Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
nurzam się |
nurzamy się |
|||
| 2 os. |
nurzasz się |
nurzacie się |
|||
| 3 os. |
nurza się |
nurzają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
nurzałem się +(e)m się nurzał |
nurzałam się +(e)m się nurzała |
nurzałom się +(e)m się nurzało |
nurzaliśmy się +(e)śmy się nurzali |
nurzałyśmy się +(e)śmy się nurzały |
| 2 os. |
nurzałeś się +(e)ś się nurzał |
nurzałaś się +(e)ś się nurzała |
nurzałoś się +(e)ś się nurzało |
nurzaliście się +(e)ście się nurzali |
nurzałyście się +(e)ście się nurzały |
| 3 os. |
nurzał się |
nurzała się |
nurzało się |
nurzali się |
nurzały się |
bezosobnik: nurzano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się nurzał będę się nurzać |
będę się nurzała będę się nurzać |
będę się nurzało będę się nurzać |
będziemy się nurzali będziemy się nurzać |
będziemy się nurzały będziemy się nurzać |
| 2 os. |
będziesz się nurzał będziesz się nurzać |
będziesz się nurzała będziesz się nurzać |
będziesz się nurzało będziesz się nurzać |
będziecie się nurzali będziecie się nurzać |
będziecie się nurzały będziecie się nurzać |
| 3 os. |
będzie się nurzał będzie się nurzać |
będzie się nurzała będzie się nurzać |
będzie się nurzało będzie się nurzać |
będą się nurzali będą się nurzać |
będą się nurzały będą się nurzać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
nurzajmy się |
|
| 2 os. |
nurzaj się |
nurzajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
nurzałbym się bym się nurzał |
nurzałabym się bym się nurzała |
nurzałobym się bym się nurzało |
nurzalibyśmy się byśmy się nurzali |
nurzałybyśmy się byśmy się nurzały |
| 2 os. |
nurzałbyś się byś się nurzał |
nurzałabyś się byś się nurzała |
nurzałobyś się byś się nurzało |
nurzalibyście się byście się nurzali |
nurzałybyście się byście się nurzały |
| 3 os. |
nurzałby się by się nurzał |
nurzałaby się by się nurzała |
nurzałoby się by się nurzało |
nurzaliby się by się nurzali |
nurzałyby się by się nurzały |
bezosobnik: nurzano by się
bezokolicznik: nurzać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
nurzając się
gerundium: nurzanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | nurzanie się |
nurzania się |
| D. | nurzania się |
nurzań się |
| C. | nurzaniu się |
nurzaniom się |
| B. | nurzanie się |
nurzania się |
| N. | nurzaniem się |
nurzaniami się |
| Ms. | nurzaniu się |
nurzaniach się |
| W. | nurzanie się |
nurzania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: nurzający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | nurzający się |
nurzający się |
nurzający się |
nurzające się |
nurzająca się |
| D. | nurzającego się |
nurzającego się |
nurzającego się |
nurzającego się |
nurzającej się |
| C. | nurzającemu się |
nurzającemu się |
nurzającemu się |
nurzającemu się |
nurzającej się |
| B. | nurzającego się |
nurzającego się |
nurzający się |
nurzające się |
nurzającą się |
| N. | nurzającym się |
nurzającym się |
nurzającym się |
nurzającym się |
nurzającą się |
| Ms. | nurzającym się |
nurzającym się |
nurzającym się |
nurzającym się |
nurzającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | nurzający się |
nurzający się |
nurzające się |
nurzające się |
| D. | nurzających się |
nurzających się |
nurzających się |
nurzających się |
| C. | nurzającym się |
nurzającym się |
nurzającym się |
nurzającym się |
| B. | nurzających się |
nurzających się |
nurzających się |
nurzające się |
| N. | nurzającymi się |
nurzającymi się |
nurzającymi się |
nurzającymi się |
| Ms. | nurzających się |
nurzających się |
nurzających się |
nurzających się |
Pochodzenie
Zob. nurzać
1. w błocie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne
Cytaty
|
Buty Daniela przy każdym kroku przebijały pierwszą, skrzepniętą warstwę i nurzały się w bagnie źródło: NKJP: Esensja, 2005-11 |
|
|
Ranek wstał tak słoneczny i jasny, jak bywa tylko po nocnej burzy. Na błoniu przyrzecznym w dołach stała woda, po ścieżkach błyskały wielkie oka kałuż, ogromna korona starej sosny nurzała się w błocie, rozdarty na dwoje pień sterczał niczym smoczy kieł. źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Emilia z kwiatem lilii leśnej, 1993 |
|
|
Spitsbergeński Lodowiec Hansa poddano takim obserwacjom jeszcze w 1938 r., między 2 a 8 sierpnia. W profilu poprzecznym, mniej więcej 0,5 km od czoła nurzającego się w falach fiordu, zmienność była znaczna. Czwartego sierpnia zanotowano 53 cm/dzień, zaś 7 i 8 sierpnia 89,5 cm/dzień. źródło: NKJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1988 |
|
|
Zdawało się, że niebiosa patrzyły na mające się odbyć za chwilę zmagania równie chłodno, jak ja. Konie nurzały się po brzuchy w pożółkłej, spalonej słońcem trawie. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004 |
2. w rozpuście
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- nurzać się w pijaństwie; w rozpuście; w pięknie
Cytaty
|
W Berlinie widziałem kilka wspaniałych przedstawień operowych i teatralnych (Makbet Verdiego, Rosenkavalier Straussa itd.), nurzałem się w muzyce. źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz, Listy do córek, 2009 |
|
|
Dzisiejszy świat zachodni także celebruje swój schyłek, ogłasza „koniec historii”, promuje postmodernizm zwany „kulturą wyczerpania”, nurza się w konsumpcji i hedonizmie oraz drży na myśl o zagrożeniu fundamentalizmem islamskim. źródło: KWSJP: Sonia Szostakiewicz, Fronda, 1998 |
|
|
Gryf nie wiedział, o czym śpiewała. Były tam jakieś słowa, lecz przepływały przez jego świadomość niemal niezauważalnie - miękkie, nieprzeszkadzające. Zamknął oczy i nurzał się w tej cudownej pieśni, doznając niemal ekstatycznego uniesienia. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Piołun i miód. Kroniki Drugiego Kręgu. Księga III, 2003 |
|
|
Ciężko ranny, bodaj pod Monte Cassino, długo leżał w szpitalu, ale kiedy alianci zajęli Rzym, już zdrów, nurzał się z zachwytem w pięknie Wiecznego Miasta [...] źródło: NKJP: Czesław Milosz: Abecadło Milosza, 1997 |
Składnia
|
+ | nurzać się | + |
w CZYM
|