UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wydać się

Chronologizacja

1448, SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wydam się
wydamy się
2 os. wydasz się
wydacie się
3 os. wyda się
wydadzą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wydałem się
+(e)m się wydał
wydałam się
+(e)m się wydała
wydałom się
+(e)m się wydało
wydaliśmy się
+(e)śmy się wydali
wydałyśmy się
+(e)śmy się wydały
2 os. wydałeś się
+(e)ś się wydał
wydałaś się
+(e)ś się wydała
wydałoś się
+(e)ś się wydało
wydaliście się
+(e)ście się wydali
wydałyście się
+(e)ście się wydały
3 os. wydał się
wydała się
wydało się
wydali się
wydały się

bezosobnik: wydano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wydajmy się
2 os. wydaj się
wydajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wydałbym się
bym się wydał
wydałabym się
bym się wydała
wydałobym się
bym się wydało
wydalibyśmy się
byśmy się wydali
wydałybyśmy się
byśmy się wydały
2 os. wydałbyś się
byś się wydał
wydałabyś się
byś się wydała
wydałobyś się
byś się wydało
wydalibyście się
byście się wydali
wydałybyście się
byście się wydały
3 os. wydałby się
by się wydał
wydałaby się
by się wydała
wydałoby się
by się wydało
wydaliby się
by się wydali
wydałyby się
by się wydały

bezosobnik: wydano by się

bezokolicznik: wydać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wydawszy się

gerundium: wydanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wydanie się
wydania się
D. wydania się
wydań się
C. wydaniu się
wydaniom się
B. wydanie się
wydania się
N. wydaniem się
wydaniami się
Ms. wydaniu się
wydaniach się
W. wydanie się
wydania się

odpowiednik aspektowy: wydawać się

1. atrakcyjnym

Definicja

wywołać jakieś wrażenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zdać się

Połączenia

  • wydać się absurdalny, atrakcyjny, błahy, kontrowersyjny, lepszy, podejrzany

Cytaty

Na początku roku firma pana Henryka otrzymała propozycję budowy domu. Oferta wydała się atrakcyjna, dlatego zgodził się bez wahania.

źródło: NKJP: Przemysław Malisz, Marek Twaróg: Klucz do sukcesu, Trybuna Śląska, 2004-09-24

Kłamałam jak z nut, żeby wydać się lepszą, niż jestem, a on mi wierzył.

źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Białe zeszyty, 2005

Mężczyzna wydał się kobiecie podejrzany. Skojarzyła go z portretem pamięciowym, jaki został rozesłany do ajencji bankowych.

źródło: NKJP: Przemysław Gluma: Zasłużyła na więcej niż kwiaty, Super Express, 2006

Poradniki mają jedną podstawową zaletę - podają gotowe rozwiązania niekiedy skomplikowanych problemów, które na pierwszy rzut oka mogą się wydać idealnym lekarstwem na trudności spotykane w pracy.

źródło: NKJP: Agnieszka Kantaruk: Lektury nadobowiązkowe, Dziennik Polski, 2005-03-15

Jeśli ci się wyda, że okiełznałeś los i pokonałeś przeznaczenie, nie ciesz się za wcześnie.

źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

Kiedy lekarz zbadał pacjentkę dokładnie, okazało się, że jest poważnie zagrożona zawałem serca, co przy jej niedowadze i super zdrowym odżywianiu wydało się zaprzeczać istnieniu jakiejkolwiek sprawiedliwości.

źródło: NKJP: Mirosław Tomaszewski: UGI, 2006

Składnia

bez ograniczeń + wydać się +
KIM/CZYM + (KOMU)
bez ograniczeń + wydać się +
JAKI/JAKIM + (KOMU)
(to), że ZDANIE + wydać się +
(KOMU)
bez ograniczeń + wydać się +
BEZOKOLICZNIK

2. o tajemnicy

Definicja

zostać ujawnionym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

  • tajemnica, sprawa się wydała; wszystko się wydało
  • w końcu wydało się

Cytaty

Ważny był także zasięg, [...] by maszyna mogła zostać wyrzucona w powietrze w takiej odległości od wybrzeży wroga, by cała operacja za wcześnie się nie wydała.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008

Mieliśmy dziecko z niebiednego domu, którego matka postanowiła nie wysyłać do szkoły. Ukrywała to przed mężem, który długo o niczym nie wiedział. W końcu jednak tajemnica się wydała.

źródło: NKJP: Grażyna Kuźnik: Nieobecni pod tablicą, Dziennik Zachodni, 2005-09-09

Utarło się, że uczniowie, znając dokładnie marszrutę jego wędrówek po szkołach, przypinali mu w czasie lekcji pod pelerynkę sutanny liściki miłosne do znajomych pensjonarek tej pensji, do której się bezpośrednio po [...] lekcji udawał. Kiedyś wszystko się wydało. Awantura!

źródło: NKJP: Jerzy Zaruba: Z pamiętników bywalca, 2007

Wracałam ze szkoły cztery godziny. Potokiem, bo była krótsza droga. W domu kłamałam, że były dodatkowe lekcje albo że byłam u kolegi coś odpisać. W końcu się wydało.

źródło: NKJP: Małgorzata Wach: Każdy ma swoje Kilimandżaro, 2008

Ogarnął mnie strach, że jeszcze raz zemdleję przy wszystkich i się wyda, że to z głodu.

źródło: NKJP: Tomek Tryzna: Idź kochaj i niech ci nie pomoże żadna na ziemi rzecz, 2010

Składnia

bez ograniczeń + wydać się +
że ZDANIE

3. o szpiegu

Definicja

przestać się ukrywać lub powiedzieć o sobie jakąś prawdę dotychczas skrywaną

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ujawnić się

Cytaty

Istvan zrozumiał: chcąc pokazać ambasadorowi, że go się nie lęka, sam wystarczająco zaznaczył, że wie. Sam się wydałem, sam.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Wszyscy jesteście podejrzani, jak tu stoicie. [...] Ząb leżał schowany w ubraniach Zadda, owinięty w różowe boa...
- Lilaróż – wtrącił nieśmiało Kopytko, po czym zaczerwienił się aż po cebulki włosów, ponieważ zrozumiał, że sam się wydał.

źródło: Lena Karlson: Buta i Uprzykrzenie, 2014 (books.google.pl)

4. z planami

Definicja

niechcący przyznać się do czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

Musiała zrozumieć, że jakiekolwiek interesy knuje Przemęka z wiergowskimi kupczykami, nie wyda się z nimi przed przygodnie spotkaną jejmością.

źródło: NKJP: Plewy na wietrze, Esensja published 2006-10

(...) a może kobiety są tak słabe psychicznie, że nawet boją się do tej słabości przyznać? A może skrywają tłumione wewnętrznie emocje, by nie wydać się ze swoją słabością?

źródło: NKJP: Psychika ? Usenet -- pl.sci.psychologia 2003-01-19

Składnia

bez ograniczeń + wydać się +
z CZYM + (przed KIM)

5. w ręce policji

Definicja

przekazać informacje na temat własnej działalności podlegającej karze osobom mogącym tę karę wymierzyć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe

Cytaty

Bracia Ochoa sami wydali się w ręce kolumbijskiej policji w zamian za łagodne wyroki.

źródło: NKJP: Internet

Zatrzymano podejrzanych, wśród których jednak nie było faktycznych sprawców. Gdy na niewinnych miały spaść wyroki, oni trzej sami wydali się w ręce władz.

źródło: Acta Universitatis Lodziensis, 1980 (books.google.com)

Himmler mógłby uciec z Niemiec, ale sam się wydał w najbardziej niezwykły sposób, kiedy stanął w długiej kolejce ludzi wlokących się przez most koło Meinstedt. Może jego biurokratyczna dokładność wzięła górę, gdy, niezależnie od powodu, zaproponował pokazanie swoich dokumentów brytyjskim żołnierzom [...].

źródło: Wcielenia Zła. Najgorsi Ludzie Świata, 2008 (books.google.com)

6. narazić się

Definicja

własnymi działaniami spowodować możliwość znalezienia się w niekorzystnym stanie wyrażonym za pomocą następującego wyrażenia przyimkowego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  narazić się

Cytaty

Zbawienie ma dokonać się za sprawą potomstwa, czyli syna niewiasty, który ażeby pokonać złego ducha, sam wyda się na cierpienie i śmierć krzyżową.

źródło: Jan Paweł II: Komentarz do Ewangelii, 2011 (books.google.com)

Jeśli sami sobie w porę nie pomożemy, prędzej czy później wydamy się na łaskę i niełaskę psychologów-amatorów albo hiobowych „doradców-przyjaciół”.

źródło: NKJP: Maria Wolan: Pozornie niewinne i bezpieczne: rzecz o terapiach, medytacjach, wróżbach, zabawach z duchami, 2007

Nic sobie wzajem nie komunikując, nie wołając o pomstę do nieba, [...] nie dowiadując się niczego od innych - wydaliśmy się sami na pastwę gazet i oratorów z urzędu.

źródło: NKJP: Aleksander Sołżenicyn: Archipelag GUŁag, 1977

Składnia

bez ograniczeń + wydać się +
na CO

7. poślubić

Definicja

pot. 
poślubić

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina członkowie rodziny

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja uroczystości i święta

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  poślubić, zaobrączkować

Cytaty

Nie wyszła nigdy za mąż. - Wydać się za byle kogo? Po to, żeby życie zmarnować? - denerwuje się, gdy rozmawia o małżeństwie.

źródło: NKJP: (AMUSZ): Panna z Kazimierza, Gazeta Krakowska, 2002-06-04

Wojewoda nijak nie mógł sobie wyobrazić, jak jego hołubiony synalek może wydać się za piękną, ale ubogą szlachciankę.

źródło: NKJP: (PARA): Pan Denhoff straszy w Kruszynie, Trybuna Śląska, 2001-08-29

Podoba mi się ten Michajło, od razu widać, że chłopak obrotny. Do tego zabójczo przystojny. Może wydałabyś się za niego, wtedy już wszystko zostałoby w rodzinie - powiedział niby to żartem [...].

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Miłośnica, 2009

Składnia

bez ograniczeń + wydać się +
za KOGO

8. o książce

Definicja

udostępnić publiczności własnym nakładem środków finansowych swój tekst dziennikarski, literacki lub inną całość myślową albo artystyczną

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu wydawnictwa

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu prasa

Cytaty

Po kilku niekoniecznie udanych próbach zespół postanowił wydać się sam. Płytka miała mieć swoją premierę niedawno, na jednym z ostatnich koncertów we Wrocławiu.

źródło: NKJP: Michał Raińczuk: Wydaj się sam, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-12-10

Ja nawet widziałem taką panią - kilku kolejnych wydawców odrzuciło jej książkę, więc założyła jednoosobowe wydawnictwo i sama się wydała.

źródło: NKJP: Internet

Frazeologizmy

ktoś wyszedł za mąż
ktoś wydał się za mąż
Data ostatniej modyfikacji: 14.11.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj