UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

uosobić

Chronologizacja

1843, Biblioteka Warszawska: pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi, Tom 1, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uosobię
 uosobimy
2 os. uosobisz
 uosobicie
3 os. uosobi
 uosobią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uosobiłem
+(e)m uosobił
 uosobiłam
+(e)m uosobiła
 uosobiłom
+(e)m uosobiło
 uosobiliśmy
+(e)śmy uosobili
 uosobiłyśmy
+(e)śmy uosobiły
2 os. uosobiłeś
+(e)ś uosobił
 uosobiłaś
+(e)ś uosobiła
 uosobiłoś
+(e)ś uosobiło
 uosobiliście
+(e)ście uosobili
 uosobiłyście
+(e)ście uosobiły
3 os. uosobił
 uosobiła
 uosobiło
 uosobili
 uosobiły

bezosobnik: uosobiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uosóbmy
2 os. uosób
 uosóbcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uosobiłbym
bym uosobił
 uosobiłabym
bym uosobiła
 uosobiłobym
bym uosobiło
 uosobilibyśmy
byśmy uosobili
 uosobiłybyśmy
byśmy uosobiły
2 os. uosobiłbyś
byś uosobił
 uosobiłabyś
byś uosobiła
 uosobiłobyś
byś uosobiło
 uosobilibyście
byście uosobili
 uosobiłybyście
byście uosobiły
3 os. uosobiłby
by uosobił
 uosobiłaby
by uosobiła
 uosobiłoby
by uosobiło
 uosobiliby
by uosobili
 uosobiłyby
by uosobiły

bezosobnik: uosobiono by

bezokolicznik: uosobić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uosobiwszy

gerundium: uosobienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: uosobiony

odpowiednik aspektowy: uosabiać

Pochodzenie

Zob.  osoba 

1. jakieś wartości

Definicja

książk. 
zostać typowym lub najlepszym reprezentantem jakichś cech, poglądów lub wartości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:  upersonifikować

Cytaty

To człowiek, który swoją działalnością uosobił bardzo cenne dla każdego Polaka-patrioty wartości – [...]

źródło: NKJP: Sława Grzelewska: Symbol patriotyzmu, Polska Głos Wielkopolski, 2004-11-18

Wysiłek połączenia Niemiec z Włochami kosztował morze krwi i w ostateczności pozostał szkicem, planem, ideą zawieszoną w próżni, łatwo zwyciężoną przez elementy postępowe, uosobione w sycylijskim ludzie.

źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Wenecja i inne szkice, 2008

Zdawałem już sobie sprawę, że sztuka zawiera wyraźne aluzyjne odniesienie do walki Piłsudskiego z sejmową opozycja i opowiada się za rządami silnej ręki, przeciw uosobionemu w Zborowskim warcholstwu.

źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet: wybór z pamięci 90-latka, 2004

Czy każdy może stać się uosobieniem kariery od pucybuta do milionera?

źródło: NKJP: Tomasz P. Terlikowski; z Janem Rokitą, Polityk z duszą klasyka, Ozon 23 2005

Składnia

bez ograniczeń + uosobić +
CO + (CZYM)
bez ograniczeń + uosobić +
CO + (w CZYM)

2. upersonifikować

Definicja

sprawić, że coś lub ktoś staje się umownym znakiem idei, rzeczy, osoby itp.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Cytaty

Pojawiający się wówczas temat przepychu i bogactwa, muzyki oraz beztroskiej zabawy uosobionej w uskrzydlonym małym dziecku płci męskiej (putto) przez kontrast z obrazami śmierci i rozkładu pogłębia ostrzegawcze memento mori.

źródło: NKJP: Antoni Kępiński, Melancholia, 1974

Tajemnicza kukła, nie ma konkretnego pochodzenia, ani nazwy, zależnie od regionu nazwano ją Śmiercią, Chudą Kukłą, najczęściej jednak zwano Marzanną. Uosobiono ją z kończącą się zimą, ostatnimi roztopionymi płatami śniegu, a zarazem złem i śmiercią.

źródło: NKJP: MO: Topienie Marzanny w Noteci, Nakielski Czas, 2005-03-23

Składnia

bez ograniczeń + uosobić +
CO + (w KIM/CZYM)
bez ograniczeń + uosobić +
KOGO/CO + (z KIM/CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 10.11.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN