UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sztywność

Chronologizacja

1812, SL

Pochodzenie

Od: sztywny

1. kołnierzyka

Definicja

cecha czegoś, co jest twarde i utrzymuje nadany kształt, więc nie ugina się ani nie odkształca się w inny sposób

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

	antonimy:	elastyczność, giętkość, miękkość, wiotkość
	hiperonimy:	twardość

Połączenia

odpowiednia sztywność
sztywność materiału; kadłuba, konstrukcji, nadwozia

Cytaty

Sztywność nadwozia wzmacniają dwie wygięte szyny biegnące od przednich słupków wzdłuż linii nadwozia do tyłu auta, dzięki którym możliwe było zrezygnowanie ze środkowych słupków.

źródło: NKJP: SAV - wizja przyszłości, Dziennik Polski, 2002-12-23

Oswaja się powoli z szorstką sierścią konia, ze sztywnością włosów ogona i grzywy.

źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Koń w sam raz dla króla, Polityka, 2004-03-20

Stropy muszą być wykonane z materiałów o odpowiedniej sztywności i wytrzymałości.

źródło: NKJP: (O): Dziennik budowy: Pewność pod stopami, Dziennik Polski, 2005-06-15

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny:

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sztywność	sztywności
D.	sztywności	sztywności

C.	sztywności	sztywnościom
B.	sztywność	sztywności
N.	sztywnością	sztywnościami
Ms.	sztywności	sztywnościach
W.	sztywności	sztywności

Inne uwagi

Zwykle lp

2. majonezu

Definicja

cecha czegoś, co zostało doprowadzone do takiej konsystencji, że stało się niemożliwe do wylania

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Cytaty

Ciekawe, jaką sztywność ma piana po 100 dniach bicia.

źródło: NKJP: Internet

Białka ubić na bardzo sztywno (im sztywniej, tym lepiej, sztywność białek gwarantuje, że nie zrobi się zakalec).

źródło: Internet: kuchnia.ugotuj.to

W wydanym kilka lat temu katalogu ważniejszych amerykańskich nomogramów można znaleźć nawet nomogram dla kucharza: zależność sztywności majonezu od temperatury i szybkości dolewania oliwy podczas kręcenia...

źródło: Adam B. Empacher: Potęga analogii, 1964 (chomikuj.pl)

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny:

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sztywność	sztywności
D.	sztywności	sztywności

C.	sztywności	sztywnościom
B.	sztywność	sztywności
N.	sztywnością	sztywnościami
Ms.	sztywności	sztywnościach
W.	sztywności	sztywności

Inne uwagi

Zwykle lp

3. ciała

Definicja

cecha czegoś, co jest zastygłe i stwardniałe po śmierci

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

Cytaty

Policzki jej są trupio zapadłe, palcem unoszone powieki ukazują matową i mętną spojówkę; bezwład i nienaturalna sztywność członków i tchnienie śmierci.

źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabeł. Opowiadania i reportaże, 2007

Na ciele 41-letniej kobiety były już oznaki w postaci plam opadowych, bladości i sztywności zwłok.

źródło: NKJP: (ATA): Zawinił upał?, Gazeta Krakowska, 2002-07-11

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny:

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sztywność	sztywności
D.	sztywności	sztywności

C.	sztywności	sztywnościom
B.	sztywność	sztywności
N.	sztywnością	sztywnościami
Ms.	sztywności	sztywnościach
W.	sztywności	sztywności

Inne uwagi

Zwykle lp

4. palca

Definicja

cecha czegoś, co jest zdrętwiałe i nie daje się zgiąć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

bezwładność

Połączenia

poranna sztywność; sztywność mięśniowa
sztywność ciała, karku, kręgosłupa, mięśni, nóg, palców, rąk, stawów
sztywność w stawach
sztywność i ból, sztywność i spowolnienie (ruchowe); napięcie i sztywność
odczuwać sztywność

Cytaty

Jednym z charakterystycznych objawów jest poranna sztywność palców dłoni - chory praktycznie nie może poruszyć dłonią.

źródło: NKJP: Joanna Sieradzka: Chore dłonie, Dziennik Polski, 2006-08-10

Podstawowe objawy parkinsonizmu to: spowolnienie ruchów, sztywność mięśniowa, drżenie palców rąk.

źródło: NKJP: Anna Krygowska: Choroba Parkinsona, Co Tydzień Jaworzno, 2003-09-10

Nie do końca zdrowe jest sypianie na plecach i z głową opartą na poduszce. Ta pozycja może być bowiem przyczyną porannej sztywności karku.

źródło: NKJP: (d): Odpowiednia pozycja do snu, Dziennik Łódzki, 2005-07-16

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny:

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sztywność	sztywności
D.	sztywności	sztywności

C.	sztywności	sztywnościom
B.	sztywność	sztywności
N.	sztywnością	sztywnościami
Ms.	sztywności	sztywnościach
W.	sztywności	sztywności

Inne uwagi

Zwykle lp

5. ruchu

Definicja

cecha czegoś, co jest pozbawione naturalnej płynności i giętkości

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

elastyczność

Połączenia

sztywność ruchów

Cytaty

Obecną tendencją mody męskiej jest całkowita eliminacja wszystkiego, co krępuje ruchy, a sylwetce nadaje nienaturalną sztywność.

źródło: NKJP: Moda męska, Jestem Gotów do Pomocy, 1968

[...] usiłowałam wysondować w rozmowach z Agnieszką, jak zrobić, żeby zapomnieć, wymazać to, co było, móc bez drżenia minąć długowłosego, ciemnego chłopca w granatowej kurtce. Bez drżenia i bez tego głupiego rumieńca, bez idiotycznego dławienia w gardle, bez przesadnej sztywności kroków.

źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Może nie, może tak, 1976

[...] zauważył ową charakterystyczną sztywność ruchów cechującą niektórych chorych umysłowo: szła bardzo wyprostowana, sztywna, tak tą nienaturalną sztywnością spętana, tak w tej sztywności uwięziona, że ruch robił wrażenie czegoś głęboko nienaturalnego, wyuczonego jak mowa głuchoniemych [...].

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Miraż miłości, miraż śmierci, 2001

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny:

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sztywność	sztywności
D.	sztywności	sztywności

C.	sztywności	sztywnościom
B.	sztywność	sztywności
N.	sztywnością	sztywnościami
Ms.	sztywności	sztywnościach
W.	sztywności	sztywności

Inne uwagi

Zwykle lp

6.a człowieka

Definicja

cecha kogoś, kto zachowuje się w sposób pozbawiony swobody i spontaniczności

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Połączenia

wrażenie sztywności

Cytaty

- To sztywność człowieka jest śmieszna! - mówi z całym przekonaniem, wyrzucając nauczycielom, że chodzą poważni, jakby kij połknęli...

źródło: NKJP: Danuta Pawlicka: Do bólu brzucha, Gazeta Poznańska, 2006-03-31

I zaczęła budzić we mnie odrazę jej twardość i sztywność w drobnych codziennych sprawach.

źródło: NKJP: Tomasz Piątek: Pałac Ostrogskich, 2008

Ribbentrop demonstrował rodzaj nadętej pychy, na którą nie sposób się było nie natknąć. W przeciwieństwie do pruskiej sztywności jego sztywność zdawała się wyszukana i kabotyńska.

źródło: S. Lewicki: Canaris w Madrycie, 1989

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny:

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sztywność	sztywności
D.	sztywności	sztywności

C.	sztywności	sztywnościom
B.	sztywność	sztywności
N.	sztywnością	sztywnościami
Ms.	sztywności	sztywnościach
W.	sztywności	sztywności

Inne uwagi

Zwykle lp

6.b ukłonu

Definicja

cecha czegoś, co świadczy o zachowywaniu pozbawionym swobody i spontaniczności

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

sztywność zachowania
sztywność w zachowaniu
atmosfera sztywności

Cytaty

Utrzymywanie zbyt dużego dystansu często rodzi sztywność w zachowaniu, pozbawia relację małżeńską serdeczności i czułości.

źródło: NKJP: Ksawery Knotz: Seks, jakiego nie znacie. Dla małżonków kochających Boga, 2009

Klimat szczerości i wzajemnej życzliwości pozwoli uniknąć podczas lekcji wychowawczych dwóch skrajności: z jednej strony - atmosfery sztywności i zamknięcia, z drugiej - ekshibicjonizmu i wulgarności.

źródło: NKJP: Józef Augustyn: Wychowanie seksualne w rodzinie i w szkole, 2008

Nieźle schłodzone, trochę dziwne w smaku, lokalne piwo i zupełnie już swojski, rozrobiony wodą i sokiem spirytus błyskawicznie oczyściły atmosferę z początkowej sztywności i po paru minutach wszyscy czuli się jak na polskim weselu.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny:

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sztywność	sztywności
D.	sztywności	sztywności

C.	sztywności	sztywnościom
B.	sztywność	sztywności
N.	sztywnością	sztywnościami
Ms.	sztywności	sztywnościach
W.	sztywności	sztywności

Inne uwagi

Zwykle lp

7. doktrynera

Definicja

cecha kogoś, kto ściśle przestrzega określonych zasad i nie potrafi dostosować się do sytuacji, ustąpić ani pójść na kompromis

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	rygorystyczność
	antonimy:	elastyczność

Połączenia

sztywność intelektualna

Cytaty

„Ortodoksyjna” jednostronność oznacza w rezultacie zubożenie umysłów i osobowości wyznawców religii, sztywność intelektualną, popadniecie przez nich w swoistą jednowymiarowość i rozwinięcie tendencji do jednocześnie samoobronnego i agresywnego, paranoidalnego fanatyzmu.

źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Duch Rzeczypospolitej, 1989

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny:

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sztywność	sztywności
D.	sztywności	sztywności

C.	sztywności	sztywnościom
B.	sztywność	sztywności
N.	sztywnością	sztywnościami
Ms.	sztywności	sztywnościach
W.	sztywności	sztywności

Inne uwagi

Zwykle lp

8.a prawa

Definicja

cecha czegoś, co jest ściśle określone i bez względu na sytuację niemożliwe do zmiany

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

	antonimy:	elastyczność
	hiperonimy:	stałość

Połączenia

sztywność myślenia, norm, prawa, przepisów, reguł, struktury (społecznej), zasad

Cytaty

Te wszystkie posiedzenia, hierarchia liderów, sztywność procedur i zwyczajnie niska kultura wielu panów (oraz ich osobiste kłopoty i kompleksy) sprawiają, że kobiety raczej niedobrze czują się w organizacjach ekologicznych.

źródło: NKJP: Anna Nacher: Tropami Wadery (ekofeminizm jako propozycja), Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 1998-01-16

Kryzys w Azji wskazuje na niebezpieczeństwa nadmiernej sztywności kursu walutowego.

źródło: NKJP: Kryzys azjatycki. Finansowe rykoszety, Gazeta Bankowa, 1998

Można zauważyć, że proponuje się wiele rozwiązań rozluźniających sztywność reguł budżetowych, co nie zwiększa kontroli parlamentu nad wydatkami publicznymi.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 28.05.1998

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny:

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sztywność	sztywności
D.	sztywności	sztywności

C.	sztywności	sztywnościom
B.	sztywność	sztywności
N.	sztywnością	sztywnościami
Ms.	sztywności	sztywnościach
W.	sztywności	sztywności

Inne uwagi

Zwykle lp

8.b przejaw

Definicja

przejaw sztywności - cechy czegoś, co jest ściśle określone

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Cytaty

To zmniejszenie się oszczędności jest odpowiedzialne za uporczywie wysoki poziom realnych stóp procentowych. To powoduje zmniejszenie stopy wzrostu inwestycji, co w parze ze strukturalnymi sztywnościami i innymi czynnikami społeczno-ekonomicznymi ogranicza stopę wzrostu gospodarczego i zatrudnienia.

źródło: NKJP: M. Umer Chapra: Zakaz stosowania odsetek - czy jest to słuszne? 1, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 2001-03-01

Czy ktoś z grupowiczów może napisać coś o sztywnościach występujących na rynku pracy?

źródło: NKJP: Internet

Miłość i porządek - czyż te dwa pojęcia nie brzmią razem jak ogień i woda? Miłość to poryw serca, fala uczuć, żywioł i energia. Porządek kojarzy się z zasadami, poukładaniem i suchą sztywnością.

źródło: NKJP: Agnieszka Gąsierkiewicz: Miłość swe zasady ma, Dziennik Zachodni, 2010-03-26

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny:

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sztywność	sztywności
D.	sztywności	sztywności

C.	sztywności	sztywnościom
B.	sztywność	sztywności
N.	sztywnością	sztywnościami
Ms.	sztywności	sztywnościach
W.	sztywności	sztywności

Data ostatniej modyfikacji: 22.05.2018