Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | archaizm |
archaizmy |
|
D. | archaizmu |
archaizmów |
|
C. | archaizmowi |
archaizmom |
|
B. | archaizm |
archaizmy |
|
N. | archaizmem |
archaizmami |
|
Ms. | archaizmie |
archaizmach |
|
W. | archaizmie |
archaizmy |
Pochodzenie
internac.
ang. archaism
fr. archaïsme
niem. Archaismus
z gr. archē 'początek, przyczyna, zasada, pierwiastek'
1. obyczajowy
Definicja
Noty o użyciu
Ms. lp wymawiany: [archaiźmie] lub [archaizmie].
Wymowa
[archaism] lub [archaizm], lub pot. [archajism], lub pot. [archajizm]
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu
Cytaty
Nowe style i sposoby życia współistnieją ze starymi, gdyż postmodernizm jest synergią między archaizmem a postępem. źródło: NKJP: Krystyna Mazurek-Łopacińska: Konsument w epoce postmodernizmu, Współczesny marketing Trendy Działania, 2008 |
|
Ja jestem rockmanem. Typowym rockmanem. To mnie zawsze fascynowało. Jeżeli gram blues, to uważam, że właściwie gram rock z dużą dawką bluesa. Tak rozumiem blues, który mi zaszczepili Green, Mayall, Clapton. Bo czarnego bluesa - przyznam się - zazwyczaj nie znoszę. To straszny archaizm. źródło: NKJP: Wiesław Królikowski: Tadeusz Nalepa: Breakout absolutnie, 2008 |
|
Archaiczny charakter rytuału nie przesądza jednak o archaizmie normy prawnej. źródło: NKJP: Karol Modzelewski: Barbarzyńska Europa, 2004 |
2. językowy
Definicja
Noty o użyciu
Ms. lp wymawiany: [archaiźmie] lub [archaizmie].
Wymowa
[archaism] lub [archaizm], lub pot. [archajism], lub pot. [archajizm]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język
Cytaty
Upaja się nie tylko tym „co”, ale „jak” mówi. Celebruje zdania, misternie je konstruuje. Lubi zwroty obcojęzyczne, chętnie też posługuje się archaizmami (aliści, azaliż, gwoli, jednakowoż). źródło: NKJP: Piotr Legutko: Sztuka debaty czyli jak się nie dać, 2009 |
|
Chcąc bowiem odpowiedzieć, czy dany wyraz jest Leśmianowskim neologizmem, czy też jest pochodzenia gwarowego lub należy do archaizmów, trzeba, ażeby najpierw zostały przeprowadzone ścisłe i mozolne badania. źródło: NKJP: Kazimierz Wyka: Rzecz wyobraźni, 1959 |
|
Słowo „serencza” oznacza szczęście, jest łemkowskim archaizmem sporadycznie używanym na wschodnich terenach Karpat. źródło: NKJP: Ewa Bugno: Nagrywają płytę, Gazeta Krakowska, 2004-01-10 |
|
Skądkolwiek jednak pochodzą owe archaizmy, argument, iż „w ustach ludzi z prowincji brzmią sztucznie” , nie wydaje się najszczęśliwiej dobrany. Archaizmy, jak wiemy, jeśli się gdzieś zachowują, to właśnie na prowincji, dlatego też gdzie jak gdzie, ale tam nie brzmią sztucznie. źródło: NKJP: Antoni Libera, Roman Pawłowski, Dezinformacja i bałamuctwo, Gazeta Wyborcza, 1997-01-24 |
|
Archaizmem fleksyjnym jest końcówka -y w narzędniku liczby mnogiej rzeczowników w zwrotach za grubymi mury [...]. źródło: Prace Filologiczne, tom 24-25, 1974 (books.google.pl) |