Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
nurzam |
nurzamy |
|||
| 2 os. |
nurzasz |
nurzacie |
|||
| 3 os. |
nurza |
nurzają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
nurzałem +(e)m nurzał |
nurzałam +(e)m nurzała |
nurzałom +(e)m nurzało |
nurzaliśmy +(e)śmy nurzali |
nurzałyśmy +(e)śmy nurzały |
| 2 os. |
nurzałeś +(e)ś nurzał |
nurzałaś +(e)ś nurzała |
nurzałoś +(e)ś nurzało |
nurzaliście +(e)ście nurzali |
nurzałyście +(e)ście nurzały |
| 3 os. |
nurzał |
nurzała |
nurzało |
nurzali |
nurzały |
bezosobnik: nurzano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę nurzał będę nurzać |
będę nurzała będę nurzać |
będę nurzało będę nurzać |
będziemy nurzali będziemy nurzać |
będziemy nurzały będziemy nurzać |
| 2 os. |
będziesz nurzał będziesz nurzać |
będziesz nurzała będziesz nurzać |
będziesz nurzało będziesz nurzać |
będziecie nurzali będziecie nurzać |
będziecie nurzały będziecie nurzać |
| 3 os. |
będzie nurzał będzie nurzać |
będzie nurzała będzie nurzać |
będzie nurzało będzie nurzać |
będą nurzali będą nurzać |
będą nurzały będą nurzać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
nurzajmy |
|
| 2 os. |
nurzaj |
nurzajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
nurzałbym bym nurzał |
nurzałabym bym nurzała |
nurzałobym bym nurzało |
nurzalibyśmy byśmy nurzali |
nurzałybyśmy byśmy nurzały |
| 2 os. |
nurzałbyś byś nurzał |
nurzałabyś byś nurzała |
nurzałobyś byś nurzało |
nurzalibyście byście nurzali |
nurzałybyście byście nurzały |
| 3 os. |
nurzałby by nurzał |
nurzałaby by nurzała |
nurzałoby by nurzało |
nurzaliby by nurzali |
nurzałyby by nurzały |
bezosobnik: nurzano by
bezokolicznik: nurzać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
nurzając
gerundium: nurzanie
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | nurzanie |
nurzania |
| D. | nurzania |
nurzań |
| C. | nurzaniu |
nurzaniom |
| B. | nurzanie |
nurzania |
| N. | nurzaniem |
nurzaniami |
| Ms. | nurzaniu |
nurzaniach |
| W. | nurzanie |
nurzania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: nurzający
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | nurzający |
nurzający |
nurzający |
nurzające |
nurzająca |
| D. | nurzającego |
nurzającego |
nurzającego |
nurzającego |
nurzającej |
| C. | nurzającemu |
nurzającemu |
nurzającemu |
nurzającemu |
nurzającej |
| B. | nurzającego |
nurzającego |
nurzający |
nurzające |
nurzającą |
| N. | nurzającym |
nurzającym |
nurzającym |
nurzającym |
nurzającą |
| Ms. | nurzającym |
nurzającym |
nurzającym |
nurzającym |
nurzającej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | nurzający |
nurzający |
nurzające |
nurzające |
| D. | nurzających |
nurzających |
nurzających |
nurzających |
| C. | nurzającym |
nurzającym |
nurzającym |
nurzającym |
| B. | nurzających |
nurzających |
nurzających |
nurzające |
| N. | nurzającymi |
nurzającymi |
nurzającymi |
nurzającymi |
| Ms. | nurzających |
nurzających |
nurzających |
nurzających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: nurzany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | nurzany |
nurzany |
nurzany |
nurzane |
nurzana |
| D. | nurzanego |
nurzanego |
nurzanego |
nurzanego |
nurzanej |
| C. | nurzanemu |
nurzanemu |
nurzanemu |
nurzanemu |
nurzanej |
| B. | nurzanego |
nurzanego |
nurzany |
nurzane |
nurzaną |
| N. | nurzanym |
nurzanym |
nurzanym |
nurzanym |
nurzaną |
| Ms. | nurzanym |
nurzanym |
nurzanym |
nurzanym |
nurzanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | nurzani |
nurzani |
nurzane |
nurzane |
| D. | nurzanych |
nurzanych |
nurzanych |
nurzanych |
| C. | nurzanym |
nurzanym |
nurzanym |
nurzanym |
| B. | nurzanych |
nurzanych |
nurzanych |
nurzane |
| N. | nurzanymi |
nurzanymi |
nurzanymi |
nurzanymi |
| Ms. | nurzanych |
nurzanych |
nurzanych |
nurzanych |
Pochodzenie
Czasownik pochodny od rzadkiego nurzyć 'zanurzać'; w staropolszczyźnie tylko z przedrostkami: unurzyć, wynurzyć itd.; w języku polskim doszło (z przyczyn fonetycznych - rozwoju nor- > nór- > nur-) do zmieszania dwóch pokrewnych czasowników kontynuujących formy prasłowiańskie: psł. *noriti 'zanurzać, pogrążać' (od psł. *nerti 'zanurzyć się, pogrążyć się') oraz psł. *nuriti 'zanurzać, pogrążać', który miał rdzenne -u- (Bor)
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | zanurzać |
Cytaty
|
A swoją drogą - odparł Romero, nurzając słomkę w koktajlu miętowym - łaska ludu na jeszcze bardziej pstrym koniu jeździ aniżeli pańska. Przed sześciu laty gremialnie głosowali na nią, a dziś... źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005 |
|
|
A tymczasem w Chinach tryumfował kinowy obrzęd mokrych ręczników. Otóż projekcje filmowe przerywano tam w regularnych odstępach, by widzowie mogli rzucić posługaczom, przysługujące na czas seansu ręczniki. Posługacz nurzał taki ręcznik w lodowatej wodzie i odrzucał go widzowi. Widz ręcznikiem obwiązywał rozgrzaną szyję i oglądał dalej. Schłodzony. źródło: NKJP: Wiesław Kot: Nie strzelać do biletera!, Gazeta Poznańska, 2005-12-23 |
Składnia
|
+ | nurzać | + |
CO +
w CZYM
|