Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: p3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | spodenki |
||
| D. | spodenek |
||
| C. | spodenkom |
||
| B. | spodenki |
||
| N. | spodenkami |
||
| Ms. | spodenkach |
||
| W. | spodenki |
Pochodzenie
Zob. spód, spodnie
1. krótkie
Definicja
Warianty
- rzadziej spodeńki
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań
Połączenia
- damskie, męskie; białe, czarne, czerwone, granatowe, niebieskie...; dżinsowe, skórzane; krótkie, króciutkie, kuse, przykrótkie; dopasowane, obcisłe, opięte; zmięte spodenki
- spodenki dla chłopca, mężczyzny; spodenki do kolan
- spodenki na szelkach
- para spodenek
- rozdarcie na spodenkach
- mieć (na sobie), nosić; zakładać; ściągnąć, zdjąć; opuścić, podciągnąć spodenki
Cytaty
|
Kobiety miały na sobie tylko wzorzyste chusty, upięte w kształt spódniczek [...]. Mężczyźni nosili krótkie spodenki i coś w rodzaju przewiewnych kamizelek z prążkowanego perkalu. źródło: NKJP:Marian Brandys: Z panem Biegankiem w Abisynii, 1962 |
|
|
Modna kobieta pozostawi w swojej szafie spodenki do kolan oraz rybaczki. źródło: Katarzyna Kulińska: Trendy wiosna-lato ...2007, Echo Dnia, 8.08.2006 |
|
|
Pośród smukłych pni palmowych, u stóp podrytego pagórka stał dżip, policjanci w krótkich spodenkach i czerwonych turbanach tkwili nieruchomo[...]. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1994 |
|
|
Z tak brutalnie potraktowanego nosa kapie krew kap, kap, [...], kładą Kaja na kocu; leżąc sztywno, wyciąga z kieszeni spodenek wyświechtaną chustkę i przytyka do nosa [..] źródło: NKJP: Krystyna Kofta, Wióry, 1996 |
2. majtki
Definicja
Warianty
- rzadziej spodeńki
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | bielizna |
Połączenia
- para spodenek
- rozebrać się do spodenek
- ubrany (jedynie) w spodenki, w same spodenki
- być, zostać w (samych) spodenkach
Cytaty
|
Niektórzy z rozbitków byli poubierani tylko w podkoszulki lub same spodenki. Umarli z zimna. źródło: NKJP: Leszek Wójcik, Gazeta Wyborcza, 16-17.01.1993 |
|
|
W jednym z tarnowskich mieszkań przy ul. Burtniczej, znaleziono zwłoki mężczyzny [...]. Lokator tego mieszkania leżał na tapczanie w spodenkach. źródło: NKJP: Przeniesione zwloki, Dziennik Polski, 19.01.1999 |
|
|
Niemieccy żołnierze, [...] otoczyli studnię obok domu. Porozbierali się do spodenek i myli, oblewając się wiadrami wody źródło: NKJP:Włodzimierz Pawluczuk: Judasz, 2004 |
3. sportowe
Definicja
Warianty
- rzadziej spodeńki
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport przedmioty związane ze sportem
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | szorty |
Połączenia
- białe, czarne, czerwone; biało-czerwone spodenki; spodenki bokserskie, gimnastyczne, kąpielowe, kolarskie, piłkarskie, pływackie, sportowe
- spodenki bokserki
- spodenki piłkarzy, siatkarek
- spodenki do biegania, do gimnastyki, do piłki nożnej, do tenisa...
- spodenki w barwach narodowych
- spodenki i buty; spodenki i bluza; spodenki i koszulka, spodenki i podkoszulki; spodenki i trampki; koszulki, spodenki i getry
- mieć (na sobie) spodenki
- ciągnąć, trzymać kogoś za spodenki
- ćwiczyć w spodenkach
Cytaty
|
[...]powinny być używane stroje różowe i srebrne, zaś żółte tylko wyjątkowo. Spodenki sędziów pozostaną w ciemnych kolorach, ale będą miały kolorowe wcięcia. źródło: NKJP:(jkŚ), Gazeta Wyborcza, 19.03.1994 |
|
|
Wisła wystąpi w czerwonych koszulkach, białych spodenkach i getrach, natomiast Hajduk zaprezentuje się w biało-niebieskim, nowym komplecie strojów Umbro. źródło: NKJP: Marek Gilarski: Kwartet dobroczyńców, Dziennik Polski, 18.09.2001 |
|
|
Ten sklep odwiedza rocznie ponad 5 milionów fanów. Kupują koszulki, spodenki, proporczyki klubowe. źródło: NKJP: Zjednoczyć się wokół... hali, Dziennik Polski 29.06.2001 |
4. dziecięce
Definicja
Warianty
- rzadziej spodeńki
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | spodnie |
Połączenia
- dziecięce, chłopięce, niemowlęce
Cytaty
|
Poproszę o spodenki dla chłopczyka... Subiekt przyniósł kilka par dziecinnych spodenek. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa |
|
|
[...] spodnie niemowlęce wykonane z grubej dzianiny dresowej 100% bawełny, w kolorze zieleni. Spodenki są wystarczająco szerokie, aby zapewnić maluchowi komfort ruchów. źródło: Internet |
5. ekspresywnie
Definicja
Warianty
- rzadziej spodeńki
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań
Połączenia
- spodenki w kancik
Cytaty
|
Do autobusu wsiada dwóch kolesi: włoski na żel, złote łańcuchy, spodenki w kancik. źródło: Internet |