Chronologizacja
Pochodzenie
W dawnym znaczeniu od XVI wieku przemysł to 'pomysłowość, spryt, przemyślność'; następnie we współczesnym znaczeniu jako kalka internacjonalizmu industria (zapożyczonego z łac. industria 'duża aktywność, energia, pilność, pracowitość; celowość, celowe działanie'), które w różnych językach europejskich w drodze rozwoju semantycznego stopniowo otrzymało nowe znaczenie 'przemysł'; formalnie jest to rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego przemyślić (współcześnie przemyśleć); zob. myśleć
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł
Połączenia
- wielki; nowoczesny; rozwinięty; własny; światowy; amerykański, brytyjski, polski… przemysł; przemysł bawełniany, chemiczny, cukrowniczy, drzewny, elektroniczny, farmaceutyczny, filmowy, górniczy, gumowy, kosmetyczny, maszynowy, metalowy, mleczarski, motoryzacyjny, muzyczny, naftowy, samochodowy, spożywczy, węglowy, włókienniczy, wojenny, zbrojeniowy
- przemysł hutnictwa, paliw; gier; kultury
- przemysł i górnictwo, przemysł i handel, przemysł i rolnictwo; budownictwo i przemysł; technika i przemysł
- ośrodek, zakład; gałąź; rozbudowa, rozwój, minister przemysłu
- urządzenia, surowce dla przemysłu; specjaliści od przemysłu
- współpraca z przemysłem
- praca, stanowiska, zatrudnienie; inwestycje w przemyśle
- przemysł rozwija się; produkuje coś
- ratowanie przemysłu
- coś trafia do przemysłu
- współpracować z przemysłem
- pracować w przemyśle; ktoś zatrudniony w przemyśle
Cytaty
|
[...] Wszystko to sprzyjało rozwojowi rolnictwa w okolicy i bogaceniu się miasta w wyniku wysoko rozwiniętego przemysłu i rzemiosła. źródło: NKJP: Jan Gać: Ziemia Święta Kulturowy przewodnik śladami Jezusa, 2009 |
|
|
Włókno lniane stanowi doskonały, ekologiczny surowiec dla przemysłu włókienniczego (tkaniny odzieżowe, obiciowe, domowego użytku – obrusy, serwety itp.). źródło: NKJP: Leszek S. Jankiewicz: Regulatory wzrostu i rozwoju roślin: zastosowanie w ogrodnictwie, rolnictwie, leśnictwie i w kulturach tkanek: praca zbiorowa, 1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | przemysł |
przemysły |
|
| D. | przemysłu |
przemysłów |
|
| C. | przemysłowi |
przemysłom |
|
| B. | przemysł |
przemysły |
|
| N. | przemysłem |
przemysłami |
|
| Ms. | przemyśle |
przemysłach |
|
| W. | przemyśle |
przemysły |