UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gramota

rzadziej hramota

Chronologizacja

1578, SPXVI

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gramota
gramoty
D. gramoty
gramot
C. gramocie
gramotom
B. gramotę
gramoty
N. gramotą
gramotami
Ms. gramocie
gramotach
W. gramoto
gramoty

Pochodzenie

ros. grámota 'piśmienność; oficjalny dokument; list, wiadomość'

1. dawna

Definicja

hist. 
dokument pochodzący z dawnej Rusi lub Litwy

Warianty

  • rzadziej hramota

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  dokument

Połączenia

  • odkryć gramotę

Cytaty

Całe gramoty odnajdowano zwykle w postaci zwiniętych zwojów kory zapisanej po wewnętrznej stronie (rzadziej po obu stronach), tylko niektóre z nich odnaleziono w rozwiniętej postaci.

źródło: NKJP: Internet

Wydaje się, że jedynie niektóre gramoty przechowywano odpowiednio długo - do nich zaliczyć można dwa płaty kory ogromnych rozmiarów zawierające treści literackie [...] znalezione w ziemi w rozwiniętej postaci oraz także dwie brzozowe książeczki z tekstami modlitw [...].

źródło: NKJP: Internet

2. carska

Definicja

oficjalny dokument wydawany przez władcę bądź przedstawiciela władzy świeckiej lub kościelnej w Rosji i Związku Radzieckim

Warianty

  • rzadziej hramota

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  dokument

Cytaty

To miał być car na przeczekanie, nie zagrażający nikomu. I w pewnym sensie tak było, pomimo pierwszych gramot cara usiłującego rządzić w wyniszczonym kraju. To było niecodzienne: car wydawał gramoty, zamiast ścinać masowo podejrzanych

źródło: NKJP: Gosudar na tronie, Dziennik Polski, 2004-02-20

Wydana przez Katarzynę w 1785 r. gramota o wolności szlachty uwolniła ten stan od obowiązku służby państwowej (w tym służby rekruckiej), a także od poniżających kar cielesnych.

źródło: NKJP: Andrzej Nowak: Dwa wieki imperium cz. II, Polityka, 2014-12-11 (polityka.pl)

Sądy ziemskie [...] orzekały o szlachectwie. Zgodnie z tak zwaną hramotą Katarzyny II, szlachectwa owe zapisywano do jednej z sześciu ksiąg.

źródło: NKJP: Internet

3. pochwalna

Definicja

w rosyjskim kręgu kulturowym i językowym: list pochwalny

Warianty

  • rzadziej hramota

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Połączenia

  • pochwalna gramota

Cytaty

Order II stopnia otrzymał Władysław Kowalski, zaś ordery III stopnia Anna Kowalska i Stanisław Kowalski. Władyka przyznał także pochwalne gramoty dla Włodzimierza Kokłowskiego, Jakuba Drylczuka, Stanisława Zoruka [...].

źródło: Grzegorz Jacek Pelica: Radość i dziękczynienie w Brzeźnie, Przegląd Prawosławny, 2004-09 (przegladprawoslawny.pl)

Po Liturgii Władyka Adam odczytał i wręczył pochwalną gramotę, w której przyzywa Bożego błogosławieństwa dla mnichów Ujkowickiego Monasteru i przyszłych budowniczych nowej świątyni.

źródło: Internet: monasterujkowice.pl

Za dobrą naukę dostałem dyplom, tzw. pochwalną gramotę z wizerunkiem Lenina i Stalina.

źródło: Internet: wyborcza.pl

W 2002 roku metropolita lwowski abp większy kardynał Lubomyr Huzar nagrodził go specjalną hramotą za przybliżanie postaci abp. Andrzeja Szeptyckiego i wkład w pojednanie polsko-ukraińskie.

źródło: NKJP: Internet

Data ostatniej modyfikacji: 15.03.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj