UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyczesywać

Chronologizacja

1743, KorBa

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyczesuję
wyczesujemy
2 os. wyczesujesz
wyczesujecie
3 os. wyczesuje
wyczesują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyczesywałem
+(e)m wyczesywał
wyczesywałam
+(e)m wyczesywała
wyczesywałom
+(e)m wyczesywało
wyczesywaliśmy
+(e)śmy wyczesywali
wyczesywałyśmy
+(e)śmy wyczesywały
2 os. wyczesywałeś
+(e)ś wyczesywał
wyczesywałaś
+(e)ś wyczesywała
wyczesywałoś
+(e)ś wyczesywało
wyczesywaliście
+(e)ście wyczesywali
wyczesywałyście
+(e)ście wyczesywały
3 os. wyczesywał
wyczesywała
wyczesywało
wyczesywali
wyczesywały

bezosobnik: wyczesywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wyczesywał
będę wyczesywać
będę wyczesywała
będę wyczesywać
będę wyczesywało
będę wyczesywać
będziemy wyczesywali
będziemy wyczesywać
będziemy wyczesywały
będziemy wyczesywać
2 os. będziesz wyczesywał
będziesz wyczesywać
będziesz wyczesywała
będziesz wyczesywać
będziesz wyczesywało
będziesz wyczesywać
będziecie wyczesywali
będziecie wyczesywać
będziecie wyczesywały
będziecie wyczesywać
3 os. będzie wyczesywał
będzie wyczesywać
będzie wyczesywała
będzie wyczesywać
będzie wyczesywało
będzie wyczesywać
będą wyczesywali
będą wyczesywać
będą wyczesywały
będą wyczesywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyczesujmy
2 os. wyczesuj
wyczesujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyczesywałbym
bym wyczesywał
wyczesywałabym
bym wyczesywała
wyczesywałobym
bym wyczesywało
wyczesywalibyśmy
byśmy wyczesywali
wyczesywałybyśmy
byśmy wyczesywały
2 os. wyczesywałbyś
byś wyczesywał
wyczesywałabyś
byś wyczesywała
wyczesywałobyś
byś wyczesywało
wyczesywalibyście
byście wyczesywali
wyczesywałybyście
byście wyczesywały
3 os. wyczesywałby
by wyczesywał
wyczesywałaby
by wyczesywała
wyczesywałoby
by wyczesywało
wyczesywaliby
by wyczesywali
wyczesywałyby
by wyczesywały

bezosobnik: wyczesywano by

bezokolicznik: wyczesywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyczesując

gerundium: wyczesywanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyczesywanie
wyczesywania
D. wyczesywania
wyczesywań
C. wyczesywaniu
wyczesywaniom
B. wyczesywanie
wyczesywania
N. wyczesywaniem
wyczesywaniami
Ms. wyczesywaniu
wyczesywaniach
W. wyczesywanie
wyczesywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyczesujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyczesujący
wyczesujący
wyczesujący
wyczesujące
wyczesująca
D. wyczesującego
wyczesującego
wyczesującego
wyczesującego
wyczesującej
C. wyczesującemu
wyczesującemu
wyczesującemu
wyczesującemu
wyczesującej
B. wyczesującego
wyczesującego
wyczesujący
wyczesujące
wyczesującą
N. wyczesującym
wyczesującym
wyczesującym
wyczesującym
wyczesującą
Ms. wyczesującym
wyczesującym
wyczesującym
wyczesującym
wyczesującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyczesujący
wyczesujący
wyczesujące
wyczesujące
D. wyczesujących
wyczesujących
wyczesujących
wyczesujących
C. wyczesującym
wyczesującym
wyczesującym
wyczesującym
B. wyczesujących
wyczesujących
wyczesujących
wyczesujące
N. wyczesującymi
wyczesującymi
wyczesującymi
wyczesującymi
Ms. wyczesujących
wyczesujących
wyczesujących
wyczesujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyczesywany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyczesywany
wyczesywany
wyczesywany
wyczesywane
wyczesywana
D. wyczesywanego
wyczesywanego
wyczesywanego
wyczesywanego
wyczesywanej
C. wyczesywanemu
wyczesywanemu
wyczesywanemu
wyczesywanemu
wyczesywanej
B. wyczesywanego
wyczesywanego
wyczesywany
wyczesywane
wyczesywaną
N. wyczesywanym
wyczesywanym
wyczesywanym
wyczesywanym
wyczesywaną
Ms. wyczesywanym
wyczesywanym
wyczesywanym
wyczesywanym
wyczesywanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyczesywani
wyczesywani
wyczesywane
wyczesywane
D. wyczesywanych
wyczesywanych
wyczesywanych
wyczesywanych
C. wyczesywanym
wyczesywanym
wyczesywanym
wyczesywanym
B. wyczesywanych
wyczesywanych
wyczesywanych
wyczesywane
N. wyczesywanymi
wyczesywanymi
wyczesywanymi
wyczesywanymi
Ms. wyczesywanych
wyczesywanych
wyczesywanych
wyczesywanych

odpowiednik aspektowy: wyczesać

Pochodzenie

Zob. czesać

1. włosy

Definicja

przeciągając kilka razy grzebieniem lub szczotką po włosach albo sierści, rozplątywać je, wygładzać i odpowiednio układać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Połączenia

  • wyczesywać włosy; psa
  • wyczesywać grzebieniem

Cytaty

Chcesz czy nie chcesz, we wszystkich okienkach sterczą zdumieni ludzie, babki na przyzbach gęstymi grzebieniami wyczesują siwe kudły, mogą też trafić się koledzy [...].

źródło: NKJP: Asar Eppel: Kanapki z czerwonym kawiorem, Gazeta Wyborcza, 1995-04-08

[...] dobrze, że wreszcie wstałeś, łazienka wolna, tylko nie wyczesuj włosów nad wanną [...].

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Trójkąt bermudzki, 2002

Wyczesywać psa powinno się zaraz po wykąpaniu, aż będzie suchy.

źródło: NKJP: (chan): Plan dla Młynarskiej, Dziennik Bałtycki, 1999-11-15

Składnia

bez ograniczeń + wyczesywać +
CO + (CZYM)

2. w kok

Definicja

układać fryzurę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

Cytaty

Pytam: kto to? Szepczą mi: generałowa X. Ta mała, czarna, którą Urszula wyczesuje właśnie, to jej pasierbica, Basia.

źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005

Preferuje układanie i wyczesywanie fryzur na włosach umytych dzień wcześniej lub w przypadku włosów silnie przetłuszczających się - w tym samym dniu przed umówioną wizytą.

źródło: Internet: medicine-beauty.pl

Panie wyczesują cuda, a najlepszym przykładem są fryzury mojej córki.

źródło: Internet: facebook.com/skrzat.kosmyk

Mogę wyczesywać warkocze i inne fryzury mojej córeczce, a syn „robi loki” mnie - uwielbia trzymać w rączkach moje włosy i się nimi bawić.

źródło: Internet: juliarozumek.pl

Składnia

bez ograniczeń + wyczesywać +
KOGO
bez ograniczeń + wyczesywać +
CO + (z CZEGO)

3. gnidy

Definicja

czesząc, usuwać coś z czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

Połączenia

  • wyczesywać gnidy, wszy; sierść, włosie
  • wyczesywać grzebieniem, palcami, szczotką
  • wyczesywać coś z włosów

Cytaty

Moja dwuletnia córeczka, dotąd uwielbiająca kąpiel, nie cierpi myć głowy. [...] Jest to dla niej tak ogromny stres, że ostatnio musieliśmy ją wyjąć z kąpieli i grzebieniem wyczesywać pianę z włosów.

źródło: NKJP: Internet

Geralt wyszedł przed stajnię, przecierając oczy, wyczesując palcami słomę z włosów.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

Dog niemiecki wymaga wyczesywania martwego włosa miękką szczotką przynajmniej raz w tygodniu.

źródło: NKJP: Internet

[...] przypomnij sobie matki, które pod ścianami lepianki rozciągają uniesione pasma włosów swoich córek pod słońce, iskają, wyczesują wszy i puszczają tuż obok w trawy [...].

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Ciekawostką były specjalne grzebienie przeznaczone do wyczesywania wszy.

źródło: NKJP: Adam Kaczyński: Nasze groby na Wołyniu, Mazowieckie To i Owo, 2004-07-10

Składnia

bez ograniczeń + wyczesywać +
CO + (CZYM)

4. włókno

Definicja

oczyszczać i wygładzać włókno lub wyroby z włókna albo innego tworzywa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł rzemiosło

Połączenia

  • wyczesywać wełnę, włókno

Cytaty

[Konopie] schły w słońcu, bieliły się ich paździerze, kiedy na międlicy z łamanych na niej łodyg oddzielano szorstkie włókna i kiedy wyczesywano je na żelaznych grzebieniach w długie, srebrne włosy.

źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabeł. Opowiadania i reportaże, 2007

[...] włókno wyczesywano ręczną szczotką, aby usunąć resztki paździerzy i oddzielić pakuły od włókna długiego.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + wyczesywać +
CO

5. nagrodę

Definicja

pot. 
zdobywać coś w wyniku intensywnych starań lub poszukiwań

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Od długiego czasu lata koreański spam, pewnie wyczesują adresy z grup, więc ja dodaję sobie kropkę.

źródło: NKJP: Internet

Już wyczesuje kasę Zgierza dla siebie i dla swoich koleżków.

źródło: Internet: zgierz.pun.pl

[...] już wyczesują pieniądze z powietrza (pomoc finansowa państw dla banków w dobie wielkiego kryzysu).

źródło: Internet: paranormalium.pl

Składnia

bez ograniczeń + wyczesywać +
CO

6. żołnierzy

Definicja

pot. 
śledzić i ujmować kogoś poszukiwanego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Cytaty

Po wojnie [...] pracujący pod bezpośrednim nadzorem sowieckim Urząd Bezpieczeństwa prowadził dalej już bez pośpiechu, ale systematycznie, akcję wyczesywania społeczeństwa. W okresie przed wyborami terror znów gwałtownie się nasilił, ginęły tysiące, w pierwszym rzędzie działaczy PSL i Mikołajczyka.

źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999

Informowano o zabiegach higienicznych wobec Żydów (odwszalnie, łaźnie), a także wyczesywaniu szczególnie niebezpiecznych złoczyńców, w tej liczbie handlarzy młodymi kobietami i narkotykami, kieszonkowców oraz fałszerzy banknotów.

źródło: Eugeniusz Cezary Król: Polska i Polacy w propagandzie narodowego socjalizmu w Niemczech 1919-1945, 2006 (books.google.pl)

Składnia

bez ograniczeń + wyczesywać +
KOGO
Data ostatniej modyfikacji: 16.02.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj