UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

chociażby

Chronologizacja

1575, SPXVI

Pochodzenie

Zob. chociaż i by

1. nawet jeśli

Definicja

książk. 
o tym, o czym mowa, można byłoby powiedzieć to, co mówię, a nie coś innego, co można by sądzić na podstawie tego, co zostało powiedziane pod danym względem o tym, o czym mowa

Noty o użyciu

1) może wprowadzać parentezę
2) komentarz do całych struktur tematyczno-rematycznych

Wymowa

[chociażby]

Kategoria znaczeniowa

wykładnik poprawności wnioskowania

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  jakkolwiek II

Cytaty

Działa w obronie koniecznej w szczególności ten, kto występuje w celu przywrócenia porządku lub spokoju publicznego, chociażby to nie wynikało z obowiązku służbowego.

źródło: NKJP: Sejm RP: Kodeks wykroczeń

„Chociażby przedstawiał indywidualność poetycką tak samorodną jak Leśmian - będą go lekceważyć i przemilczać świadomie, celowo, systematycznie” - pisał.

źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Kisielewscy: Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006

Odmiana

część mowy: spójnik

podklasa: niewłaściwy

Składnia

_: Zd.Nadrz., chociażby _: Zd.Podrz.
Zd.Nadrz.: Cz. cz. przesz. lub bezok.
Zd.Podrz.: Cz. cz. przysz. lub teraźn.
aglutynacja: w Zd. z Cz. cz. przesz. obligatoryjna: chociażbym, chociażbyś, chociażbyśmy, chociażbyście
korelat: fakultatywny: to
szyk: zmienny: pozycja centralna lub początkowa względem obu członów
stała pozycja względem wprowadzanego członu

2. przynajmniej

Definicja

mówiący, uznając to, co mówi o tym, o czym mowa za minimum, chciałby, aby było coś więcej niż to, ale zgadza się na to

Noty o użyciu

komentarz przyrematyczny

Warianty

  • chociaż
  • choć
  • choćby

Wymowa

[chociażby]

Kategoria znaczeniowa

wykładnik limitatywności

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  bodaj, bodajby

Cytaty

Stąd specyficzne relacje wizji i celów ludzkich, wymagające w tym wstępie chociażby pobieżnego omówienia.

źródło: NKJP: Jan Szczepański: Wizje naszego życia, 1995

- Czy jako dowódca dywizji otrzymywaliście jakieś rozkazy, instrukcje, lub chociażby sygnały o przygotowywanej operacji wojskowej przeciwko Polsce?

źródło: NKJP: Wojciech Jaruzelski: Pod prąd. Refleksje rocznicowe, 2005

Tak bardzo trudno jest podnieść chociażby o stopień, o maleńką część kulturę narodową, rozwinąć ją i popchnąć naprzód.

źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

To niemożliwe, przecież ona zezuje. Powinni znaleźć do tej roli kogoś chociażby bez defektów urody, nie sądzisz?

źródło: NKJP: Maria Król-Fijewska: Stanowczo, łagodnie, bez lęku, 1996

Odmiana

część mowy: partykuła

podklasa: limitatywna

Składnia

chociażby _
ograniczenia zakresu użycia:
nie: z wyrażeniami oznaczającymi maksymalną ilość lub miarę czegoś
nie: z hiperbolą
szyk: zmienny: neutralna antepozycja

Informacja normatywna

3. bodaj

Definicja

mówiący, wiedząc, że o czymś innym także można byłoby to powiedzieć, mówi to, ponieważ nie jest ważne, które z nich wybrał

Noty o użyciu

komentarz przyrematyczny

Warianty

  • choćby

Wymowa

[chociażby]

Kategoria znaczeniowa

wykładnik egzemplifikacji

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  bodaj, bodajby

Cytaty

Bronił odważnie samodzielności Królestwa, niewiele za to liczył się z literą prawa, czego wyrazem było chociażby to, że wbrew konstytucji nie przedstawiał sejmowi budżetu.

źródło: NKJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1996

Coś jednak zrobiono, przemysł motoryzacyjny chociażby, nikt nam już tego nie odbierze.

źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1997

- Ale nie wiem, w którym to niby miejscu tak się z prawdą minąłem.
- W tym o kochaniu chociażby.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Pogrzeb czarownicy, 2003

[...] podobnie jak reklama wyprodukowana w Polsce może być wręcz nieczytelna dla odbiorcy zagranicznego (żeby wymienić tu chociażby cykl reklam proszku Pollena 2000 czy margaryny Kama).

źródło: NKJP: Ewa Szczęsna: Poetyka reklamy, 2001

Odmiana

część mowy: partykuła

podklasa: egzemplifikacji

Składnia

chociażby _
szyk: zmienny: neutralna antepozycja
wymagany poprzedzający kontekst
Data ostatniej modyfikacji: 20.03.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj