UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zaćmiewać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zaćmiewam	zaćmiewamy
2 os.	zaćmiewasz	zaćmiewacie
3 os.	zaćmiewa	zaćmiewają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zaćmiewałem +(e)m zaćmiewał	zaćmiewałam +(e)m zaćmiewała	zaćmiewałom +(e)m zaćmiewało	zaćmiewaliśmy +(e)śmy zaćmiewali	zaćmiewałyśmy +(e)śmy zaćmiewały
2 os.	zaćmiewałeś +(e)ś zaćmiewał	zaćmiewałaś +(e)ś zaćmiewała	zaćmiewałoś +(e)ś zaćmiewało	zaćmiewaliście +(e)ście zaćmiewali	zaćmiewałyście +(e)ście zaćmiewały
3 os.	zaćmiewał	zaćmiewała	zaćmiewało	zaćmiewali	zaćmiewały

bezosobnik: zaćmiewano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zaćmiewał będę zaćmiewać	będę zaćmiewała będę zaćmiewać	będę zaćmiewało będę zaćmiewać	będziemy zaćmiewali będziemy zaćmiewać	będziemy zaćmiewały będziemy zaćmiewać
2 os.	będziesz zaćmiewał będziesz zaćmiewać	będziesz zaćmiewała będziesz zaćmiewać	będziesz zaćmiewało będziesz zaćmiewać	będziecie zaćmiewali będziecie zaćmiewać	będziecie zaćmiewały będziecie zaćmiewać
3 os.	będzie zaćmiewał będzie zaćmiewać	będzie zaćmiewała będzie zaćmiewać	będzie zaćmiewało będzie zaćmiewać	będą zaćmiewali będą zaćmiewać	będą zaćmiewały będą zaćmiewać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zaćmiewajmy
2 os.	zaćmiewaj	zaćmiewajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zaćmiewałbym bym zaćmiewał	zaćmiewałabym bym zaćmiewała	zaćmiewałobym bym zaćmiewało	zaćmiewalibyśmy byśmy zaćmiewali	zaćmiewałybyśmy byśmy zaćmiewały
2 os.	zaćmiewałbyś byś zaćmiewał	zaćmiewałabyś byś zaćmiewała	zaćmiewałobyś byś zaćmiewało	zaćmiewalibyście byście zaćmiewali	zaćmiewałybyście byście zaćmiewały
3 os.	zaćmiewałby by zaćmiewał	zaćmiewałaby by zaćmiewała	zaćmiewałoby by zaćmiewało	zaćmiewaliby by zaćmiewali	zaćmiewałyby by zaćmiewały

bezosobnik: zaćmiewano by

bezokolicznik: zaćmiewać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zaćmiewając

gerundium: zaćmiewanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zaćmiewanie	zaćmiewania
D.	zaćmiewania	zaćmiewań
C.	zaćmiewaniu	zaćmiewaniom
B.	zaćmiewanie	zaćmiewania
N.	zaćmiewaniem	zaćmiewaniami
Ms.	zaćmiewaniu	zaćmiewaniach
W.	zaćmiewanie	zaćmiewania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zaćmiewający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zaćmiewający	zaćmiewający	zaćmiewający	zaćmiewające	zaćmiewająca
D.	zaćmiewającego	zaćmiewającego	zaćmiewającego	zaćmiewającego	zaćmiewającej
C.	zaćmiewającemu	zaćmiewającemu	zaćmiewającemu	zaćmiewającemu	zaćmiewającej
B.	zaćmiewającego	zaćmiewającego	zaćmiewający	zaćmiewające	zaćmiewającą
N.	zaćmiewającym	zaćmiewającym	zaćmiewającym	zaćmiewającym	zaćmiewającą
Ms.	zaćmiewającym	zaćmiewającym	zaćmiewającym	zaćmiewającym	zaćmiewającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zaćmiewający	zaćmiewający	zaćmiewające	zaćmiewające
D.	zaćmiewających	zaćmiewających	zaćmiewających	zaćmiewających
C.	zaćmiewającym	zaćmiewającym	zaćmiewającym	zaćmiewającym
B.	zaćmiewających	zaćmiewających	zaćmiewających	zaćmiewające
N.	zaćmiewającymi	zaćmiewającymi	zaćmiewającymi	zaćmiewającymi
Ms.	zaćmiewających	zaćmiewających	zaćmiewających	zaćmiewających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zaćmiewany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zaćmiewany	zaćmiewany	zaćmiewany	zaćmiewane	zaćmiewana
D.	zaćmiewanego	zaćmiewanego	zaćmiewanego	zaćmiewanego	zaćmiewanej
C.	zaćmiewanemu	zaćmiewanemu	zaćmiewanemu	zaćmiewanemu	zaćmiewanej
B.	zaćmiewanego	zaćmiewanego	zaćmiewany	zaćmiewane	zaćmiewaną
N.	zaćmiewanym	zaćmiewanym	zaćmiewanym	zaćmiewanym	zaćmiewaną
Ms.	zaćmiewanym	zaćmiewanym	zaćmiewanym	zaćmiewanym	zaćmiewanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zaćmiewani	zaćmiewani	zaćmiewane	zaćmiewane
D.	zaćmiewanych	zaćmiewanych	zaćmiewanych	zaćmiewanych
C.	zaćmiewanym	zaćmiewanym	zaćmiewanym	zaćmiewanym
B.	zaćmiewanych	zaćmiewanych	zaćmiewanych	zaćmiewane
N.	zaćmiewanymi	zaćmiewanymi	zaćmiewanymi	zaćmiewanymi
Ms.	zaćmiewanych	zaćmiewanych	zaćmiewanych	zaćmiewanych

odpowiednik aspektowy: zaćmić

1. o mgle

Definicja

książk.

zasłaniać coś tak, że staje się to mniej widoczne lub niewyraźne

Pochodzenie

Zob. ćmić 3

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zasłaniać

Cytaty

[...] gdy galopowały, ziemia drżała, a kurzawa wzniecona kopytami zaćmiewała słońce.

źródło: Artur Boratczuk: Wskrzesina, 2020 (nowynapis.eu)

Na szczęście dla nas wiatr wiał od wrogich koriali, toteż dym, buchający kłębami z naszych rur, nie zaćmiewał nam widoku.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Biały Jaguar, 1980

Składnia

zaćmiewać

2. wzrok

Definicja

książk.

uniemożliwiać patrzenie całkowicie lub w taki sposób, że wszystko staje się niewyraźne

Pochodzenie

Zob. ćmić 2

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zasłaniać

Połączenia

zaćmiewać wzrok

Cytaty

Choć wzrok zaćmiewały mu łzy, dostrzegł jednak, że Niemcy znów przybliżyli się o kilkanaście metrów.

źródło: Marcin Mortka: Wojna runów, 2015 (books.google.pl)

Poranna mgła kłębi się w skrętach wąskiej uliczki, czepia się gałęzi i zaćmiewa szyby salonu.

źródło: Jolanta Szymańska-Wiercioch, Wojciech Wiercioch: Psychiatria i demony, 2019 (legimi.pl)

Składnia

zaćmiewać

(KOMU) + CO

3. umysł

Definicja

książk.

sprawiać, że przez jakiś czas ktoś nie może w pełni korzystać ze swej wiedzy i umiejętności przez co zachowuje się niemądrze

Pochodzenie

Zob. ćmić 2

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Połączenia

zaćmiewać rozsądek, rozum, umysł

Cytaty

[...] wódka ludzi wykoślawia [...]. A jego właściwie nie wykoślawiła, zaćmiewała go jedynie i zamraczała na pewien czas, po którym wracał jednak do siebie.

źródło: Joanna Siedlecka: Wypominki, 1996 (niniwa22.cba.pl)

[...] jak widać żądza pieniądza bardzo zaćmiewa niektórym umysł.

źródło: Piotr Czyszczoń: Klient nasz pan?, 2006-05-22 (polygamia.pl)

Nawet jeśli danego produktu nie będziesz potrzebował, to wizja zaoszczędzenia na jego zakupie 50 zł będzie zaćmiewała Twój zdrowy osąd.

źródło: NKJP: Jak oszczędzać na zakupach, 2021-01-05 (biznespath.pl)

Składnia

	+	zaćmiewać	+	KOGO
	+	zaćmiewać	+	(KOMU) + CO

4. szczęście

Definicja

książk.

sprawiać, że ktoś lub coś traci swe znaczenie lub intensywność

Pochodzenie

Zob. ćmić 2

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Cytaty

Szczęście z ukochanym zaćmiewało jednak wszystkie wątpliwości.

źródło: Internet iwontgiveuponthis.wordpress.com

Palenie jasne jest zwykle stosowane do wysokiej jakości ziaren arabiki, ponieważ ujawnia ono najlepszą jakość kawy i nie zaćmiewa naturalnego smaku.

źródło: Internet: przyjacielekawy.pl/blog

Składnia

zaćmiewać

5. sławą

Definicja

książk.

okazywać się od kogoś lub czegoś dużo lepszym pod jakimś względem

Pochodzenie

Zob. ćmić 2

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

Ale i tak wszystkich zaćmiewała urodą niezapomniana Audrey Hepburn.

źródło: Internet: fotoforum.gazeta.pl

[...] są też takie filmy, które, będąc ekranizacją znanych książek, zaćmiewają swym blaskiem i magicznością oryginał.

źródło: Internet: forum.eksiazki.org

[...] wyrosła na pannę o urodzie zaćmiewającej nawet legendarną urodę matki.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996

Składnia

zaćmiewać

KOGO/CO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 19.11.2021