UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ćmić się

Chronologizacja

1528, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ćmię się
ćmi się
ćmiłoby się
niech się ćmi
ćmimy się
2 os. ćmisz się
ćmicie się
3 os. ćmi się
ćmiło się
byłoby się ćmiło
ćmią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ćmiłem się
+(e)m się ćmił
ćmiłam się
+(e)m się ćmiła
ćmiłom się
+(e)m się ćmiło
ćmiliśmy się
+(e)śmy się ćmili
ćmiłyśmy się
+(e)śmy się ćmiły
2 os. ćmiłeś się
+(e)ś się ćmił
ćmiłaś się
+(e)ś się ćmiła
ćmiłoś się
+(e)ś się ćmiło
ćmiliście się
+(e)ście się ćmili
ćmiłyście się
+(e)ście się ćmiły
3 os. ćmił się
ćmiła się
ćmiło się
ćmili się
ćmiły się

bezosobnik: ćmiono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się ćmił
będę się ćmić
będę się ćmiła
będę się ćmić
będę się ćmiło
będę się ćmić
będziemy się ćmili
będziemy się ćmić
będziemy się ćmiły
będziemy się ćmić
2 os. będziesz się ćmił
będziesz się ćmić
będziesz się ćmiła
będziesz się ćmić
będziesz się ćmiło
będziesz się ćmić
będziecie się ćmili
będziecie się ćmić
będziecie się ćmiły
będziecie się ćmić
3 os. będzie się ćmił
będzie się ćmić
będzie się ćmiła
będzie się ćmić
będzie się ćmiło
będzie się ćmić
będą się ćmili
będą się ćmić
będą się ćmiły
będą się ćmić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ćmijmy się
2 os. ćmij się
ćmijcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ćmiłbym się
bym się ćmił
ćmiłabym się
bym się ćmiła
ćmiłobym się
bym się ćmiło
ćmilibyśmy się
byśmy się ćmili
ćmiłybyśmy się
byśmy się ćmiły
2 os. ćmiłbyś się
byś się ćmił
ćmiłabyś się
byś się ćmiła
ćmiłobyś się
byś się ćmiło
ćmilibyście się
byście się ćmili
ćmiłybyście się
byście się ćmiły
3 os. ćmiłby się
by się ćmił
ćmiłaby się
by się ćmiła
ćmiłoby się
by się ćmiło
ćmiliby się
by się ćmili
ćmiłyby się
by się ćmiły

bezosobnik: ćmiono by się

bezokolicznik: ćmić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: ćmiąc się

gerundium: ćmienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ćmienie się
ćmienia się
D. ćmienia się
ćmień się
C. ćmieniu się
ćmieniom się
B. ćmienie się
ćmienia się
N. ćmieniem się
ćmieniami się
Ms. ćmieniu się
ćmieniach się
W. ćmienie się
ćmienia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: ćmiący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ćmiący się
ćmiący się
ćmiący się
ćmiące się
ćmiąca się
D. ćmiącego się
ćmiącego się
ćmiącego się
ćmiącego się
ćmiącej się
C. ćmiącemu się
ćmiącemu się
ćmiącemu się
ćmiącemu się
ćmiącej się
B. ćmiącego się
ćmiącego się
ćmiący się
ćmiące się
ćmiącą się
N. ćmiącym się
ćmiącym się
ćmiącym się
ćmiącym się
ćmiącą się
Ms. ćmiącym się
ćmiącym się
ćmiącym się
ćmiącym się
ćmiącej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ćmiący się
ćmiący się
ćmiące się
ćmiące się
D. ćmiących się
ćmiących się
ćmiących się
ćmiących się
C. ćmiącym się
ćmiącym się
ćmiącym się
ćmiącym się
B. ćmiących się
ćmiących się
ćmiących się
ćmiące się
N. ćmiącymi się
ćmiącymi się
ćmiącymi się
ćmiącymi się
Ms. ćmiących się
ćmiących się
ćmiących się
ćmiących się

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

ćmię się
ćmi się

Czas przeszły

ćmi się
ćmiło się

Tryb rozkazujący

niech się ćmi

Tryb warunkowy

Czas teraźniejszy

ćmiłoby się

Czas przeszły

byłoby się ćmiło

bezokolicznik: ćmić się

Pochodzenie

Zob. ćmić

1. o papierosie

Definicja

pot. 
o papierosie: powoli się palić

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Relacje znaczeniowe

synonimy:  jarać się, palić się

Cytaty

W ręku trzymała fifkę, na której końcu ćmił się papieros, snując waniliowy dym.

źródło: NKJP: Małgorzata Kuźmińska, Michał Kuźmiński: Sekret Kroke, 2009

Ostatni widok: popycha wózek inwalidzki, na ramionach dźwiga dziecko, a w gębie ćmi się fajka.

źródło: Internet: lm.pl/forum

2. światło

Definicja

świecić słabo, czasem lekko pobłyskując

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  świecić

Cytaty

W pobliżu tego miejsca, na ścianie ćmiła się blada plama światła.

źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971

Ten ostatni był bogato rzeźbiony i zwisały z niego ogromne kryształowe żyrandole, w których ćmiły się zakurzone żarówki.

źródło: NKJP: Marek Karpiński: Najstarszy zawód świata Historia prostytucji, 2010

Zalewa ją światło, Aż błyszczy. [...] Światło księżyca za oknem się ćmi, A ona? Wpuszcza to światło do środka.

źródło: NKJP: Aleksandra Pazura: Wiersze młodych, EKO-U Nas, 2000

3. w oczach

Definicja

tracić zdolność wyraźnego widzenia lub jasnego postrzegania rzeczywistości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Połączenia

  • ćmić się w oczach

Cytaty

Tu dopiero Stalin spostrzegł się, że krzyczy głośno, że macha ręką, że serce w piersi mu galopuje, że ćmi mu się w oczach i że we wszystkich członkach wzbiera przykry dygot.
Odetchnął głęboko. Przesunął dłonią po twarzy, po wąsach. Powtórzył ten gest. Nie wolno tak się przejmować.

źródło: NKJP: Aleksander Sołżenicyn: Krąg Pierwszy Tom 1, 1996

Aż w oczach się ćmiło, patrząc na ten wzór, podobny ulewie kwiatów białych i żółtych na błękicie nieba.

źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952

4. w pamięci

Definicja

pojawiać się w myślach w sposób niewyraźny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Cytaty

Z literatury coś mi się ćmi, że w tamtych stronach rodziny się kąpały tradycyjnie w tej samej wodzie, w ścisłej kolejności, od głowy rodziny poczynając.

źródło: NKJP: Internet

Otóż, komuś bardzo zależy, aby społeczeństwo polskie pozbawić wszelkich autorytetów i symboli w obecnej niełatwej sytuacji społecznej i politycznej (zapewne tym samym osobom ćmi się, że zajmą wakujące po dotychczasowych autorytetach miejsce).

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + ćmić się +
że + ZDANIE
Data ostatniej modyfikacji: 19.02.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj