp

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ojcowski
ojcowski
ojcowski
ojcowskie
ojcowska
D. ojcowskiego
ojcowskiego
ojcowskiego
ojcowskiego
ojcowskiej
C. ojcowskiemu
ojcowskiemu
ojcowskiemu
ojcowskiemu
ojcowskiej
B. ojcowskiego
ojcowskiego
ojcowski
ojcowskie
ojcowską
N. ojcowskim
ojcowskim
ojcowskim
ojcowskim
ojcowską
Ms. ojcowskim
ojcowskim
ojcowskim
ojcowskim
ojcowskiej
W. ojcowski
ojcowski
ojcowski
ojcowskie
ojcowska
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ojcowscy
ojcowscy
ojcowskie
ojcowskie
D. ojcowskich
ojcowskich
ojcowskich
ojcowskich
C. ojcowskim
ojcowskim
ojcowskim
ojcowskim
B. ojcowskich
ojcowskich
ojcowskich
ojcowskie
N. ojcowskimi
ojcowskimi
ojcowskimi
ojcowskimi
Ms. ojcowskich
ojcowskich
ojcowskich
ojcowskich
W. ojcowscy
ojcowscy
ojcowskie
ojcowskie

1. związany z ojcem

Definicja

związany z ojcem - mężczyzną, który spłodził dziecko

Cytaty

1.a dom

Definicja

należący do ojca

Pochodzenie

Zob. ojciec

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina członkowie rodziny

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ojcowy
antonimy:  matczyny

Połączenia

  • ojcowski dom; tron; majątek; spadek, testament; garnitur, pasek; ród; urlop; ojcowska ziemia; fortuna; scheda, spuścizna; dłoń, ręka; ojcowskie gospodarstwo; dziedzictwo; ramię, serce; ojcowskie dobra, pieniądze; ramiona

Cytaty

Obecnie [...] żyje [...] w domu swoich rodziców [...]. Tam - na początku drogi - [....] walił kiedyś piłką w drzwi garażu, w którym stał ojcowski samochód.

źródło: KWSJP: (PAP): Borg jak Garbo, Dziennik Polski, 1998-02-07

Chłopak zbliżył się do stopni i najpierw rzucił spojrzenie na ojcowskie czoło. Jeżeli zobaczy pionową zmarszczkę między brwiami - lanie murowane.

źródło: KWSJP: Gorące południe. Opowiadania bułgarskie 1960-1966, 1967

Jego jedyny syn - Mieczysław - nie chciał przejąć ojcowskiej firmy. Wybrał drogę naukową, został później chemikiem [...].

źródło: KWSJP: Joanna Olczak-Ronikierowa: W ogrodzie pamięci, 2002

Wracał do dnia, gdy jako zziębnięty chłopak biegł do szkoły w nieco przykrótkich spodniach i kurtce przerobionej z ojcowskiego palta, wracał dlatego, że już nigdy później nie umiał tak jasno i tak szybko uświadomić sobie, co wybiera, czym będzie się musiał zająć [...].

źródło: KWSJP: Elżbieta Cichla-Czarniawska: Pociąg rusza, 1982

Ojciec Seweryn odumarł Teodora, jego trzech małych braci i dwie siostry, gdy ten uczęszczał do Liceum Krzemienieckiego. Pokaźny majątek ojcowski przypadł więc 18-letniemu młodzieńcowi.

źródło: KWSJP: Marek Ruszczyc: Potomkowie generała, 1985

1.b miłość

Definicja

charakterystyczny dla ojca

Pochodzenie

Zob. ojciec

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina członkowie rodziny

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ojcowy
antonimy:  macierzyński, matczyny
hiperonimy:  rodzicielski

Połączenia

  • ojcowski instynkt, stosunek; gest, ton, uśmiech; ból, gniew, niepokój; nakaz; ojcowska rola; opieka, pomoc, rada, troska, władza; boleść, cierpliwość, czułość, dobroć, dobrotliwość, duma, łagodność, miłość, mądrość, pobłażliwość, serdeczność, wyrozumiałość, życzliwość; ojcowskie błogosławieństwo; ojcowskie uczucia, obowiązki
  • prawdziwie ojcowski

Cytaty

[...] rodziny dorobił się kopiastej, ma w czym się krzątać, wyszły z niego rozrosłe instynkty ojcowskie, a także skłonność do dyktowania egzystencji najbliższym. Jest znakomitym ojcem i tyranem na skalę własnego gniazda [...].

źródło: KWSJP: Zofia Bystrzycka: Kontuzja, 1976

Ojcowskim ruchem przygarnął go do siebie i bezwolnego, jak dziecko, doprowadził do prowizorycznego ambulatorium, w którym czekali na przyjazd karetki pogotowia.

źródło: KWSJP: Zbigniew Hora: Variola vera, 1982

[...] po pewnym czasie Jarosław, znużony wojowaniem z własnym ojcem czy może przekonany o jałowości dobijania się siłą o ojcowską miłość, poniechał władzy, wstąpił do stanu duchownego i niebawem został biskupem wrocławskim, a dziedzictwo swoje zapisał Kościołowi.

źródło: KWSJP: Jadwiga Żylińska: Piastówny i żony Piastów, 1969

Napisałem kiedyś artykuł pt. Leczenie psychoterapii, który jest zaproszeniem do łączenia psychoterapii z podejściem prawdziwie ojcowskim i macierzyńskim do pacjenta.

źródło: KWSJP: Jan Paulas, Cezary Sękalski: Oni nas stworzyli, 2002

Pismo święte świadczy jednoznacznie, że Bóg jest właśnie Tym, który zawiera przymierze z ludźmi, troszczy się o nich, otacza ich swoją ojcowską opieką, okazując im w ten sposób szczególną miłość.

źródło: KWSJP: Tadeusz Dionizy Łukaszuk OSPPE: Ty jesteś Chrystus, syn Boga żywego. Dogmat chrystologiczny w ujęciu integralnym, 2000

2. od: Ojców

Definicja

przymiotnik od: Ojców

Noty o użyciu

Używane również w nazwach geograficznych, np. Ojcowski Park Narodowy, Płaskowyż Ojcowski, a także jako składnik terminów botanicznych, np. brzoza ojcowska.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny państwa, miasta, obszary geograficzne

Cytaty

Składnia

bez ograniczeń + ojcowski + bez ograniczeń
szyk: neutralny
Data ostatniej modyfikacji: 18.04.2022
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj