UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

oklepać

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oklepię
 oklepiemy
2 os. oklepiesz
 oklepiecie
3 os. oklepie
 oklepią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oklepałem
+(e)m oklepał
 oklepałam
+(e)m oklepała
 oklepałom
+(e)m oklepało
 oklepaliśmy
+(e)śmy oklepali
 oklepałyśmy
+(e)śmy oklepały
2 os. oklepałeś
+(e)ś oklepał
 oklepałaś
+(e)ś oklepała
 oklepałoś
+(e)ś oklepało
 oklepaliście
+(e)ście oklepali
 oklepałyście
+(e)ście oklepały
3 os. oklepał
 oklepała
 oklepało
 oklepali
 oklepały

bezosobnik: oklepano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oklepmy
2 os. oklep
 oklepcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oklepałbym
bym oklepał
 oklepałabym
bym oklepała
 oklepałobym
bym oklepało
 oklepalibyśmy
byśmy oklepali
 oklepałybyśmy
byśmy oklepały
2 os. oklepałbyś
byś oklepał
 oklepałabyś
byś oklepała
 oklepałobyś
byś oklepało
 oklepalibyście
byście oklepali
 oklepałybyście
byście oklepały
3 os. oklepałby
by oklepał
 oklepałaby
by oklepała
 oklepałoby
by oklepało
 oklepaliby
by oklepali
 oklepałyby
by oklepały

bezosobnik: oklepano by

bezokolicznik: oklepać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: oklepawszy

gerundium: oklepanie

imiesłów przymiotnikowy bierny: oklepany

odpowiednik aspektowy: oklepywać

Pochodzenie

Zob.  klepać 

1. plecy

Definicja

wielokrotnie uderzyć lekko po czymś otwartą dłonią

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

W razie ewentualnego zablokowania dróg oddechowych ciałem obcym należy oklepać plecy dziecka pomiędzy łopatkami z jednoczesnym przewieszeniem tułowia ku dołowi.

źródło: NKJP: Maciej Miszkiel: ABC reanimacji, Dziennik Łódzki, 2005-07-23

[...] ojciec musi podejść, oklepać syna, żeby odkaszlnął, przewrócić na drugi bok, żeby nie było odleżyn, dać pić przez rurkę, bo nerki muszą pracować.

źródło: NKJP: Edyta Gietka Strażnicy oddechów, Polityka 2009-01-10

Król poklepał Martensa po plecach. - Nie klep mnie. Wystarczy, że oklepała mnie pielęgniarka.

źródło: NKJP: Andrzej Kwietniewski: Blondynka z miasta Łodzi, 2008

Składnia

bez ograniczeń + oklepać +
KOGO/CO + (po CZYM)

2. kopczyk

Definicja

za pomocą wielu uderzeń rozpłaszczyć coś ze wszystkich stron

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Cytaty

Grabarze oklepali łopatami kopczyk, wbili krzyż drewniany, mogiłę pokryły wiązanki kwiatów.

źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998

Składnia

bez ograniczeń + oklepać +
CO + (CZYM)

3. czyjąś twarz

Definicja

pot. 
pobić - wielokrotnie uderzyć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pobić, stłuc, zlać

Cytaty

Już wiele razy oklepali mu maskę, był nawet raz w szpitalu [...].

źródło: NKJP: Internet

Ktoś kiedyś pofatyguje się do twojej chałupy, oklepie ci ryja i będziesz siny po wsi girami powłóczył.

źródło: NKJP: Internet

Ona zawsze służy im radą i kilkoma łysolami, w wypadku potrzeby oklepania twarzy nielubianego szefa.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + oklepać +
KOGO/CO
Data ostatniej modyfikacji: 07.09.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN