Chronologizacja
W postaci jedynowłajca
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | jedynowładca |
jedynowładcy |
ndepr |
jedynowładce |
depr | ||
D. | jedynowładcy |
jedynowładców |
|
C. | jedynowładcy |
jedynowładcom |
|
B. | jedynowładcę |
jedynowładców |
|
N. | jedynowładcą |
jedynowładcami |
|
Ms. | jedynowładcy |
jedynowładcach |
|
W. | jedynowładco |
jedynowładcy |
ndepr |
jedynowładce |
depr |
Pochodzenie
Kalka grecyzmu monarcha (gr. mónos 'jedyny; sam; pojedynczy', archós 'ten, kto prowadzi; przewodnik; dowódca'). Zob. jeden , władza .
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Relacje znaczeniowe
synonimy: | autarcha, autokrata, jednowładca, samowładca | |
hiperonimy: | władca |
Cytaty
Wstępując na tron, stawał się on jedynowładcą, którego wola, aż do 1906 r. nieograniczona przez konstytucję, była jedynym źródłem prawa państwowego i głównym czynnikiem kształtującym bieżącą politykę rządu. źródło: NKJP: Aleksandra Porada: Samodzierżawie, Polityka, 2007-10-29 |
|
[...] wielonarodowe imperia, dominujące w Europie środka przez pół tysiąclecia, traktowały zaś chłopów jako poddanych, których jedyną racją istnienia było dostarczanie jedynowładcom podatków i rekruta. źródło: NKJP: Dawid Warszawski: Opowieść o osobliwych chłopach, Gazeta Wyborcza, 1993-02-17 |
|
Dzisiejsza samorządność to przede wszystkim odpowiedzialność, której powinna towarzyszyć kryształowa uczciwość, bo łatwo o wypaczenia, gdy wybrany przez społeczność zarządca gminy jest jedynowładcą. źródło: NKJP: Urszula Giżyńska: Śledztwo w toku, Gazeta Częstochowska, 2006-11-02 |