UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przykładny

Chronologizacja

XV w., SStp

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przykładny
przykładny
przykładny
przykładne
przykładna
D. przykładnego
przykładnego
przykładnego
przykładnego
przykładnej
C. przykładnemu
przykładnemu
przykładnemu
przykładnemu
przykładnej
B. przykładnego
przykładnego
przykładny
przykładne
przykładną
N. przykładnym
przykładnym
przykładnym
przykładnym
przykładną
Ms. przykładnym
przykładnym
przykładnym
przykładnym
przykładnej
W. przykładny
przykładny
przykładny
przykładne
przykładna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przykładni
przykładni
przykładne
przykładne
D. przykładnych
przykładnych
przykładnych
przykładnych
C. przykładnym
przykładnym
przykładnym
przykładnym
B. przykładnych
przykładnych
przykładnych
przykładne
N. przykładnymi
przykładnymi
przykładnymi
przykładnymi
Ms. przykładnych
przykładnych
przykładnych
przykładnych
W. przykładni
przykładni
przykładne
przykładne

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przykładniejszy
przykładniejszy
przykładniejszy
przykładniejsze
przykładniejsza
D. przykładniejszego
przykładniejszego
przykładniejszego
przykładniejszego
przykładniejszej
C. przykładniejszemu
przykładniejszemu
przykładniejszemu
przykładniejszemu
przykładniejszej
B. przykładniejszego
przykładniejszego
przykładniejszy
przykładniejsze
przykładniejszą
N. przykładniejszym
przykładniejszym
przykładniejszym
przykładniejszym
przykładniejszą
Ms. przykładniejszym
przykładniejszym
przykładniejszym
przykładniejszym
przykładniejszej
W. przykładniejszy
przykładniejszy
przykładniejszy
przykładniejsze
przykładniejsza
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przykładniejsi
przykładniejsi
przykładniejsze
przykładniejsze
D. przykładniejszych
przykładniejszych
przykładniejszych
przykładniejszych
C. przykładniejszym
przykładniejszym
przykładniejszym
przykładniejszym
B. przykładniejszych
przykładniejszych
przykładniejszych
przykładniejsze
N. przykładniejszymi
przykładniejszymi
przykładniejszymi
przykładniejszymi
Ms. przykładniejszych
przykładniejszych
przykładniejszych
przykładniejszych
W. przykładniejsi
przykładniejsi
przykładniejsze
przykładniejsze

Pochodzenie

Zob. przykład

1.a obywatel

Definicja

taki, który może być dla innych przykładem - kimś godnym naśladowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wzorowy

Połączenia

  • przykładny chrześcijanin, mąż, obywatel, ojciec, uczeń; przykładna gospodyni, matka, rodzina, żona; przykładne dziecko, małżeństwo, życie; przykładni ludzie

Cytaty

I znowu różowo i zabawnie w kawiarni Piątkowskiego, choć mogłam tam napawać się tylko zapachem kawy, bo udawałam przykładną maminą córeczkę, co nie tknie niczego przed obiadem.

źródło: NKJP: Joanna Kulmowa: Topografia myślenia, 2001

Dyrektor tłumaczy się jak przykładna pani domu złapana na nieporządkach przez niespodziewanego gościa.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski, Data publikacji: 1995-06-07

1.b czyn

Definicja

taki, który może być dla innych przykładem - czymś godnym naśladowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • przykładne życie

Cytaty

Przykładne życie dawnego rozbójnika sprawiło, że wielu ludzi przybywało z różnych stron, aby prosić go o radę.

źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Rozbierał się powoli, porzucając garderobę na krzesełkach, jak w ciągu całego życia, od chwili, gdy się wyzwolił spod kurateli oschłego guwernera, który go do dwunastego roku życia musztrował od rana do wieczora, wdrażając do porządku, akuratności i przykładnych manier.

źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1986

2. kara

Definicja

taki, który ma być przestrogą dla innych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • przykładna kara; przykładne ukaranie

Cytaty

Patriarcha Teoctist zapowiedział przykładne ukaranie popów i wykluczenie ich z Kościoła, ale konsystorium, które może podjąć decyzję, zbierze się dopiero po prawosławnej Wielkanocy.

źródło: NKJP: Podpuszczeni popi, Polityka nr 2399, 2003

Być może [...] należałoby oportunistycznie [...] rezygnować z części zarzutów, a koncentrować się na tych, które są do szybkiego udowodnienia i za które kara będzie przykładna i nieuchronna.

źródło: NKJP: Aleksander Chećko: Kodeks strachu, Polityka nr 2286, 2001

Data ostatniej modyfikacji: 21.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj