Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
hańbię |
hańbimy |
|||
2 os. |
hańbisz |
hańbicie |
|||
3 os. |
hańbi |
hańbią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
hańbiłem +(e)m hańbił |
hańbiłam +(e)m hańbiła |
hańbiłom +(e)m hańbiło |
hańbiliśmy +(e)śmy hańbili |
hańbiłyśmy +(e)śmy hańbiły |
2 os. |
hańbiłeś +(e)ś hańbił |
hańbiłaś +(e)ś hańbiła |
hańbiłoś +(e)ś hańbiło |
hańbiliście +(e)ście hańbili |
hańbiłyście +(e)ście hańbiły |
3 os. |
hańbił |
hańbiła |
hańbiło |
hańbili |
hańbiły |
bezosobnik: hańbiono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę hańbił będę hańbić |
będę hańbiła będę hańbić |
będę hańbiło będę hańbić |
będziemy hańbili będziemy hańbić |
będziemy hańbiły będziemy hańbić |
2 os. |
będziesz hańbił będziesz hańbić |
będziesz hańbiła będziesz hańbić |
będziesz hańbiło będziesz hańbić |
będziecie hańbili będziecie hańbić |
będziecie hańbiły będziecie hańbić |
3 os. |
będzie hańbił będzie hańbić |
będzie hańbiła będzie hańbić |
będzie hańbiło będzie hańbić |
będą hańbili będą hańbić |
będą hańbiły będą hańbić |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
hańbijmy hańbmy |
|
2 os. |
hańb hańbij |
hańbcie hańbijcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
hańbiłbym bym hańbił |
hańbiłabym bym hańbiła |
hańbiłobym bym hańbiło |
hańbilibyśmy byśmy hańbili |
hańbiłybyśmy byśmy hańbiły |
2 os. |
hańbiłbyś byś hańbił |
hańbiłabyś byś hańbiła |
hańbiłobyś byś hańbiło |
hańbilibyście byście hańbili |
hańbiłybyście byście hańbiły |
3 os. |
hańbiłby by hańbił |
hańbiłaby by hańbiła |
hańbiłoby by hańbiło |
hańbiliby by hańbili |
hańbiłyby by hańbiły |
bezosobnik: hańbiono by
bezokolicznik: hańbić
imiesłów przysłówkowy współczesny:
hańbiąc
gerundium: hańbienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | hańbienie |
hańbienia |
D. | hańbienia |
hańbień |
C. | hańbieniu |
hańbieniom |
B. | hańbienie |
hańbienia |
N. | hańbieniem |
hańbieniami |
Ms. | hańbieniu |
hańbieniach |
W. | hańbienie |
hańbienia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: hańbiący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | hańbiący |
hańbiący |
hańbiący |
hańbiące |
hańbiąca |
D. | hańbiącego |
hańbiącego |
hańbiącego |
hańbiącego |
hańbiącej |
C. | hańbiącemu |
hańbiącemu |
hańbiącemu |
hańbiącemu |
hańbiącej |
B. | hańbiącego |
hańbiącego |
hańbiący |
hańbiące |
hańbiącą |
N. | hańbiącym |
hańbiącym |
hańbiącym |
hańbiącym |
hańbiącą |
Ms. | hańbiącym |
hańbiącym |
hańbiącym |
hańbiącym |
hańbiącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | hańbiący |
hańbiący |
hańbiące |
hańbiące |
D. | hańbiących |
hańbiących |
hańbiących |
hańbiących |
C. | hańbiącym |
hańbiącym |
hańbiącym |
hańbiącym |
B. | hańbiących |
hańbiących |
hańbiących |
hańbiące |
N. | hańbiącymi |
hańbiącymi |
hańbiącymi |
hańbiącymi |
Ms. | hańbiących |
hańbiących |
hańbiących |
hańbiących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: hańbiony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | hańbiony |
hańbiony |
hańbiony |
hańbione |
hańbiona |
D. | hańbionego |
hańbionego |
hańbionego |
hańbionego |
hańbionej |
C. | hańbionemu |
hańbionemu |
hańbionemu |
hańbionemu |
hańbionej |
B. | hańbionego |
hańbionego |
hańbiony |
hańbione |
hańbioną |
N. | hańbionym |
hańbionym |
hańbionym |
hańbionym |
hańbioną |
Ms. | hańbionym |
hańbionym |
hańbionym |
hańbionym |
hańbionej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | hańbieni |
hańbieni |
hańbione |
hańbione |
D. | hańbionych |
hańbionych |
hańbionych |
hańbionych |
C. | hańbionym |
hańbionym |
hańbionym |
hańbionym |
B. | hańbionych |
hańbionych |
hańbionych |
hańbione |
N. | hańbionymi |
hańbionymi |
hańbionymi |
hańbionymi |
Ms. | hańbionych |
hańbionych |
hańbionych |
hańbionych |
Pochodzenie
czes. hanbit 'karcić, zawstydzać'
Zapożyczenie z języka czeskiego wyparło rodzimą formę gańbić , która wyszła z użycia w XVI w. Por. hańba .
1. czyjeś dobre imię
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Połączenia
- hańbić imię, mundur, rasę
Cytaty
Nie przestrzegali tradycji, a nie odwiedzając cmentarzy, hańbili pamięć przodków, podważali władzę i powagę starców oraz starszyzny. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004 |
|
W epokach, w których naśladowano dawnych mistrzów, kradzież ich pomysłów czy motywów nie hańbiła, podczas gdy dziś trąci ona poniekąd kontrabandą kulturalną (plagiat w nauce jest zaś ścigany jako pewna forma kradzieży intelektualnej). źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002 |
|
Mając w rodzinie całą galerię świetnych wojaków, kawalerów Virtuti [...], oficerów z Katynia, walecznych z AK, Legionów i »Cudu nad Wisłą« - jestem szczególnie uczulony na hańbienie polskiego munduru. źródło: NKJP: Polityka i obyczaje, Polityka, 2002-01-19 |
|
W walizkowym obrocie znalazło się wszystko: kożuchy, komputery, piwo, majtki, żelazka, obrusy i tysiące innych rzeczy. źródło: NKJP: Andrzej Osęka: Walizki i stocznia, Gazeta Wyborcza, 1996-08-10 |
|
Nic przecież tak nie hańbi polityka jest okradanie państwa i jego obywateli. źródło: NKJP: Błażej Strzechmiński OFMCap: Ojciec Pio i polityka, Głos Ojca Pio, 2007-10 |
Składnia
+ | hańbić | + |
2. kobietę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Cytaty
Tereska uczy się „życia” - pali, pije, spotyka z chłopakami. Jeden z nich dziewczynę hańbi ... źródło: NKJP: (HT): DKF na majówkę, Dziennik Bałtycki, 2009-04-30 |
Składnia
+ | hańbić | + |
KOGO
|